Skąd przychodzi leksyka? Czy poddaje się strukturze języka? Co się dzieje z wyrazami, które odmieniają się w specyficzny sposób?

Należy pisać Dolna Odra czy dolna Odra, Kanał Ulga czy kanał Ulga, a może kanał Ulgi?
Daniel Bożyński, Racibórz

Witam
Mam mały problem z pisownią gatunków muzycznych, konkretnie tych złożonych z dwóch lub więcej składników. Jaką stosuje się zasadę – pisownia rozdzielna, łączna, a może z łącznikiem? Jak to wygląda w przypadku przymiotników? Zapiszemy foklmetalowy czy folk-metalowy? Elektro ambient czy elektro-ambient? Spotkałam się z pisownią: postrock, post rock, post-rock. Która jest właściwa? Czy traktować to jako zapożyczenia i stosować zagraniczną pisownię?
Dziękuję uprzejmie za odpowiedź,
Ewa

Dziś wszystko ma premierę, nawet to, co gdy trafia na rynek, już tam zostaje: auta, buty, artykuły… A można tak:

Dziś oficjalnie udostępniono…, Dziś na rynek (półki sklepowe itp.) trafił…, Od dziś są dostępne…, Odkąd się pojawił…, Dziś BMW wprowadza…, Nowe BMW już za… (jeszcze w…, o miesiąc później, zapowiedziane na…), Dziś pierwszy pokaz…, X9 po raz pierwszy pokazano na…, X9 – nowość opóźniona.

Czy Państwa zdaniem [premiera] to tylko zubożenie języka, czy także błąd?

Jakiego znaku powinno się użyć (łącznika czy myślnika) w wyrażeniach: mecz Polska-Portugalia, stosunki państwo-kościół, trasa Nowy Sącz-Bielsko-Biała? Za łącznikiem przemawiałoby to, że znak ma połączyć dwa określenia w jedno (np. nazwy dwóch państw w nazwę jednego meczu). Ale w trzecim przykładzie dochodzi do małego zamieszania – co z czym jest silniej połączone?

Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać o przymiotnik krytyczny w tłumaczeniu tekstów angielskich: mission-critical data, critical information itd. Zwykle tłumaczę to jako decydujący, o decydującym znaczeniu, niezwykle istotny itp., ale coraz częściej widzę w fachowych tekstach kalkę: o krytycznym znaczeniu, krytyczne decyzje, te informacje są krytyczne itd.
Czy to już się przyjęło na tyle, że można to już uznać nie za kalkę, ale za inne znaczenie słowa krytyczny? Podobnie z dramatyczny (zmiana).

Szanowni Państwo,
redaguję tekst do książki o dzielnicy Poznania, która w granice miasta została włączona w 1900 r., a wcześniej była samodzielną wsią. Czy pisząc o dziejach takiej wsi sprzed inkorporacji, nie powinno się stosować przyimków: do (Jeżyc, Wildy, Górczyna) i w (Jeżycach…), a przy podawaniu faktów z XX w. traktować je „normalnie”, stosując przyimek dzielnicowy: na (Jeżyce, Jeżycach, Wildę, Wildzie…)? Tak właśnie tekst poprawiam, ale czy to nie nadgorliwe?

Ukłony, Anna O.P.

„Nowe punto da Ci radość”, „Nowe renault megane czeka w salonie” – to formy stosowane w reklamach. Czy nie powinno być raczej: nowy punto i nowy renault…

Szanowni Językoznawcy,

co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

Z poważaniem i pozdrowieniami

J.J.

Jak powinno się poprawnie składać życzenia z okazji objęcia nowego stanowiska pracy. Należy powiedzieć: „Wszystkiego najlepszego w nowym…” czy „… na nowym miejscu pracy”?