niemal
  • pedał
    8.09.2012
    8.09.2012
    W wielu środowiskach słowo pedał jako określenie homoseksualisty utraciło obraźliwy czy ironiczny wydźwięk; podobnie, jak neutralny stał się chociażby niemiecki Schwul. Mnie jednak zastanawia niemęskoosobowy rodzaj tego rzeczownika. Czy to, że pedały zawsze wymagały (zamiast wymagali) formy niemęskoosobowej, znacznie utrudnia pełną neutralizację tego słowa? Czy może istnieją przykłady rzeczowników niemęskoosobowych, które określają mężczyzn i nie są przy tym nacechowane pejoratywnie?
  • Pekin – Beijing
    30.09.2002
    30.09.2002
    W mojej szkole nauczyli mnie nazw, które z czasem, z jakiegoś (nieznanego mi) powodu zostały zmienione. Czy to, że Pekin nie nazywa się Pekin, tylko Beijing, to skutek działania językoznawców, polityków czy geografów? Czemu to miało służyć? Usiłowałem się dowiedzieć, ale Wszystkowiedzący Internet nie potrafił mi pomóc. Jeżeli to właściwy adres, to będę wdzięczny za odpowiedź.
    W.Reczek
  • pewien żart i nie tylko
    23.03.2008
    23.03.2008
    Można powiedzieć: „Oni się prokreowali” czy nie? I jeszcze jedno przy okazji, jeśli można: jak się pisze w końcu niewymagający – właśnie razem, tak jak napisałem, czy osobno? Spotkałem się nie raz, że pisało się osobno, czyli nie wymagający – od czego to zależy? Przy przeciwstawieniach przymiotniki z nie pisze się osobno, ale chyba nie tylko…?
  • pięściarz czy bokser?
    27.12.2010
    27.12.2010
    Chciałbym dostać odpowiedź na nurtujące nie tylko mnie pytanie, a mianowicie: mówi się pięściarz czy bokser?? Czytając wywiady z wieloma polskim pięściarzami / bokserami, czytam, że bokser to rasa psa, a oni są pięściarzami. Ale przecież określenie bokser jest powszechnie używane.
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

  • Plaza San Giovanni – zadrzewiony czy zadrzewiona?
    24.06.2004
    24.06.2004
    Witam Państwa.
    Interesuje mnie, jakie są zasady dostosowywania w języku polskim rodzaju czasowników, przymiotników itd. do używanych rzeczowników obcojęzycznych. Na przykład plac to po hiszpańsku czy włosku Plaza. W związku z tym czy dom stoi przy zadrzewionym Plaza San Giovanni, czy też przy zadrzewionej Plaza San Giovanni? Chodzi mi o sytuacje, gdy z uzasadnionych względów świadomie nie tłumaczymy tego typu nazwy obcej.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Agata Jankowiak
  • podwójne oblicze Ż
    27.12.2004
    27.12.2004
    Witam!
    Czy poprawne jest pisanie litery ż jako poziomo przekreślonego z? Skąd pochodzi taka forma?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • ponad 50-letni
    14.06.2014
    14.06.2014
    Czy akceptowalny jest zapis ponad 50-letni? Forma ponadpięćdziesięcioletni wydaje mi się nieporęczna, pasuje raczej do dyktanda niż do normalnego tekstu, a ponad-50-letni wygląda dziwnie. Swoją drogą, zastanawiam się, dlaczego cząstkę ponad słowniki ortograficzne traktują jako przedrostek, a niemal jako przysłówek (nikt nie napisze niemalpięćdziesięcioletni), skoro ich znaczenie jest podobne.
  • Popełnić wiersz
    6.07.2018
    6.07.2018
    Skąd się wziął popularny ostatnio błąd popełnić wpis/artykuł, zamiast napisać wpis/artykuł. Bo domyślam się, że jest to błąd, jeszcze kilka lat temu nie słyszałam takiego połączenia. Czy może jest to dopuszczalne? Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego