narzędzi
  • bawole oczy
    10.09.2004
    10.09.2004
    Przeprowadziłem niedawno skromne „badania” na temat występowania zwrotu bawole oczy (ew. wole oczy, wole oko) w języku polskim i nie tylko (również w niemieckim, angielskim, szwedzkim i francuskim), i zaskoczyła mnie liczba zebranych przykładów. Nie Państwa należy pytać, skąd popularność bawolich oczu, ale chciałbym się dowiedzieć, czy potrafią mi Państwo podsunąć jakieś znaczenia tego zwrotu (oby do tej pory mi nieznane).
  • Boguszów-Gorce
    27.09.2002
    27.09.2002
    Dzień dobry.
    Proszę o odpowiedź, jak prawidłowo odmienić nazwę miejscowości dolnośląskiej Boguszów-Gorce. Czy powinno to być Boguszowa-Gorc, czy też Boguszowa-Gorców?
    Spotkałam się z obiema wersjami, mieszkańcy raczej mówią Boguszowa-Gorc, taka też wersja jest na oficjalnej stronie internetowej miasta. Są jednak osoby, które twierdzą, że powinno się odmieniać tak, jak nazwę regionu Gorce, czyli – Gorców. Proszę o wyjaśnienia. Pozdrawiam serdecznie
    Natasza Chyb
  • broń
    3.01.2006
    3.01.2006
    Witam!
    Jaka jest etymologia słowa broń? Powszechnie wiadomo, że bronią człowiek się broni. Jednak zdarza się, iż człowiek bronią atakuje. Dlaczego więc mamy broń, a nie np. ataknik, czy może lepiej napadnik? Może mieliśmy kiedyś wyraz mający opisać broń ofensywną, ale zaginął podczas naszej historii? Jaką rolę odgrywa w tym wszystkim obrona? Gdybyśmy rozdzielili ten wyraz w taki sposób: o-brona, to zabrzmi to mało wojennie.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź,
    Marcin Wasłowicz
  • broń czy bronie?
    29.04.2010
    29.04.2010
    Witam Szanownych Językoznawców!
    Proszę mnie oświecić, jak to w końcu jest z tą bronią? Ma ona liczbę mnogą czy nie? W tekstach o grach komputerowych nagminnie używa się owej, ponoć nieistniejącej, liczby mnogiej. Zaczęłam się więc zastanawiać, czy czasem pogłoski o jej nieobecności w j. polskim nie są aby przesadzone?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • Co robi program?
    22.01.2018
    22.01.2018
    Spotkałem się z opinią, że sformułowania typu program wyznaczył wynik są niepoprawną personifikacją programu, komputera itp. Rzekomo jedyną poprawną formą jest wynik został wyznaczony za pomocą programu. Tymczasem użytkownik komputera zwykle traktuje program jako „czarną skrzynkę”, do której wprowadza dane i z której odbiera wyniki. Czy naprawdę musimy traktować program jak narzędzie podobne do młotka czy liczydeł? Od „jedynej poprawnej” formy odstręcza mnie także jej rozwlekłość.
  • Czy tylko pełna nazwa może wyrażać szacunek?
    24.10.2012
    24.10.2012
    Uprzejmie proszę o interpretację, czy pisanie słowa Powstanie, używanego w kontekście jako część nazwy własnej Powstanie Warszawskie, oddzielnie wielką literą powinno być traktowane jako błąd ortograficzny. Cytuję: „Pani przewodniczka była młodą osobą, wiedzieliśmy więc, że urodziła się po Powstaniu”. Nauczycielka sprawdzająca pracę wskazała wielką literę w wyrazie Powstanie jako błąd (było takich wyrazów kilka), obniżając ocenę z pracy.
    Grzegorz Kłos
  • DiCaprio

    21.04.2015
    21.04.2015

    Z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/do-b-Pirla-b-z-Cannavarem;8708.html oraz wspomnianej w niej zasady https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html można by wnioskować, że nazwisko DiCaprio można odmieniać. Jednak https://sjp.pwn.pl/szukaj/DiCaprio.html nie podaje takiego wariantu. A zatem można z DiCapriem czy tylko z DiCaprio?

  • Doręczyć przez kuriera
    16.05.2017
    16.05.2017
    Doręczenie kurierem, doręczenie przez kuriera czy doręczenie za pośrednictwem kuriera?

    Podczas zakupów internetowych wybieramy doręczenie kurierem. Zgodnie z definicją SJP doręczyć oznacza ‘oddać coś do rąk; przynieść na miejsce przeznaczenia; dostarczyć’. Doręczenie kurierem weszło także do mowy potocznej, czy ta forma jest poprawna, czy może używać którejś z pozostałych?
  • dziesiątka

    18.03.2023
    18.03.2023

    Czy poprawny jest zapis „strzał w 10” jako „strzał w dziesiątkę”? Czy „10” może zastąpić rzeczownik „dziesiątka”, czy zastępuje on tylko liczebniki (dziesięć, dziesiąty)?

  • Ergonomia pracy

    20.10.2020
    20.10.2020

    Dzień dobry,

    zwrócono mi uwagę, że sformułowanie ergonomia pracy jest niepoprawne. Np. w zdaniu Bezpieczeństwo i ergonomia pracy zależą od... lepiej byłoby zmienić szyk – czy rzeczywiście jest to konieczne? Źródłosłów zawiera już praca, ale np. często potoczenie używa się np. ergonomiczne krzesło – a może takie sformułowanie też jest niepoprawne?

    Z poważaniem,

    Magdalena

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego