Witam serdecznie,
jaką narodowość będzie miał mieszkaniec Indii? W paszporcie ma wpisane po angielsku Indian. Czy zatem można jego narodowość określić jako indyjską, czy hinduską?
Dziękuję za odpowiedź,
Magdalena Borowiec

Mieszkam na Węgrzech, gdzie istnieje system instytucjonalnego wspierania mniejszości narodowych. Kalką oficjalnego wyrażenia węgierskiego używanego w odniesieniu do tych mniejszości (nemzetiség) jest po polsku słowo narodowość, które jest niestety powszechnie używane w tutejszych kręgach polonijnych, np.:

18 grudnia z okazji Dnia Narodowości przyznano nagrody za wybitne zasługi na rzecz osiadłych na Węgrzech narodowości. W tym roku wśród laureatów znaleźli się również przedstawiciele narodowości polskiej: Halina Csúcs [...] pierwsza rzeczniczka polskiej narodowości w ZN Węgier...,

Od chwili, kiedy wybrana zostałam rzecznikiem narodowości polskiej...

Do tej pory odbyły się trzy takie spotkania, na które przybyło wielu przedstawicieli naszej narodowości.

...imprezy organizowane w języku danej narodowości...

Oprócz tego pojawiają się nazwy: Komisja Narodowościowa, samorząd narodowościowy. Dla mnie brzmi to strasznie, bo narodowość rozumiem jako cechę a nie grupę społeczną. Czy mam rację, czy też jej nie mam?

Kłaniam się

Jerzy Celichowski

Budapeszt

Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

Ostatnio „polski prezydent coś podpisał”, a „ukraiński o czymś zadecydował”. Są to często stosowane w mediach określenia. Jednak według mojego wyczucia nie dotyczy to prezydenta polskiego, lecz prezydenta Polski. Przecież narodowość aż tak bardzo nie jest ważna, żeby miała być tak często im wypominana! A może jednak doczekam się informacji, że „Prezydent Polski i Prezydent Ukrainy uroczyście otworzyli Cmentarz Orląt we Lwowie”? Czyli jak pisownia ma zaznaczać różnicę między narodowością, a państwowością stanowisk oficjalnych?

1) Jak nazwać Cypryjczyka o greckich lub tureckich korzeniach: Grekocypryjczyk, Turkocypryjczyk, Greko-Cypryjczyk, Turko-Cypryjczyk, grecki Cypryjczyk, turecki Cypryjczyk? W Polsce mówimy: Grek, Turek cypryjski. Mieszkańcy Cypru pragną być jednak przede wszystkim Cypryjczykami – z dookreśleniem „jakimi” na drugim planie.
2) Czy mogę nazwać federację dwóch społeczności (tureckocypryjskiej, turkocypryjskiej (?) i greckocypryjskiej, grekocypryjskiej (?)) federacją „dwuspołecznościową”?
Dziękuję.

1. Jak się powinno pisać słowo sanhedryn, dużą czy małą literą? W Nowym słowniku ortograficznym PWN (Warszawa 1999) pisane jest małą literą. Dużą literą słowo to zaczyna się we wszystkich dostępnych mi materiałach religioznawczych, a mianowicie: Anna Świderkówna – Rozmowy o Biblii, PWN Warszawa 2000; Peter Occhigrosso – Sekty Religie Wyznania, Muza SA Warszawa 1999; Konig Waldenfels – Leksykon Religii, Verbinum Warszawa 1997.

2. Jak powinno się określać członka innego niż mojżeszowe wyznania?
a)nie-Żyd
b)nie-żyd
c)nieżyd

Szanowna Poradnio,

co państwo sądzą o słowie fajnopolak? Czy nie powinno być pisane fajno-Polak?

Pozdrawiam

Mira

Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy nazewnictwa mieszkańców Indii. Która forma jest poprawna w języku polskim: Hindus czy może Indianin (w języku angielskim sami siebie nazywają Indians)? Hindus – to według nich wyznawca hinduizmu lub osoba posługująca się językiem hindu. Czy nazywając ich Hindusami nie zmniejszamy Indii tylko do obszaru zamieszkiwanego przez Hindusów? Przecież, oprócz hindu, władają oni jeszcze piętnastoma innymi głównymi językami!
Pozdrawiam Pozdrawiam

Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?

"Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
J.B.