matka
  • Nienarodzony

    30.11.2021
    30.11.2021

    Szanowni Państwo.

    1. Czy  nie narodzone dziecko można rozumieć w znaczeniu czasownikowym jako to, które się nie narodziło (z różnych powodów), choć zostało poczęte? (z inskrypcji z 1994 r. cmentarnym na Pomniku PAMIĘCI DZIECI NIE NARODZONYCH).

    2. Czy znaczenie przymiotnikowe dotyczyłoby dzieci pozostających w łonie matki oraz tych, które nigdy się nie narodzą, gdyż nie zostały poczęte?

    3. Czy prawdą jest, iż przed 1997 ten imiesłów zawsze pisało się rozdzielnie?


    Pozostaję z wyrazami szacunku

  • niewiasta
    18.10.2005
    18.10.2005
    Czy słowo niewiasta obejmuje również pannę, dziewicę, czy dotyczy tylko kobiet zamężnych? Pytam w związku z tekstem przygotowywanym do publikacji. Słownik i encyklopedia nie pozwalają tej kwestii rozstrzygnąć.
    Pozdrawiam,
    Marek Nalewajka
  • nie z przymiotnikami
    11.02.2004
    11.02.2004
    W podręczniku do języka polskiego był kiedyś reportaż pt. „Rolnik rolnikowi nie równy”. W późniejszych wydaniach zapisano nierówny. Słownik Taszyckiego i Jodłowskiego zaleca, by z przymiotnikami w funkcji orzecznika nie pisać rozdzielnie. Czy zasada ta nadal obowiązuje?
    Proszę o wyjaśnienie i o garść przykładów.
    Halina Mastalska
  • odmiana nazwisk żeńskich
    9.07.2007
    9.07.2007
    Wkrótce zmieniam stan cywilny, do mojego nazwiska dołączone zostanie nazwisko męża. Jak moje nazwisko (a właściwie jego drugi człon) będzie odmieniane przez przypadki – w mianowniku brzmieć będzie Emilia Lewicka-Kalka (ale czy „Rozmawiam z Emilią Lewicką-Kalką” czy Kalka, a „Szukam Emilii Lewickiej-Kalki”)? I czy razem z mężem będziemy Państwo Kalka czy Kalkowie, a może jeszcze inaczej?
    Z poważaniem,
    Emilia Lewicka
  • Odmiana nazw niemieckich miast z członem -heim

    29.01.2023
    29.01.2023

    Dzień dobry.

    Mam pytanie odnośnie do odmiany nazw miejscowości zakończonych na -heim. Czy są one odmienne? Bo o ile najczęściej widzę formę „w Mannheimie”, „Jadę do Mannheimu”, to „w Hildesheimie” jest rzadkością (i mówi się np. „Katedra w Hildesheim”). Czy nazwy Mannheim, Hildesheim lub Mühlheim am Main należy odmieniać?

    Dziękuję.

  • Odmieniamy Intiego i Huitzilopochtliego
    13.12.2019
    13.12.2019
    Szanowni Państwo,
    czytałem ostatnio u cywilizacjach Nowego Świata, ale po angielsku, więc nasunęło się mi pytanie odnośnie polskiej fleksji imion bóstw takich jak Inti czy Huitzilopochtli.
    Czy powinno się to dalej odmieniać D. Intiego, Huitzilopochtliego C. Intiemu, Huitzilopochtliemu B. Intiego, Huitzilopochtliego N. z Intim, z Huitzilopochtlim Msc. (o) Intim, (o) Huitzilopochtlim?
    Z poważaniem,
    Andrzej
  • ona czy Ona?
    13.02.2003
    13.02.2003
    W notatce o spotkaniu autorskim z pisarką w Adelajdzie pojawiło się między innymi następujące zdanie: „Na zakończenie noty o pisarce należy chyba dodać, że ma Ona wiele wcieleń i dlatego niektórzy z Państwa znają Ją jako nauczycielkę, inni dziennikarkę radiową, jeszcze inni felietonistkę”.
    Pisanie o kimś, nawet znanym i szanowanym, z dużej litery (Ona, ) jakoś mnie razi, tym niemniej nie mogę znaleźć odpowiednich zasad pisowni określających tego rodzaju przypadek.
    Nowy słownik ortograficzny PWN (Warszawa 1999) określa użycie wielkiej litery ze względów uczuciowych i grzecznościowych i w mojej opinii pisanie Państwa dużą literą jest prawidłowe, gdyż jest to grupa osób, do których notatka jest adresowana. Niemniej jednak w słowniku tym znajduje się także zdanie o dużej swobodzie pozostawionej piszącemu, ponieważ użycie wielkiej litery jest wyrazem jego postawy uczuciowej. Mam pytanie. Czy pisanie o pisarce Ona, dużą literą mieści się w ramach tej swobody, pozostawionej piszącemu, czy też jest sprzeczne z zasadami polskiej pisowni?
    Załączam wyrazy szacunku,
    Paul Jaworski
  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
    11.12.2015
    11.12.2015
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe zdania

    Adam i osiemnastu innych uczniów z tej szkoły trafiło do szpitala
    Każdy ojciec, każda matka i każde dziecko znało tę sytuację

    są poprawnie zbudowane:
    Chodzi mi o formę orzeczenia. Nie powinno być: trafili i znali?
    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Katarzyna Czarnecka
  • O tzw. osobatywach

    30.12.2023
    30.12.2023

    Jakie jest stanowisko językoznawców odnośnie stosowania form rodzaju „osoba nauczycielska”, „osoba redaktorska” itd.? Czy zatem zamiast sprzątaczki będzie „osoba sprzątacka”? W tym potworku językowym gryzie mnie żeńska forma gramatyczna słowa „osoba”. Czy nie byłoby inkluzywniej mówić „osobo sprzątackie”, „osobo nauczycielskie”?

  • papierosy marki H. Upmann
    13.06.2012
    13.06.2012
    Szanowna Poradnio!
    Bohater pewnej powieści lubi papierosy marki H. Upmann, czym spędza sen z powiek redaktorom owej książki. Czym ów nieszczęśnik się zaciąga, paczkę czego kupuje w kiosku i co ma zawsze pod ręką – H. Upmannem (h. Upmannem / h. upmannem), H. Upmannów (h. Upmannów/ h. upmannów), H. Upmanna (h. Upmanna / h. upmanna)?
    Dziękuję i pozdrawiam!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego