Szanowni Państwo,

bardzo proszę o rozstrzygnięcie pewnego dylematu językowego. W województwie świętokrzyskim znajduje się miejscowość Pełczyska. Jak powinien brzmieć przymiotnik utworzony od tej nazwy miejscowej? Pełczyski, pełczyska, pełczyskie czy pełczyński, pełczyńska, pełczyńskie?

W dostępnych mi słownikach nie znalazłem informacji na ten temat, a w praktyce językowej (szczególnie pisanej) zauważam stosowanie obu form (z naciskiem na pierwszy wariant).

Dziękuję!

Piotr

Witam,

w sytuacji gdy organ prowadzi czynności wobec strony reprezentowanej przez pełnomocnika będącego kobietą:

- jaka jest poprawna forma: pełnomocnik wskazał czy pełnomocnik wskazała?

dziękuję za odpowiedź

Katarzyna S.

Zastanawia mnie kwestia pisowni zwrotów grzecznościowych w transkrypcjach nagrań oraz napisach w nagraniach, np. podcastów, wywiadów, videoblogów na portalach społecznościowych. W tekstach pisanych, jak e-mail, list zwroty grzecznościowe piszemy wielką literą, a jak jest w przypadku napisów do nagrań? Czy w takich rozmowach, dialogach, monologach nagranych i publikowanych w sieci jest podobnie, czy zgoła odmiennie?

Szanowni Państwo,
pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
Z szacunkiem,
M. B.

Dzień dobry,

w Wojsku Polskim wprowadzono niedawno Chorągiew Wojska Polskiego. Jak należy prawidłowo określać poczet z chorągwią? (analogia do sztandaru wojskowego i nazwy poczet sztandarowy):

1. Poczet Chorągwi Wojska Polskiego

2. Poczet chorągwiowy

3. Poczet chorągwiany czy może jeszcze inna formuła jest poprawna?

Jak analogicznie należy poprawnie nazywać osobę trzymającą Chorągiew Wojska Polskiego? (w przypadku pocztu sztandarowego taką osobę nazywamy "sztandarowym")

Chciałabym się dowiedzieć, jak poprawnie powinna brzmieć nazwa miejscowości Pogorzałki w dopełniaczu. Od razu zaznaczę, że nazwa pochodzi od słowa pogorzelcy. Związane jest to z historią wsi, na terenie której w XV w. zbudowano smolarnię. Z daleka widać było dymiącą się puszczę, jej mieszkańców nazywano więc Pogorzelcami. Z czasem osadę zaczęto nazywać Pogorzałkami, a płynącą niedaleko rzeczkę – Pogorzałką.
Słownik nazw miejscowości i mieszkańców(PWN) podaje formy Pogorzał-ek, ~kach.

Czy w związku z protestami feministek nie zmieniło się nic w zakresie używania wyrażeń typu polska reżyser?

Jak odmieniać "Polska Times"? Times jest już w zasadzie odmienione (przez liczbę), więc odmieniałabym tylko słowo Polska.

Czytając ustawy, rozporządzenia ministrów i inne przepisy, nabieram przekonania, że nikt ich nie sprawdza pod kątem poprawności językowej. Myślę, że inicjatywa Rady Języka Polskiego zmierzająca do uporządkowania tego problemu byłaby bardzo cenna. Tysiące osób codziennie zagląda do różnych aktów prawnych. Z pewnościa język, jakim są pisane, odciska swoje piętno na codziennych obyczajach językowych nie tylko prawników, dziennikarzy, ale także – za ich pośrednictwem – ogółu społeczeństwa, powinien zatem być wzorem. Czy istnieje funkcja sekretarzy sejmowych czuwających nad ostateczną formą zapisanego prawa? Podejrzewam, że niestety nie. Jestem przekonana, ze Rada może zaproponować jakieś skuteczne rozwiązanie tego problemu.
Proszę o rozstrzygnięcie sprzeczności zapisanej w Nowym slowniku poprawnej polszczyzny: Hasło art.: „Decyzję podjęto na podstawie art. 20 [bez kropki] kodeksu cywilnego.” Hasło par.: „Został skazany na podstawie art. 148. [kropka], par. 2 [bez kropki] kodeksu karnego”. Będę niezwykle wdzięczna za jednoznaczną opinię dotycząca stawiania lub niestawiania kropek po takich zapisach. (…)
Czy powinno się stosować przecinki w zapisie art. 20 §10 ust. 7 pkt 2 (…)?
Jest umowa kupna, umowa sprzedaży. Czy określenie umowy zwiazanej ze zleceniem to umowa zlecenia czy umowa-zlecenie?
Z niecierpliwością czekam na rozstrzygnięcie moich wątpliwości i zaręczam, że dzielę je z co najmniej kilkoma tysiącami osób. Bardzo proszę o odpowiedź. Przesyłam ukłony
Agnieszka Balcerak

Szanowni Państwo,
chciałabym się upewnić co do formy w dopełniaczu nazw miejscowości takich jak Połowce, Popławce, Wierzchłowce (Podlasie) – wydaje mi się, że powinny one brzmieć: Połowców, Wierzchłowców, Popławców, czy jestem w błędzie?

Dziękuję serdecznie z góry za pochylenie się nad moim pytaniem. AT