miasto-państwo
  • odmiana nazw fińskich
    26.05.2015
    26.05.2015
    Szanowni Państwo!
    Proszę o radę, jak odmieniać po polsku fińskie nazwy własne zakończone długim [a], np.: Vantaa (nazwa miasta), Ketomaa (nazwisko).
    Z wyrazami szacunku
    Edyta Jurkiewicz-Rohrbacher
  • odmiana nazw ulic – ciąg dalszy
    18.07.2003
    18.07.2003
    Szanowni Państwo!
    Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:
    Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
    Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.

    Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
    Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie?
  • Odmiana nazwy gdańskiego osiedla Osowa

    3.04.2024
    3.04.2024

    Dzień dobry, zwracam się do Państwa z pytaniem o poprawną odmianę gdańskiej dzielnicy „Osowa". Zastanawiam się nad dwiema formami: „W Osowej" czy „W Osowie". W 2013 r. dr Małgorzata Milewska-Stawiany, kierowniczka Poradni Językowej Uniwersytetu Gdańskiego, wypowiedziała się, że obie formy są poprawne, natomiast prof. Bogusław Kreja stwierdził, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność, co wciąż nie daje jednoznacznej odpowiedzi. Czy mogę prosić o wsparcie w tym zakresie?

  • Odmieniamy nazwę

    8.12.2020
    8.12.2020

    Szanowni Państwo,

    bardzo proszę o pomoc w sprawie odmiany nazwy miasta w Niemczech: Münster. Słowniki ortograficzne i nazw własnych zalecają odmieniać (rozumiem, że analogicznie np. do Trewir czy Weimar), ale zleceniodawca upiera się przy nieodmienianiu (uciekł z Münster itp.). Powołuje się przy tym na opinię prof. Miodka wyrażoną gdzieś w internecie. Czy jest sens upierać się przy odmianie?

    Z poważaniem

    M.D.

  • Odmieniamy Olešnice, Police, Sušice i Kopřivnice
    4.03.2020
    4.03.2020
    Szanowni Państwo,
    w języku czeskim są nazwy miejscowości, która w mianowniku kończy się na -ice i są w rodzaju żeńskim i w liczbie pojedynczej, np. ta Opavice (w dialekcie morawskim ta Opavica, po polsku ta Opawica), ta Ostravice (w dialekcie morawskim ta Ostravica, po polsku ta Ostrawica), ta Olešnice, ta Police, ta Sušice, ta Kopřivnice itd. Jaka jest odmiana tych nazw w języku polskim? Czy jest ta Olešnice i w tej Olešnicy?
  • Oprócz

    16.02.2021
    16.02.2021

    Nadużywa się ostatnio konstrukcji rodem z angielskiego (besides), co prowadzi do takich rezultatów: Jan Brzechwa oprócz swojej kariery pisarskiej, był zarówno członkiem Komisji Prawa Autorskiego, jak i ekspertem w tej dziedzinie. Czy Państwa też tego typu logika budowy zdania razi? Czyją karierę pisarską mógł mieć jeszcze Brzechwa? Oprócz kariery był członkiem komisji?

  • Osiedle

    25.03.2022
    25.03.2022

    Szanowni Państwo,

    piszę z pytaniem: co dokładnie znaczy słowo: „osiedle”? Czy znaczenie: „jednostka podziału dzielnicy” jest znaczeniem normy wzorcowej albo użytkowej? Słownik sjp w ogóle nie podaje takiego znaczenia, a w rozmaitych źródłach słowo „osiedle” występuje we właśnie takim znaczeniu.

    Z góry dziękuję za odpowiedź!

  • O zapisywaniu nazw z członami papryka, pieprz, sos, zupa, koktajl
    12.07.2019
    12.07.2019
    Dzień dobry
    Uprzejmie proszę o pomoc w rozwiązaniu poniższego językowego dylematu.
    Czy to nazwy własne: papryka Scotch Bonnet, papryczka habanero (Capsicum chinense), pieprz cayenne, papryka jalapeño (Capsicum annuum), chili Bhut Jolokia, papryka pepperoni, sos Worcestershire, sos Tabasco, wieprzowina jerk, zupa callaloo, dwie Cuba Libre (drinki), trzy Bloody Mary (drink), osiem Cancanchar (drink), pięć Barbadosów Sunrise, dwa koktajle Mołotowa (butelka zapalająca), dwa koktajle Mołotowa (drink)?
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • pan czy Pan?
    1.04.2008
    1.04.2008
    Uprzejmie proszę o informację, czy używając w protokole kontroli wyrazów: „pan Jan Kowalski wyjaśnił” lub „kierownikiem Wydziału Komunikacji Urzędu Miasta Krakowa jest pan Jan Kowalski”, słowo pan piszemy od wielkiej litery. Protokół zawiera opis stanu faktycznego ze wskazaniem osób odpowiedzialnych za nieprawidłowości i jest podpisywany przez kierownika jednostki kontrolowanej i kontrolera.
    Tomasz Gaweł
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego