nie-żeby
-
Osobiście tam nie byłem3.11.20153.11.2015Szanowni Państwo,
kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem. -
Polacy nie gęsi23.06.200823.06.2008Wiedzą Państwo zapewne, że dość częste jest niezrozumienie słynnej sentencji „Polacy nie gęsi, i swój język mają”. Ale zwrot „Polacy nie gęsi, i…” jest bardzo popularny: „Polacy nie gęsi, i mają własnych naukowców”, „Polacy nie gęsi, i też robią dobre kiełbasy”. No właśnie, czy należy tępić takie konstrukcje? Nie powinno być chyba przeszkód, żeby tego typu specyficzne zwroty – zabawne przecież, sympatyczne i chyba nieszkodliwe – nie mogły być uznane za pewnego rodzaju żarty językowe.
-
Dlaczego odchudzić, a nie odgrubić?24.06.200924.06.2009Witam,
zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
Pozdrawiam,
Andrzej Prusinowski
-
komuś się nie przelewa
7.10.20237.10.2023Dzień dobry, zastanawia mnie etymologia powiedzenia ,,nie przelewa się”. Czy chodziło w nim o to, że z powodu trudnej sytuacji finansowej nie przelewa się np. trunek? W znaczeniu, że nie pije się alkoholu, nie biesiaduje się. A może istnieje zupełnie inne wytłumaczenie?
-
W ogóle nie odmieniać nazwisk?6.12.20146.12.2014Szanowni Państwo,
na naszej stronie (iberoameryka.wordpress.com) często piszemy o obecnym prezydencie Meksyku, którego nazwisko brzmi Enrique Peña Nieto (jedno imię i dwa nazwiska). Według polonistów, z którymi się konsultowaliśmy, poprawna jest deklinacja według modelu Zola + Picasso. Niestety wzbudziła ona oburzenie znacznej części redakcji, która proponuje w ogóle nie odmieniać nazwisk albo chociaż zachować pierwsze nazwisko nieodmienne, a drugie odmieniać jak Moniuszko. Która wersja jest najlepsza? -
by, aby, żeby27.02.201327.02.2013Witam,
czy słowa by, żeby, aby mają takie same znaczenie i można ich używać zamiennie?
-
że by czy żeby?4.09.20074.09.2007Szanowni Państwo!
Ostatnio nieźle się nagłowiłam – i nadal głowię – nad pewną kwestią z tekstu, który otrzymałam do zredagowania. Otóż pisze tam tłumacz: „Jestem pewien, że byśmy się dobrze zrozumieli” czy też „Stałoby się tak; wiedziała, że by się stało”. Chodzi mi o to że byśmy i że by. Słownik interpunkcyjny dopuszcza pisanie by oddzielnie po spójniku, ale w nieco innych przypadkach. Jak jest w tych przytoczonych przeze mnie przykładach? Razem czy osobno?
Iwona Michałowska -
chyba żeby25.09.201425.09.2014Na łamach Poradni p. Mirosław Bańko zaopiniował, iż należy pisać żeby łącznie, kiedy chodzi o synonim aby. W innych zaś znaczeniach – oddzielnie. Jednak w Wielkim słowniku ortograficznym znajduje się następujące zdanie, będące przykładem do reguły [364]: „Napiszę na pewno, chyba żebym zapomniał”. Tutaj ewidentnie nie chodzi o synonim aby, a mamy pisownię łączną. Czy w słowniku jest błąd?
-
Wstyd nie odmieniać nazwisk…7.02.20197.02.2019Kiedy w pracy mówię o konieczności odmieniania nazwisk w pismach, napotykam na zdecydowany opór współpracowników. Zdecydowana większość uważa, że „wymyślam głupoty” oraz że bardziej urzędowo (!) jest, gdy nazwisko pozostaje nieodmienione. Dlatego proszę o podpowiedź, po jaką publikację z tego zakresu powinnam sięgnąć, żeby zwiększyć swoją wiarygodność i umieć odpowiedzieć na wszystkie podchwytliwe pytania typu „A jak odmienisz takie-i-takie nazwisko”.
-
Co trzeba robić, żeby odpchlić?8.01.20128.01.2012Witam,
mam pytanie: jak będzie brzmiała forma niedokonana czasownika odpchlić w czasie teraźniejszym, w pierwszej osobie lp.? Ja odpchliwam?
Z góry dziękuję.
Patryk
