mielone
  • Neosemantyzmy koncept, koncepcyjny

    22.07.2023
    8.07.2023

    Dlaczego niektóre restauracje są nazywane konceptami? Co to znaczy? Spotkałem się też z określeniem „koncept gastronomiczny”. Żadna z def. słowa koncept mi nie pasuje. Zrozumiałbym, gdyby mówić o koncepcie gastronomicznym, który jest w fazie planowania, ale nie rozumiem co znaczy nazywanie konceptem działającej od dawna restauracji, np.:

    „Będziecie mieli szansę stołować się w ponad 60 konceptach gastronomicznych”

    „Właściciele ogłosili, że to już koniec konceptu na Szewskiej ze względu na problemy z pracownikami, a dokładniej ich brakiem.”

    „W listopadzie i grudniu naliczyłem kolejnych 15 otwartych konceptów”

    Chodzi mi o to, że tu koncept jest rzeczownikiem konkretnym, a nie abstrakcyjnym.

  • niewierny Tomasz
    6.04.2005
    6.04.2005
    Czy można pisać niewierny tomasz przez analogię do takich rzeczowników pospolitych jak judasz, herostrates (USJP), herkules, otello, hamlet? Człowiek przynoszący złe wieści to hiob czy Hiob (hioba nie znalazłem w słownikach)? W Kopalińskim jest też ZACHEUSZ (człowiek, który bywa na wszelkich publicznych zabawach) – niestety napisany tylko wielkimi literami. Pisać go małą czy dużą?
  • Niezabawem

    24.10.2020
    24.10.2020

    Odnośnie niebawem: wprawdzie za niebawem to błąd, ale niezabawem chyba kiedyś istniało, czego dowodzi bajka Krasickiego „Jagnię i wilcy”:


    Zawżdy znajdzie przyczynę, kto zdobyczy pragnie.

    Dwóch wilków jedno w lesie nadybali jagnię;

    Już go mieli rozerwać, rzekło: "Jakim prawem?"

    "Smacznyś, słaby i w lesie!" – Zjedli niezabawem.

    Łukasz

  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • Obraz Wszechświata – PTOLEMEJSKI czy PTOLEMEUSZOWSKI? A może PTOLEMEUSZOWY?

    10.11.2020
    11.04.2016

    Szanowni Państwo,

    ptolemejski czy ptolemeuszowski obraz Wszechświata?


    Dziękuję i pozdrawiam

    Czytelniczka

  • Od dwóch do czterech lat, ale 2–4 lata
    22.11.2018
    22.11.2018
    Dzień dobry!
    Mam pytanie o odmianę rzeczowników po zakresach liczbowych. Czy poprawny będzie np. zapis 22–34 lata, czy 22–34 lat (‘od dwudziestu dwóch do trzydziestu czterech lat’)? Intuicyjnie czuję, że w przypadku liczb, po których forma jest taka sama (3–4 lata), powinna ona pozostać, ale w przypadku liczb skutkujących dwiema różnymi formami już się gubię, zwłaszcza gdy pojawi się jeszcze jakieś słowo, np. przez 12–24 tygodni(e).
    Z góry dziękuję za przybliżenie zasad w tej kwestii.
  • od siebie czy ode mnie?
    27.12.2014
    27.12.2014
    Szanowni Państwo,
    powiemy „Powierzam to lepszym ode mnie” czy „Powierzam to lepszym od siebie”? Wydaje mi się, że należałoby wybrać pierwszą możliwość, bo druga brzmi trochę tak, jakby ci, którym to powierzam, mieli być lepsi od siebie samych albo od siebie nawzajem. Chyba zawodzi tu wiedza z gramatyki: nie jestem pewien, kogo dotyczy zwrotność w zdaniu drugim.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • odwrocie
    2.03.2022
    12.09.2014
    Rzeczownika rodzaju nijakiego odwrocie ('odwrotna strona') nie ma w słownikach i poradnikach językowych. Odwrót jako 'odwrotna strona' może występować tylko w wyrażeniu na odwrocie. Słownik wyraców obcych jako odwrotną stronę m.in. obrazu definiuje rewers, choć słownik sztuk pięknych jako obiekty, do których się on odnosi, wymienia tylko monety i medale. W publikacjach odwrocie jako 'odwrotna strona obrazu' występuje często, jest odmieniane przez przypadki, a redakcje przeciw temu nie protestują.
  • oglądać i obejrzeć
    23.02.2008
    23.02.2008
    Czy oglądać i obejrzeć to te same czasowniki(w formie niedokonanej i dokonanej)?
  • olender
    23.03.2012
    23.03.2012
    Dzień dobry,
    czy rzeczownik olęder można zapisać w postaci olender, skoro pochodzi on od Holendra? Druga wersja znajduje się w Słowniku ortograficznym pod red. T. Karpowicza, jednak nie widzę jej w słownikach pewuenowskich.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego