nieść
  • nieść – ze sobą czy za sobą?
    21.06.2004
    21.06.2004
    Jak poprawnie powinno brzmieć zdanie: „Zwróć uwagę na szanse i zagrożenia, jakie niesie ze sobą (czy za sobą) realizacja tego projektu”?
    Bardzo dziękuję z góry za odpowiedź.
  • niesieni, ale spleceni
    8.09.2011
    8.09.2011
    Witam,
    Ostatnio natrafiłam na problem dotyczący tworzenia imiesłowów przymiotnikowych biernych. Chodzi o czasowniki typu nieść, spleść i formę mianownika liczby mnogiej imiesłowu przymiotnikowego. Mamy z jednej strony formy miękkotematowe: niesieni, a z drugiej – spleceni – bez zmiękczenia. Jaka jest zasada tworzenia tych form? SO nie zawsze podaje przy danym czasowniku formę imiesłowu w l. mn.
    Z poważaniem
    AP, Lublin
  • można było, można będzie – można jest?
    21.05.2015
    21.05.2015
    Szanowni Państwo,
    pewien problem nie daje mi spokoju. Dlaczego w języku polskim, używając w czasie teraźniejszym predykatywów typu: trzeba, można, wolno, pomijamy czasownik jest, podczas gdy w czasach przeszłym i przyszłym czasownik w formie osobowej jest obligatoryjny, np. można było, trzeba będzie itd. Czy ma to swoje uzasadnienie? Czy forma złożona w czasie teraźniejszym istniała dawniej? Jeśli tak, dlaczego zanikła? Z tego, co wiem, np. w języku czeskim występuje do dziś.
    Z pozdrowieniami
    KG
  • Stopniujemy konsekwencje

    1.05.2023
    1.05.2023

    Czy "konsekwencje" mogą być gorsze? Czy może bardziej poważne? Jak stopniować konsekwencje?

  • trumienny, żałobnik czy jeszcze inaczej?
    31.03.2014
    31.03.2014
    Czy istnieje w języku polskim (być może staropolskim) jakieś trafne i zwięzłe określenie osoby posługującej przy pogrzebach (zwłaszcza oficjalnych), która zajmuje się przenoszeniem trumny (oczywiście nie samodzielnie)? Polska Izba Pogrzebowa proponuje nazwę żałobnik, ale w języku ogólnym oznacza ona osobę biorącą udział w pogrzebie lub przeżywającą żałobę po zmarłym, stąd mogą powstawać niezręczne dwuznaczności. Czy pasowałaby nazwa trumienny (jak stajenny)?
  • Lucyfer
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Moją szczególną uwagę zwróciła ostatnio etymologia słowa Lucyfer – z łaciny lucifer 'niosący światło, jutrzenka'. Czyżby zawarta była tu jakaś dosadna ironia na określenie przywódcy piekieł w demonologii chrześcijańskiej? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
  • Naręcze

    17.02.2022

    Dzień dobry,

    zastanawiam się nad możliwością użycia słowa naręcze. Słowo to zwykle pojawia się w kontekście kwiatów, np. ktoś niesie naręcze tulipanów, jednak definicja tego wyrazu nie jest dla mnie do końca jasna. 'Tyle, ile da się unieść w rękach' sugeruje, że może chodzić nie tylko o kwiaty. Czy wobec tego poprawne byłoby np. sformułowanie, że ktoś niesie naręcze pączków? Albo książek? Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • poseł i posłanka
    4.04.2008
    4.04.2008
    Szanowni Eksperci.
    Mam następujące pytanie. Skoro jest mężczyzna poseł, to dlaczego kobieta jest posłanka, a nie posełka? Przecież można mówić pan lub pani poseł. Przecież taka osoba niesie poselstwo a nie posłanie. A jeżeli niesie posłannictwo, to pan powinien być poslan lub posłany. No chyba że można przyjąć, iż mężczyzna niesie poselstwo, a kobieta posłannictwo.
  • Beka, współkoordynowanie
    24.01.2016
    24.01.2016
    Ad vocem do beki – czy to nie jest po prostu skojarzenie z odgłosem ironicznego śmiechu, albo z tym, że ze śmiechu można się popłakać, pobeczeć?

    Ad vocem do współkoordynowania – czy to nie jest pleonazm posiadający dwa morfemy (polski i łaciński) o tej samej funkcji?

    Z poważaniem
    Łukasz
  • Forma mian

    16.03.2024
    16.03.2024

    Pozdrawiam. W zdaniu z „O naprawie...” Modrzewskiego – Starosta, któryby temu dosyć nie czynił, niechajby starostwa zbył, a za występcę przeciwko rzeczypospolitej mian był – słowo „mian”, co to za część mowy? To czasownik? Dziękuję za odpowiedź.

    Jerzy ze Śląska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego