mężczyźni
  • ośmioro marynarzy
    28.03.2014
    28.03.2014
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać, czy poprawna jest forma ośmioro marynarzy, zakładając, że mam na myśli kobiety i mężczyzn. Może powinnam używać liczebnika ośmiu (marynarzy)? Mam jednak wrażenie, że odnosi się to jedynie do grupy mężczyzn.
    Bardzo proszę o odpowiedź.
    Anna
  • Patriarchatpatriarcha; matriarchat – …?
    30.01.2016
    30.01.2016
    Jak nazywa się głowę rodziny, jeśli jest kobietą? Reżim to matriarchat, ale osoba? Matriarcha? (skoro w patriarchacie jest patriarcha). Jeśli takie słowo nie istnieje, to jak określić kobietę, która sprawuje w rodzinie rządy autorytarne?
    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • prosta sędzia
    26.11.2001
    26.11.2001
    W Polityce przeczytałam zdanie dotyczące Pani Barbary Piwnik: „…oto szefem jednego z najważniejszych resortów nie został polityk lub profesor prawa, ale prosta sędzia”. Czy takie sformułowanie jest poprawne? I jak ogólnie powinno się postępować w takich przypadkach niezgodności rodzajów?
  • rodzaj gramatyczny nazw własnych
    3.09.2004
    3.09.2004
    Czy i jak zmienia się rodzaj rzeczowników, które stają się pseudonimami osób lub są wyrazami obcymi o innym niż polski odpowiednik rodzaju? Na przykład:
    1) Jeden ze znajomych (mężczyzna) ma pseudonim Bydlę. Czy powinniśmy pisać „Napisałem Bydlęciu”?
    2) Inna osoba, również mężczyzna, ma pseudonim Heidi. Czy powinniśmy pisać „Heidi napisał” czy „Heidi napisała”?
    3) „Apple (firma komputerowa) wyprodukowało czy wyprodukował”?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Rzeczowniki rodzaju męskiego z końcówką -a

    29.04.2023
    29.04.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego słowa zakończone na -ca (np. wykonawca, sprzedawca, wykładowca), a także na -sta (np. polonista, aktywista, aferzysta) są rodzaju męskiego skoro to -a na końcu bardziej by wskazywało na rodzaj żeński. Proszę o odpowiedź.


    Pozdrawiam

  • Skrót od doktorka

    8.01.2023
    8.01.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie kwestia stawiania kropek po skrótach, w przypadku kiedy mamy do czynienia ze słowami w formach żeńskich, w przypadku feminatyw. Zasada, że kropkę po „dr” stawiamy kiedy chcemy użyć skrótu w przypadku innym niż mianownik, jest jasna. Czyli „dr Jan Kowalski”, ale „Idę do dr. Jana Kowalskiego”. Co w przypadku, kiedy chcemy użyć skrótu od słowa "doktorka", np. „Doktorka Sylwia Spurek”? Czy wówczas stawiamy kropkę i w mianowniku, skoro wyraz kończy się na „a”?

  • trzech i troje
    19.10.2014
    19.10.2014
    Witam,
    czy mógłbym prosić o wytłumaczenie różnicy między: dwóchdwoje, trzechtroje etc.
  • Trzynaście, trzynastu, trzynaścioro
    30.03.2016
    30.03.2016
    Szanowni Państwo,
    w potocznej rozmowie pada czasem pytanie: Ile was tam było?. Zawsze mam z nim problem, kiedy chcę odpowiedzieć samym liczebnikiem. Najlepiej jest chyba przykładowo: trzynaście, bo w domyśle chodzi o osoby. Ale z kolei jeśli wiadomo, że były to osób różnej płci, może staranniej byłoby odpowiedzieć trzynaścioro? A może także trzynastka?
    Podobny problem: Ilu jest ludzi w klasie?dwudziestu trzech czy lepiej dwadzieścioro troje?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wałęsa i Feleszko
    10.03.2009
    10.03.2009
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie odmiana nazwisk Wałęsa oraz Feleszko. Rozumiem, że w przypadku nazwiska mężczyzny w liczbie pojedynczej odmieniamy je tak jak rzeczowniki woda oraz noga, a w liczbie mnogiej tak jak generałowie. W przypadku nazwiska kobiety nazwisko Feleszko nie odmienia się ani w liczbie pojedynczej, ani w liczbie mnogiej. Jak natomiast wygląda odmiana nazwiska Wałęsa w przypadku kobiety w liczbie mnogiej?
    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego