lp
  • tobie i sobie
    13.06.2007
    13.06.2007
    Witam!
    W jęz. scs. (jak się domyślam również w jęz. ps.) zaimek zwrotny jak również zaimek osobowy 2. os. l. poj. miały w celowniku i miejscowniku formę tebe oraz sebe (przy czym drugie e było szerokie, tzw. jać). Jak wyjaśnić to, że w języku polskim mamy formy tobie i sobie z o zamiast e i brakiem jakiegokolwiek zmiękczenia początkowej spółgłoski? Czy to po prostu polska innowacja pod wpływem formy narzędnika (tobą, sobą)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • to czy te?
    11.07.2006
    11.07.2006
    Czy jest poprawna forma te forum (w odniesieniu do liczby poj.) zamiast to forum? Czy to jest wyjatek?
    Jeśli tak, to jaka jest jego geneza?
  • to czy te?
    14.06.2013
    14.06.2013
    Dzień dobry!
    TO czy TE? To pytanie czy te pytanie? To zdanie czy te zdanie? Myślę, że prawidłowym zaimkiem wskazującym w tych przykładach jest TO. Czy się mylę? Proszę o przytoczenie zasady, reguły wyjaśniającej problem.
    Pozdrawiam
  • To nie haplologia…

    8.04.2016
    8.04.2016

    Szanowna Poradnio,

    słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

    Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

    Michał Gniazdowski

  • transakcentacja i akanie
    5.06.2006
    5.06.2006
    Co dzieje się, kiedy zderzają się dwa zjawiska: akcent meliczny i akanie? Na przykład w słowie rozchodzi normalnie akcentujemy drugą sylabę, ale w kolędzie („głos się rozchoDZI’’) – trzecią. Gdyby w języku polskim było akanie, miałbym gotową odpowiedź ;-)
    Możliwe więc, że ze względów rytmicznych Rosjanin zaakcentuje mołoko nie na trzecią, lecz na inną sylabę. Co wtedy jest ważniejsze – rzeczywiste akcentowanie, czy „pamiętanie’’, które o wymawia się jak a?
  • trzy pytania
    22.11.2014
    22.11.2014
    Czytając książkę Milana Kundery, natrafiłam na pewne konstrukcje, których poprawności nie jestem pewna. Czy może, biorąc pod uwagę, że to proza artystyczna, są jednak poprawne?
    1. Schlebiony i poruszony tą nocną wizytą. (brak słowa schlebiony w słowniku)
    2. I jeden, i drugi wie, czego szuka na twarzy przed sobą; i jeden, i drugi wie, że szukają tego samego. (dlaczego nie szukają, wiedzą?)
    3. Położył kres próżnym próbom przywoływania jej do życia, jaką była. (taką, jaką była?)
  • vademeca
    13.05.2014
    13.05.2014
    Szanowni Państwo!
    Chciałam zapytać, czy słowo vademecum posiada liczbę mnogą i jak ona brzmi?
    Z poważaniem
    Karolina Stawarz
  • wczorajszy, dzisiejszy, jutrzejszy
    27.05.2009
    27.05.2009
    Dlaczego przymiotniki jutrzejszy, dzisiejszy, wczorajszy, utworzone od słów jutro, dziś / dzisiaj i wczoraj, przypominają stopień wyższy przymiotnika? Z drugiej strony dlaczego pojawia się też w niektórych formach cząstka -aj- zamiast -ej-. Skąd taka oboczność?
  • wok
    3.02.2005
    3.02.2005
    Interesuje mnie odmiana rzeczownika wok (naczynie, rodzaj patelni). Intuicja podpowiada mi, żeby wok odmieniać tak samo, jak bok, jednak Wielki słownik orograficzny podaje formę dopełniacza woka. Czym można to uzasadnić? Czy chodzi o analogię do garnka?
  • wyjść za mąż
    4.04.2008
    4.04.2008
    Chciałbym zapytać, czy wyrażenie wyjść za kogoś za mąż jest redundantne. Czy można wyjść za kogoś inaczej niż za mąż (pomijam niezwykle rzadkie znaczenie wyjść [skądś] zamiast kogoś)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego