można
  • Jeszcze o lilipucie
    18.10.2019
    18.10.2019
    Szanowna Pani Profesor,
    bardzo dziękuję za odpowiedź. Jeśli można, mam jeszcze pytanie uszczegóławiające. Rzeczywiście w internecie można znaleźć liczne przykłady użycia nazw kogut liliput, liliputek, np.: „Ma siedem kur i koguta liliputa, który ma już 15 lat”, „U babci Jasi jest kogut liliputek” itd.
    Czy można określić go skrótowo (por. np. piekarnia-liliput, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/liliput;5446772.html) jako liliput, liliputek?
    Chodzi mi wyłącznie o aspekt językowy.
    Z poważaniem
    AD
  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • kłopoty z rekcją
    7.09.2008
    7.09.2008
    Przeczytałem w Poradni, że lepiej unikać łączenia spójnikiem przyimków rządzących innymi przypadkami (np. na i pod stołem). Czy z tego samego powodu należy unikać konstrukcji jakieś cztery, pięć godzin (cztery – mianownik, pięć – dopełniacz)?
  • kłopot z Zębową Wróżką
    3.05.2015
    3.05.2015
    Jak należy pisać tłumaczenie angielskiego określenia Tooth Fairy tzn. Zębowa Wróżka, ale w zdrobnieniu? W internecie na różnych stronach (niestety zdecydowanie mniej wiarygodnych) można wyszukać wszystkie warianty, m.in.:
    Wróżka Zębuszka (chyba przez analogię do jabłuszka);
    Wróżka Zębószka (… do jej „większej wersji”, tj. Zębowej Wróżki i z wymianą o -> ó);
    Wróżka Zębużka (… do pierwszego wyrazu i sugerowanie się twardym ż);
    Wróżka Zębóżka (j.w.).
    Jaka zasada za tym stoi?
  • Konstrukcje z przyimkiem w

    12.04.2024
    12.04.2024

    Szanowni Państwo

    pytanie dotyczyłoby genezy zasady lub zasady pisania w pewien określony sposób. Podam dwa przykłady — i od razu będzie wiadomo, o co mi chodzi:

    1. „mam samochód kombi, diesel”, „deseczki z obłym zakończeniem”,

    2. „mam samochód w kombi, w dieselu”, „deseczki w obłym zakończeniu”.

    Przykładów można byłoby wpisać/napisać więcej — ale chodzi ogólnie o dziwną manierę łączenia wszystkiego z „w”.

    Z wyrazami szacunku

    Rafał

  • kontrargumenty
    3.10.2013
    3.10.2013
    Szanowna Poradnio,
    wielokrotnie – choćby na łamach Poradni – mówiono już o tym, że język polski nie obraża się na podwójne przeczenia. Chciałem jednak zapytać, czy można tę skłonność rozszerzyć na słowa niosące w sobie przeczenie, ale nie negowane dosłownie. Czy można zatem przeciwstawiać kontrargumenty, czy należałoby je raczej stawiać lub też przeciwstawiać argumenty?
    Z poważaniem
    Daniel
  • kraje bałtyckie i nadbałtyckie
    1.12.2009
    1.12.2009
    Czy Litwę, Łotwę i Estonię określimy wspólną nazwą kraje bałtyckie, czy kraje nadbałtyckie? A może obie formy można stosować wymiennie?
    pozdrawiam
  • Ku-Klux-Klan czy Ku Klux Klan?
    22.06.2015
    22.06.2015
    Szanowni Państwo,
    która reguła Wielkiego słownika ortograficznego PWN ustala zapis nazwy własnej Ku-Klux-Klan z dywizami? Pytam, ponieważ w znanych mi źródłach anglojęzycznych na temat Klanu (m.in. we wspomnieniach Johna C. Lestera, założyciela pierwszego KKK) nazwa ta zawsze zapisywana jest bez dywizów. Czy taki bezdywizowy zapis jako wariant można stosować także w polszczyźnie literackiej, np. w książkach, prasie?
    Dziękuję i serdecznie pozdrawiam!
  • lata x-te
    29.11.2004
    29.11.2004
    Szanowni Państwo,
    jak można określić pierwszą i drugą dekadę wieku? Słowniki mówią jedynie o latach 20. i późniejszych. Czy istnieje inny, nieopisowy sposób nazewnictwa i zapisu? W katalogu prezentującym dorobek instutycji artystycznej kolejne działy chcę wyróżnić za pomocą cyfr arabskich, z pominięciem słowa lata – czy mogę napisać:
    00.
    10.
    20.

    i tak dalej? Czy w ogóle można mówić o latach dziesiątych? Bo o pierwszych raczej tak?
    Z pozdrowieniami
    - AW
  • listy wyliczeniowe
    24.11.2006
    24.11.2006
    Szanowni Państwo, czy można zrezygnować ze znaków interpunkcyjnych na zakończenie wyliczeń w zadaniach testowych typu:
    Zbadaj, czy można wykonać podłogę z:
    a) trójkątów równobocznych
    b) kwadratów
    c) pięciokątów foremnych
    d) ośmiokątów foremnych

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    AB
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego