narzędzi
  • na grupie czy w grupie

    21.12.2022
    21.12.2022

    Dzień dobry,

    zastanawiam się czy powiedzenie „na grupie” jest poprawne, jeśli mamy na myśli grupę, np. w żłobku lub przedszkolu, a użyte jest to w kontekście jakiegoś wydarzenia, np. „15 września odbędzie się na grupie Dzień Kropki”.

    Pozdrawiam serdecznie

  • nazwy przypadków
    24.03.2015
    24.03.2015
    Jaka jest etymologia nazw przypadków w języku polskim? Domyślam się, że nazwy mianownika, narzędnika, miejscownika i wołacza są tłumaczeniami łacińskich: nominativus, (ablativus) instrumentalis, locativus i vocativus. A co z dopełniaczem, celownikiem i biernikiem?
  • Periscop, Snapchat
    22.05.2016
    22.05.2016
    Szanowna Redakcjo,
    wciąż zmieniające się media społecznościowe poszerzają zasób naszego słownictwa, np. poprzez takie nazwy narzędzi wideo jak: Periscope i Snapchat. Czy odmiana Periscope będzie analogiczna do odmiany YouTube, czyli: Periscope'a, Periscope'owi, Periscope, Periscope'em, o Periscopie (a. ndm – to jest najczęściej spotykany zapis w Internecie)? A słowo Snapchat będzie się odmieniało tak, jak Twitter?
    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Raz na jakiś czas i jego regionalne i gwarowe odpowiedniki

    22.07.2021
    22.07.2021

    Szanowni Państwo! Czy wyrażenie raz za czasu jest poprawne? W centrum Polski niespotykane, natomiast na południu już tak. Błąd językowy, czy regionalizm?

  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • ryzykowne tworzenie nazw
    23.01.2012
    23.01.2012
    Gdy za liczbę mnogą słowa elf przyjmę formę elfowie (dla nadania cech ludzkich i dodania powagi), nasuwającą się na myśl formą żeńską staje się elfica. Poza powagą brzmienia, uzasadniam tę formę porównaniem z innymi rasami o ludzkich cechach: orkorczyca, ogrogrzyca, trolltrollica. Alternatywą zdaje się być elfka, jednak dopatruję się w tym słowie zdrobnienia pasującego młodej elficy. W moim odczuciu elfica należycie podkreśla dostojeństwo formy elfowie. Jaka jest opinia znawców języka?
  • włóczyć się po sądach
    11.01.2008
    11.01.2008
    Interesuje mnie pochodzenie składanki, która brzmi: włóczyć się po sądach. Czy my, Polacy nie załawiamy w sądzie stosownych dla tej instytucji spraw, a jedynie się tam włóczymy? Jeśli nie potrafimy lub boimy się korzystać z demokratycznych narzędzi i na przykład rezygnujemy z własnych praw lub ich części, to nasza prywatna dolegliwość, ale nadal nie oznacza to, że w salach i korytarzach sądowych mamy się włóczyć, powinniśmy się włóczyć, ktoś nas będzie włóczył itd.
  • zbić kotlety
    4.02.2009
    4.02.2009
    Proszę o ocenę wyrażenia zbicie kotletów. Kilka osób (spoza Małopolski) bardzo zdziwiła taka forma, a z drugiej strony poszukiwania w Internecie dają całkiem sporo trafień.
  • Alternacja czy obniżenie/podniesienie artykulacji?
    4.09.2018
    4.09.2018
    Szanowni Państwo,
    byłabym niezmiernie wdzięczna za wyjaśnienie, w jaki sposób można odróżnić alternację od zjawiska podwyższenia/obniżenia artykulacji. Na przykład zastanawiam się, czy w nazwisku Biniaszek i Gaworzewski (od imienia Bieniaszek, nazwy miejscowości Gowarzewo) doszło do wymiany e:o, a:o czy obniżenia artykulacji.

    Z wyrazami szacunku,
    Karolina
  • antenaccy rezenzenci i recenzenccy antenaci
    23.11.2001
    23.11.2001
    Czy poprawne są formy: antenaccy i recenzenccy, utworzone od przymiotników antenacki i recenzencki?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego