niejako
  • Ortografia: motyl Morpho Menelaus; przyjechał na uralu
    7.02.2017
    7.02.2017
    Szanowna Poradnio,
    jak zapisać połączenie nazwy gatunkowej i własnej: motyl morpho menelaus czy motyl Morpho Menelaus? Czy marki popularnego motocykla (Ural) można używać jako rzeczownika pospolitego (przyjechał na uralu?).
    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • pani dyrektor, ale pani księgowa

    21.01.2009
    21.01.2009

    Proszę o skorygowanie form:

    • pan dyrektor finansowy, pani dyrektor finansowy
    • pan kontroler finansowy, pani kontroler finansowy
    • pan księgowy, ale pani księgowa
    • pan asystent i pani asystentka (???)

    Czy jest jakaś prawidłowość?

    M. Lemańska

  • pani Zimna i pan Zimny
    12.11.2002
    12.11.2002
    Witam serdecznie.
    Mam problem, który ostatnio pojawia się coraz częściej i który – przyznaję – bardzo mnie nurtuje. Otóż przychodzą do mnie małżonkowie. Pan nazywa się Zimny, a pani – Zimna. W jaki sposób, niejako, „połączyć” tych Państwa: X i Y małżonkowie Zimni czy małżonkowie X Zimna i Y Zimny?
    Pozdrawiam
  • Państwo Islamskie
    11.10.2016
    11.10.2016
    Jaka jest poprawna pisownia: państwo islamskie czy Państwo Islamskie? Jeśli poprawny jest zapis wielkimi literami, to czy zasada się zmienia, gdy przed tymi wyrazami zapiszemy tzw. (tzw. państwo islamskie)?

    Dziękuję!
  • pauza na końcu urwanej kwestii dialogowej
    4.12.2015
    4.12.2015
    Czy w dialogu powieściowym dopuszczalne jest stosowanie znaku pauzy na końcu urwanej kwestii (jako jedynego znaku interpunkcyjnego)? Chodzi o sytuację, gdy jedna osoba przerywa drugiej. Utwór jest tłumaczony; w oryginale angielskim stosowany jest zarówno wielokropek (gdy postać zawiesza głos), jak i myślnik (gdy wypowiedź zostaje gwałtownie przerwana). Wydaje mi się, że zasada nr 393 SO PWN dopuszcza takie użycie („…wielokropek może być zastępowany przez […] myślnik”).
  • Pecekówka

    30.05.2022
    30.05.2022

    Moja babcia używała określenia pecekówka na panią z PCK, która przychodziła pomagać starszym. Czy można tak napisać w tekście powieści? A jeśli tak, to z cudzysłowem czy bez?

  • Pisownia zwrotów tytularnych w dialogach
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pytanie dotyczy zwrotów typu „Jego Ekscelencja”, „Wysoki Sąd”, „Wasza Wysokość” użytych w dialogach lub napisach do filmów. Wielu profesjonalnych tłumaczy pisze te wyrażenia dużą literą, powołując się na hasło słownikowe z SJP (https://sjp.pwn.pl/slowniki/Jego-Ekscelencja). Wydaje mi się, że jedyne zasadne użycie dużej litery miałoby miejsce w filmie dokumentalnym odnoszącym się do żywej i autentycznej osoby. Czy mogliby Państwo rozstrzygnąć tę kwestię?
    Z szacunkiem,
    M. B.
  • Polaków portret własny
    2.10.2008
    2.10.2008
    Szanowni Państwo,
    natknąłem się ostatnio na sformułowania typu Kanapy portret własny, Śniadania Polaka portret własny itp. Czy nie jest tak, że portret to obraz osoby, a nie rzeczy? Po drugie, o portrecie własnym mówi się chyba w sensie przenośnym, tzn. jak dana osoba lub grupa osób postrzega siebie, np. Polaków portret własny, Wikipedystów portert własny. Byłbmy wdzięczny za ustosunkowanie się do powyższej kwestii.
    Z poważaniem,
    Dominik Szulowski
  • Polski pasożyt a łaciński parasitus
    10.04.2017
    10.04.2017
    Mam pytanie o etymologię słowa pasożyt. Z jednej z Państwa porad dowiedziałem się, że pasożyt „pasie rzyć”. Zdziwiło mnie to z powodu podobieństwa tego polskiego słowa o słowiańskim pochodzeniu do łacińskiego parasitus i jego pochodnych, np. w innych językach słowiańskich parazit/паразит. Czy polskie słowo było inspirowanie łacińskim z „przełożeniem” na polską etymologię, czy podobieństwo to jest całkowicie przypadkowe?
  • „Ponadosobowe” użycie form 2. os. l.poj.

    24.02.2024
    24.02.2024

    Dzień dobry, chciałam się zapytać, czy można używać drugiej osoby liczby pojedynczej w opowiadaniu o ogólnych zagadnieniach? Przykład: powiedziałam koleżance, że nie mogę się doczekać, kiedy zmienię kolor paznokci. Na co ona mi odpowiedziała: „Czasami tak jest z kolorami, że nie czujesz się w nich dobrze. To trochę jak z ubraniami, niektórych kolorów nie nosisz, bo wiesz, że nie wyglądają dobrze na tobie”. Koleżanka użyła drugiej osoby liczby pojedynczej. Jej wypowiedź nie dotyczyła dokładnie mojej osoby. Nie miała na myśli, że to ja na pewno wyglądam źle w danym kolorze, tylko chodziło jej o poszczególny przypadek, że tak się czasem zdarza. Czy to forma poprawna w mówieniu o ogóle?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego