Szanowni Państwo,

jak odmieniać takie imię i nazwisko jak Pio Moa (hiszpański pisarz i publicysta)? Wprawdzie pewnym wyjściem byłoby użycie pełnej formy jego personaliów (Luis Pio Moa Rodriguez), gdzie pierwszy i ostatni człon się bez problemu odmienia, ale nie zawsze jest taka możliwość... Z góry dziękuję za pomoc.

Chciałbym zapytać o słowo „matriarchia". Słownik nie zna takiego terminu. Jest tylko „matriarchat”, analogicznie do „patriarchatu”. Ale skoro istnieje termin „anarchia” i „oligarchia”, to dlaczego, przez analogię, nie wprowadzić „matriarchii” czy „patriarchii”? Tym bardziej, że termin „patriarchat” ma swoje ściśle określone, specyficzne i odmienne od potocznego znaczenie w kontekście kościelnym.

pz

"Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
J.B.

Proszę o wypowiedzenia się na temat odmiany japońskiego imienia Genji. Wydawałoby się, że nie ma potrzeby dodawać apostrofu przed końcówkami przypadków zależnych, ponieważ samogłoska w wygłosie nie jest niema. A jednak w literaturze specjalistycznej czasami zdarzają się użycia apostrofu. Czy można w jakiś sposób wytłumaczyć jego użycie?

Szanowni Państwo,
po co w słownikach języka polskiego umieszcza się definicję słowa słownik? Wszak ktoś, kto nie zna znaczenia tego wyrazu, i tak ze słownika nie skorzysta, gdyż nie będzie wiedział, co to takiego jest. Z kolei każdy, kto wie, jak używać słownika, tej definicji już nie potrzebuje.
Pozdrawiam
Jan S.

Męczy mnie jedna sprawa. Chodzi o to, jak uczyć dzieci. Ucząc o rzeczowniku, chciałbym mówić im o pięciu rodzajach tej części mowy, jednak podręcznik, z którym pracuję na lekcjach, podaje, że rzeczownik ma tylko 3 rodzaje: męski, żeński i nijaki, a liczbę mnogą sprowadzamy do liczby pojedynczej, by określić rodzaj np. okna – okno – nijaki. Ta reguła ma natomiast pewne luki, np. gdy chcemy podać rodzaj rzeczownika drzwi. Mam pracować zgodnie z podręcznikiem, czy uczyć poprawnej formy?

Dzień dobry,

od dłuższego czasu obserwuję na portalach społecznościowych (zarówno marek kosmetycznych jak i prywatnych ludzi, influencerów) używanie słowa skalp do określenia skóry głowy. Nie brzmi to moim zdaniem dobrze, słowo to ma utrwalone inne znaczenie i zastanawiam się, czy jest to aktualnie poprawne, czy jego znaczenie zostało w języku polskim poszerzone i oznacza również żywą skórę głowy?

W https://sjp.pwn.pl/ można przeczytać, że konfabulacja to „podawanie zmyślonych faktów” albo „też: taki zmyślony fakt”. Proszę o skomentowanie wyrażenia zmyślony fakt. Czy to oksymoron i czy jako taki powinien był znaleźć się w słownikowej definicji? Czy można pójść dalej i mówić o „fikcyjnych faktach”?

Czy słowa braterstwo można użyć w odniesieniu do kobiet? Braterstwo dziewcząt? Jakim innym terminem można by je ewentualnie zastąpić?

Szanowni Eksperci!
Często w poradni określa się coś jako nieużywane, ale zbudowane poprawnie – czy można tak powiedzieć o imiesłowach dojdzięto, doszlono? Wydaja się być bardzo przydatne, dlaczego więc nie funkcjonują w jezyku polskim?
Dziękuję,
Magda