niech
  • niech będzie
    22.01.2014
    22.01.2014
    Sprawdzając studenckie prace domowe, natknąłem się na sformułowanie typu „niech n [czyt. en] jest liczbą naturalną”. W pierwszej chwili chciałem skreślić to jako błąd językowy, bo przyjęło się w takich sytuacjach pisać „niech n będzie liczbą naturalną”. Z drugiej jednak strony mówimy „niech biegnie”, „niech idzie”, czyli słowo niech łączy się nie tylko z czasownikami w formie przyszłej, ale również w formie teraźniejszej. Czy można przez analogię powiedzieć niech jest?
  • Niech (ci) będzie!
    19.01.2018
    19.01.2018
    Kochana poradnio, chciałbym zapytać, skąd pochodzi zwrot niech ci będzie.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Niech Mu ziemia lekką będzie
    9.09.2009
    9.09.2009
    Witam,
    piszę do Państwa, ponieważ w prasie natknęłam się na nekrolog, którego autor użył sformułowania „Niech Ci ziemia lekką będzie”. Zastanawiam się, czy wykorzystanie tego zwrotu jest akceptowalne. Z góry dziękuję za pomoc.
    Pozdrawiam serdecznie
    AK
  • Niech im kat świeci!
    4.02.2015
    4.02.2015
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym spytać o wyrażenie świecić komuś występujące m.in. w Ogniem i mieczem („Niech im kat świeci”) i w piosence Elekcja Jacka Kaczmarskiego („Poświecimy im”). Od czego wyewoluowało do znanej obecnie, lapidarnej i nieco enigmatycznej formy? Jakie jest dokładne znaczenie czasownika świecić w tym kontekście? Czy różne od znaczeń wymienianych dziś w słownikach?
    Dziękuję i kłaniam się
  • Niech mu ziemia lekką będzie
    8.03.2019
    8.03.2019
    Spotykana w ceremoniach pogrzebowych fraza: Niech mu ziemia lekką będzie prawdopodobnie została przejęta z innej kultury i wbrew naszej intencji jest niczym innym jak przekleństwem w obliczu śmierci. Życzenie lekkiej ziemi ma umożliwić padlinożercom łatwiejszy dostęp do zwłok a tym samym ich pożarcie – nasza nieświadomość (niewiedza) pozwoliła na przejęcie tego „sloganu” w zupełnie odwrotnym znaczeniu …
  • Niech poczeka
    9.05.2017
    9.05.2017
    Czy jest poprawna i dopuszczalna forma zwracania się do drugiej osoby: Niech przyjdzie, Dziękuję, że jest albo Czy ona dzwoniła do mnie?
    Dziwi mnie ten sposób zwracania się bezpośrednio do danej osoby. Kiedy jest skierowany do mnie bezpośrednio, jestem zniesmaczona.
    Za wyjaśnienie z góry dziękuję.
  • Niech żyje wołacz!

    23.10.2020
    23.10.2020

    Witam serdecznie,

    Większość prezenterów tv, zadając pytanie dziennikarzom podczas relacji live, zwraca się do nich w mianowniku: Marek, powiedz jakie zarzuty usłyszał sprawca. Czy poprawniej nie byłoby w wołaczu: Marku, powiedz...? Osobiście bardzo mnie to drażni i boli w uszy. A jeżeli nawet w języku mówionym dopuszczalne jest używanie formy mianownika, to czy jednak dziennikarze, jako ci „kształtujący społeczeństwo”, nie powinni używać oryginalnej formy?

    Dziękuję

  • Skąd się wzięło niech?
    2.01.2009
    2.01.2009
    Formy 3 os. trybu rozkazujacego w jęz. pol. tworzy się za pomocą partykuły życzeniowej niech(aj). Podobne konstrukcje spotyka się w języku scs. (da …) i rosyjskim (pust'…). Jaka jest geneza tych partykuł? Czy nie są to zniekształcone formy trybu rozkazujacego czasowników posiłkowych (do)puść albo daj, podobnie jak let him do w języku angielskim?
  • Tak mi dopomoż Bóg
    25.04.2019
    25.04.2019
    Dzień dobry,
    dlaczego w zwrocie tak mi dopomóż Bóg mamy Bóg w mianowniku, a nie Boże?

    Dziękuję za pomoc,
    Łukasz
  • do jasnej cholery
    5.06.2002
    5.06.2002
    Co oznacza i jaka jest etymologia przymiotnika jasna w wyrażeniu do jasnej cholery?
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego