norma
  • rodzaj i liczba skrótowców
    13.04.2009
    13.04.2009
    Dzień dobry.
    Według Uniwersalnego słownika języka polskiego skrótowce UW (Uniwersytet Warszawski), UG (Uniwersytet Gdański) są dwurodzajowe (męski, nijaki), zaś wg Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny tylko rodzaju męskiego. Jakimi rozstrzygnięciach się kierować (też w przypakdu innych wątpliwości)?
    Aleksander Durkiewicz, student UG.
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • rozkład Pareto czy Pareta?
    14.10.2014
    14.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy należy odmieniać nazwisko Vilfreda Pareto (optymalny w sensie Pareto, rozkład Pareto – czy właśnie Pareta)? Pareto był Włochem urodzonym we Francji. Zgodnie z SJP nazwiska włoskie zakończone na -o powinny być odmieniane. Jednak przez wiele lat spotykałem się z formą nieodmienioną i nadal, zwłaszcza w tekstach drukowanych, ta forma dominuje – również w korpusie językowym. Czy nazwa od nazwiska może stać się terminem fachowym, który nie podlega regułom odmiany nazwisk?
  • rozumieć
    2.07.2004
    2.07.2004
    Czy poprawne jest mówienie w osobie pierwszej „Ja rozumię” [a może „Ja rozumie"? – list był bez „ogonków” – AC]. Mieszkając w Chicago, zauważyłam, że wiele osób z okolic Tarnowa mówi właśnie w ten sposób. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • rożen z pomarańczą
    11.09.2003
    11.09.2003
    Która z form jest poprawna:
    - rożen czy rożno?
    - pomarańcz czy pomarańcza?
  • różnorodność biologiczna v. bioróżnorodność

    13.02.2021
    13.02.2021

    Szanowni Państwo


    Interesuje mnie kwestia polskiego odpowiednika angielskiego terminu "biodiversity". Słowo te tłumaczy się na polski jako "różnorodność biologiczna" lub "bioróżnorodność". Kiedyś jednak słyszałem, że te drugie wyrażenie (bioróżnorodność) nie powinno być używane, ponieważ to kalka stworzona niezgodnie z regułami języka polskiego. Co państwo o tym sądzą? Na koniec jeszcze wspomnę, że te wyrazy znaczą dokładnie to samo.


    Pozdrawiam

  • różności
    5.09.2001
    5.09.2001
    1. Słowa: krawat i garnitur. Nie ma krawata czy krawatu, garnitura czy garnituru? Skłaniam sie do końcówki -a.

    2. Czy dopuszczalne jest używanie wyrażenia patrzeć się na coś. W moim odczuciu jest to zdecydowanie niepoprawne. Uważam, że: patrzeć na coś – ale przyglądać się czemuś.

    Z góry dziękuję.
  • różności
    15.11.2001
    15.11.2001
    Szanowna Redakcjo,
    1. Mam kłopot z wyrażeniem w międzyczasie. Wydaje się, że już na dobre zadomowiło się w języku, i to nie tylko potocznym. Czy nadal jest ono niepoprawne, czy też jest już dopuszczalne w języku literackim i można go użyć w książce? Trudno je czymś zastąpić.
    2. Jaka jest poprawna forma wyrażeń typu 14,5 tony bomb / 14 ton bomb oraz spadło 1054 bomb / spadły 1054 bomby?
    3. Uchodźctwo czy uchodźstwo? Mam dwa słowniki i każdy podaje co innego (PWN versus Ossolineum).
    4. Jaka powinna być forma czasownika w wyrażeniu „Bell P-39Q Airacobra został przydzielony…” / „Bell P-39Q Airacobra została przydzielona…”. Bell to nazwa producenta, P-39Q – oznaczenie fabryczne, a Airacobra to nazwa własna tego samolotu.

    Pozdrawiam serdecznie.
  • różności
    19.12.2005
    19.12.2005
    1. Spotkamy się wpół do siódmej.
    2. Spotkamy się o wpół do siódmej.
    3. Spotkamy się pół do siódmej.
    4. Spotkamy się o pół do siódmej.
    Internet czy internet?
    Ubrałem spodnie czy założyłem spodnie (kapcie, pidżamę)?
  • różności
    5.01.2010
    5.01.2010
    Dzień dobry,
    1. Bardzo proszę o odpowiedź, która forma jest poprawna: Miasto stołeczne Warszawa czy Miasto stołeczne Warszawy?
    2. Jak zapisać – Nic nie robienie?
    3. Sprzed 20 lat czy Sprzed 20 laty?
    4. Mandat w wysokości pięćset złotych czy Mandat w wysokości pięciuset złotych?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Magda Galińska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego