niektóra
  • Czy porady się starzeją?
    26.01.2013
    26.01.2013
    Bywa, że w swoich odpowiedziach zachęcają Państwo do spojrzenia wstecz (do wcześniejszych porad). Zastanawia mnie, jak daleko można sprawdzać (do którego roku). Wiadomo przecież, że język się zmienia i takie porady, np. sprzed 10 lat, to pewnie straciły na wartości (są już nieaktualne)?
  • daty
    21.03.2003
    21.03.2003
    Jaka jest poprawna pisownia daty: dzień–miesiąc–rok czy rok–miesiąc–dzień? Jaka jest podstawa prawna (nie znalazłam nic na ten temat w ustawie o języku polskim).
  • deprecjatywne formy nazwisk
    2.04.2005
    2.04.2005
    Witam!
    Interesuje mnie liczba mnoga od nazwisk typu Szołochow, Mickiewicz albo Szopen. Czy mamy na równi: Szopeny – Szopenowie, Szołochowy – Szołochowowie, Mickiewicze – Mickiewiczowie, czy też może niektóre z tych odmian są deprecjatywne?
    Pozdrawiam.
  • dojechać/dojść + dokąd

    8.11.2023
    8.11.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące czasowników dojechać oraz dojść. Czasowniki te łączą się z wyrażeniem do czegoś. Czy w przypadku miejsc takich jak poczta, rynek, lotnisko, dworzec, przystanek, uniwersytet należy użyć przyimka do czy też może przyimka na? Która forma pytania jest poprawna: Jak dojechać na dworzec? czy Jak dojechać do dworca?

    Z poważaniem

    stała czytelniczka

  • dorodna kobieta
    30.06.2011
    30.06.2011
    Dzień dobry.
    Czy można uznać, że określenie dorodna kobieta ma negatywny wydźwięk?
  • do Włoch, ale na Węgry
    15.02.2024
    7.10.2009
    Dzień Dobry!
    Chciałabym się dowiedzieć, dlaczego jedziemy do Włoch, Niemiec czy Anglii, ale na Węgry.
  • Dzielenie wyrazów na sylaby

    27.10.2022
    27.10.2022

    Dzień dobry,

    czy istnieją różnice w podziale wyrazów na sylaby ze względu na CEL takiego podziału? Doprecyzuję. Czy inaczej wygląda podział wyrazów celem przeniesienia ich fragmentu do kolejnego wersu w porównaniu z podziałem sylabowym istotnym w czasie nauki czytania? Kilka wątpliwych słów: czosnek, bakłażan, papryka, pasternak, pietruszka.

    Czo-snek czy czos-nek? Ba-kła-żan czy bak-ła-żan?

    Proszę o wskazówki, jak dzielić podobne wyrazy, w materiałach edukacyjnych dla DZIECI?

    Pozdrawiam

  • Dzielimy chusteczkę na sylaby

    29.12.2022
    29.12.2022

    Dzień dobry,

    jak poprawnie podzielić na sylaby słowo chusteczka: chus-tecz-ka?

  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • Feminatywy po raz n-ty

    6.02.2023
    6.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy nazewnictwo niektórych zawodów wykonywanych przez kobiety, szczególnie odnoszących się do branży medycznej, takich jak chirurżka czy psychiatrka są zgodne ze słownikiem języka polskiego i dopuszczalne do stosowania, np. w oficjalnych pismach czy artykułach?

    Ponadto, jeżeli tak, to idąc tym tokiem myślenia, jak nazwać kobietę, która pełni zawód tokarza lub drukarza?

    Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego