można
  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

  • czas przeszły trybu warunkowego
    6.02.2012
    6.02.2012
    Szanowny Panie, Szanowna Pani,
    zastanawia mnie tryb przypuszczający w cz. przeszłym. Normalny tryb przyp.: „Jeśliby/Gdyby/Jakby był taki mądry, toby poradził/poradziłby sobie sam”. Jak wygląda cz. przeszły tego trybu? Czy można odłączyć infiks -by- w nadrzędnej części zdania: „Jeśliby był taki mądry, to byłby poradził sobie sam”? Ciekawi mnie też, czy można łączyć w jednym zdaniu tryb przyp. różnych czasów (lecz zgodny z logiką).
    Wyrazy uszanowania
  • częstować
    27.03.2013
    27.03.2013
    Szanowni Państwo,
    czy czasownika częstować można używać w odniesieniu do innych przedmiotów, rzeczy niż jedzenie? Mam wrażenie, że niektórzy dokonują niejako generalizacji znaczenia tego wyrazu, co wydaje mi się nie do końca poprawne. Ostatnio np. ktoś poprosił mnie, abym poczęstował go kartką.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dominik
  • dać i udzielić
    3.09.2007
    3.09.2007
    Poproszę o wyjaśnienie, która forma będzie poprawna w następującym sformułowaniu: „Można udzielić KILKU odpowiedzi” czy też „Można udzielić KILKA odpowiedzi”? Jeśli to możliwe, proszę o wskazanie zasady, jaką należy się w tego typu sformułowaniach kierować.
  • daremny
    2.04.2010
    2.04.2010
    Witam!
    Słowo daremny wg słownika PWN znaczy 'niedający żadnych wyników'. Czy można za synonim tego słowa uznać zbędny lub niepotrzebny? Czy można uznać za poprawne zdania:
    – „Ten film jest daremny” – w znaczeniu, że ten film jest niepotrzebny, nie wnosi niczego do tematu?
    – „Oglądanie tego filmu jest daremne” – w znaczeniu, że to strata czasu?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Tomasz
  • debatować – dyskutować
    21.02.2013
    21.02.2013
    Czy można powiedzieć, że coś będzie debatowane zamiast będzie przedmiotem debaty?
  • DiCaprio

    21.04.2015
    21.04.2015

    Z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/do-b-Pirla-b-z-Cannavarem;8708.html oraz wspomnianej w niej zasady https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html można by wnioskować, że nazwisko DiCaprio można odmieniać. Jednak https://sjp.pwn.pl/szukaj/DiCaprio.html nie podaje takiego wariantu. A zatem można z DiCapriem czy tylko z DiCaprio?

  • do McDonalda
    2.12.2012
    2.12.2012
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości co do zapisu nazw produktów z dopełniaczem saksońskim. Wiadomo, że powinno się mówić „Idę do McDonalda” (nie: McDonaldsa), „Używam Helmana” (nie: Helmansa – chodzi o majonez) itp. Co jednak z takimi nazwami jak Jack Daniel's, Balantine's, Redd's? Wszyscy, których znam, dopełniacz wymawiają kolejno: [danielsa], [balantajsa], [redsa].
    Iwona Nowakowska
  • druhna drużynowa
    19.04.2015
    19.04.2015
    Jak brzmi wołacz od druhna drużynowa? Druhno drużynowa czy druhno drużynowo? Mówimy panie profesorze, ale z pierwszą formą (druhno drużynowa) spotykam się w harcerstwie równie często.
  • dzienność i nocność (?)

    20.04.2023
    20.04.2023

    Czy przy opisie gatunku zwierzęcia, gdy prowadzi on dzienny tryb życia, można swobodnie powiedzieć i zapisać, że cechą gatunku jest dzienność (np. w angielskim diurnality)? Czy to jest poprawne słowo? I co za tym idzie, czy można użyć słowa nocność określonego gatunku? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego