maja
  • Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych

    5.11.2023
    5.11.2023

    Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?

  • zielony kąt
    25.11.2014
    25.11.2014
    Jakie dwa różne znaczenia mają wyrazy zielony i kąt?
  • Zinowjew
    23.06.2012
    23.06.2012
    Rosyjskie nazwisko Зиновьев w WSO PWN zostało przetranskrybowane jako Zinowiew. Dlaczego jednak nie Zinowjew, skoro е występuje po znaku miękkim? Ten sam słownik odnotowuje przecież także nazwisko Sołowjow (ros. Соловьёв), w którym zgodnie z regułą [308] litera ё poprzedzona znakiem miękkim została oddana przez jo, nie zaś io.
  • (z)jeść + biernik

    29.03.2023
    29.03.2023

    Wiem, że w związku ze zmianami w języku, niektóre wyrazy męskie nieożywione w bierniku często kończymy na „-a”. Zauważyłam, że dzieje się tak szczególnie często, kiedy mówimy o warzywach i owocach, zwłaszcza w mowie potocznej. Zastanawiam się jednak jak to się ma do liczebników. Jeśli z jakiegoś powodu chciałabym powiedzieć, że zjadłam jeden owoc – banana, to jak to powiedzieć najlepiej? Zjadłam jeden banan? A może zjadłam jednego banana? Druga opcja brzmi „bardziej normalnie”, ale pierwsza zdaje się być bardziej poprawna gramatycznie.

  • Złoty Glob
    24.10.2017
    24.10.2017
    Chciałbym zapytać o odmianę nazwy nagrody Złoty Glob. Czy poprawną formą będzie: Aktor X otrzymał Złotego Globa? Czy może: Aktor X otrzymał Złoty Glob? Różnie jest to pisane.
    Dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • złożony przyimek na początku zdań względnych
    28.05.2013
    28.05.2013
    Szanowni Państwo!
    Proszę o interpretację cytatu z Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN (2006): „Zaimek który […] może być poprzedzony tylko przyimkiem lub wyrażeniem przyimkowym: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie”.
    Czy traktować to wyszczególnienie jako listę zamkniętą i pisać np. w którego skład wchodził (zamiast: w skład którego wchodził), w których wypadku (zamiast: w wypadku których), w którego ramach (zamiast: w ramach którego) itp.?
  • Złożyćzłóg
    23.12.2016
    23.12.2016
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy czasownika złożyć. Czy ż w tym wyrazie jest wymienne, czy niewymienne. Czy można potraktować go jako wyraz pokrewny do rzeczownika złoże (np. węgla) i uważać, że ż wymienne jest na g w wyrazie złóg?

    Z wyrazami szacunku
  • znaki specjalne
    9.09.2002
    9.09.2002
    Jak nazywają się po polsku znaki specjalne takie jak:

    # / | $ @ ^ & ~ ( ) [ ] { }

    i inne takie?
  • Znaleźć się a znajdować się
    6.12.2017
    6.12.2017
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się nad takimi oto stwierdzeniami. Czy oba są poprawne? Bo może któreś z nich – nie, a może jedno jest lepsze/gorsze… nie wiem, stylistycznie, gramatycznie?

    1. Stosowanie półśrodków nic nam nie dało. Znaleźliśmy się w punkcie zwrotnym.

    2. Stosowanie półśrodków nic nam nie dało. Znajdowaliśmy się w punkcie zwrotnym.

    Z poważaniem
    Witold M.
  • zniewolić – zniewalać, zniewalający

    4.02.2023
    4.02.2023

    Dzień dobry, mam problem ze słowem „zniewalać” (od niewoli). Użyłam go w zdaniu, że pewne uczucie jest „zniewalajace” (chcąc uzyskać negatywny wydźwięk) i ktoś mi zwrócił uwagę, że o ile słowo „zniewalać” ma dwa znaczenia, o tyle „zniewalający” to już tylko „zachwycający”. Czy istnieje jakieś słowo oznaczające „tego, który zniewala”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego