lisi
  • Ladacznica a ladaco
    24.01.2016
    24.01.2016
    Dzień dobry Państwu!
    Pytanie o treści nieszczególnie wyszukanej, jednak spowodowało konflikt między mną a moim rozmówcą. Czy słowo ladacznica ma coś wspólnego ze słowem ladaco? Moim zdaniem tak – kobiety określanej takim mianem raczej nie darzy się estymą, a ladaco oznaczało ‘byle jaki, marny’ lub, o osobie właśnie, ‘człowiek lichy, bezwartościowy’. Czy słusznie doszukuję się pokrewieństwa tych dwu słów?

    Łączę wyrazy szacunku, przepraszając za banalność swojego pytania.
    AK
  • licho i strzyga
    12.05.2009
    12.05.2009
    Witam bardzo serdecznie!
    interesuje mnie etymologia słów: dworowik, domowik, strzyga, licho. Byłabym niezwykle wdzieczna za wszelkie informacje dotyczące pochodzenia tych słów.
    Pozdrawiam ciepło
  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • monolog wewnętrzny
    16.06.2009
    16.06.2009
    Mam wątpliwości co do sposobu zapisu myśli. Chciałam zapytać, czy pomyślaną kwestię trzeba koniecznie wyróżniać kursywą lub cudzysłowem. Zawsze stosuję taki zapis:
    1. To niesamowite, pomyślała z przejęciem.

    Ale ostatnio zwrócono mi uwagę, że ta wersja jest niepoprawna i że powinnam ją na:
    2. To niesamowite, pomyślała z przejęciem.

    Albo na:
    3. „To niesamowite”, pomyślała z przejęciem.

    Czy pierwszy zapis jest poprawny? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź na to pytanie.
  • Oznaczanie monologów niewypowiedzianych

    31.01.2017
    31.01.2017

    Szanowna Poradnio,

    jaka jest graficzna konwencja zapisu myśli bohatera? Oddzielenie myślnikiem sprawia mylące wrażenie, że to część dialogu. A kursywa potrzebna jest często (przynajmniej w tłumaczonych przeze mnie książkach) to obcych nazw.


    Z góry serdecznie dziękuję

    Dorota

  • pośledni i ostatni
    18.11.2010
    18.11.2010
    Moje pytanie dotyczy etymologii i zmian znaczeniowych słowa pośledni, które w języku polskim występuje znacznie rzadziej niż w innych językach słowiańskich i znaczy 'gorszy', podczas gdy w pozostałych: 'ostatni'. Na kiedy datuje się tę zmianę semantyczną? Jest to słowo wykształcone w języku polskim na bazie rdzenia prasłowiańskiego czy zapożyczone z innego języka słowiańskiego? I wreszcie skąd pochodzi słowo ostatni, które – zdaje się – wyparło przymiotnik pośledni?
  • protetyczne że
    27.12.2012
    27.12.2012
    Mam pytanie dotyczące zdań ze Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych (ss. 362–363):
    Kiedy żeśmy przyszli nad morze, pogoda zaczęła się psuć.
    Dopiero żeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Czy zdanie te byłyby prawidłowe w takiej formie:
    Kiedyżeście przyszli nad morze?
    Dopierożeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Prawidłowe jest przecież inne zdanie:
    Gdzieżeście się podziewali tyle czasu?
  • przecinki między przymiotnikami
    16.11.2005
    16.11.2005
    Czy w zdaniu: „Mój pies ma brązowe mięciutkie futerko” należy bezwzględnie postawić przecinek pomiędzy przydawkami? Ja uważam, że niekoniecznie, gdyż można te przydawki uznać za nierównorzędne (przymiotnik brązowe określa wyrażenie mięciutkie futerko). Czy mam rację?
    Z poważaniem,
    A. Siama
  • quad
    9.07.2010
    9.07.2010
    Czy językoznawcom podoba się questia? A quadrat? Też nie? To może przynajmniej equivalent? Nic z tego?
    To czemuż, u licha, językoznawcy nie biegają z młotkami i nie rozwalają wszystkich napotkanych quadów?
  • rabuś
    12.09.2012
    12.09.2012
    Czy nie wydaje się Państwu (bo mnie tak), że słowo rabuś jest zbyt pieszczotliwe? Nie zawsze można rabusia zastąpić słowem bandyta czy złodziej, a kiedy trzeba takich właśnie ludzi rabujących banki lub pociągi nazwać brutalnymi rabusiami albo powiedzieć, że złapano rabusia, może się wydawać, że to wyimki z książeczki dla dzieci o lisie, który włamuje się do kurnika. Dlaczego mamy rabusia, a nie np. rabownika, który byłby chyba dużo lepszy?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego