norma
  • To, czego nie może, to…
    31.01.2019
    31.01.2019
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest zdanie: To, czego nie może, to mu rozkazywać?

    Z wyrazami szacunku,
    Patrycja N.
  • Tomasz jest pijanym
    1.04.2013
    1.04.2013
    Dzień dobry,
    nurtuje mnie pewna wątpliwość – weźmy pod uwagę takie przykładowe zdania:
    1. Wszedłem do pokoju i zobaczyłem, że Tomasz jest pijany.
    2. Wszedłem do pokoju i zobaczyłem, że Tomasz jest pijanym.

    Czy zdanie 2 jest poprawne (zalecane) z punktu widzenia współczesnej polszczyzny? Czy jest to raczej forma archaiczna, będąca wyrazem określonej stylizacji?
    Bardzo dziękuję i pozdrawiam,
    Kazimierz
  • Toż podoba się dla niej ta odpowiedź!
    25.06.2010
    25.06.2010
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące formy dla. Pochodzę z Podlasia i u nas przyjęło się mówienie dla Pawła zamiast Pawłowi. Czy takie określenie jest dopuszczalne? Kiedy możemy używać dla a kiedy nie?
    Przypomniało mi się jeszcze, że chciałam zapytać o toż. Też u nas charakterystyczne, np. „Toż Ci mówiłam’’. Czy takie słowo istnieje?
  • tradycja
    27.01.2005
    27.01.2005
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pojęcia tradycja. Spotkałem się z tym pojęciem w różnego rodzaju przypadkach, jak np.: tradycja narodowa, tradycja staropolska, literacka, religijna, sadownictwa, tradycja warzenia piwa, tradycja obchodów święta, tradycja noworoczna, tradycje kaszubskie, tradycje polskie, tradycje górnicze, tradycje kulinarne itp. Czy pojęcie tradycji oznacza wyłącznie traditio – przekazywanie czegoś, czy jest ona również sama w sobie wartością podobną jak zwyczaj, czy obrzęd?
  • transkrypcja nazw rosyjskich
    13.09.2007
    13.09.2007
    Filmoteka Narodowa zaprezentuje niedługo przegląd filmów Karena Szachnazarowa. A czy nie powinno być Kariena? W 30-tomowej encyklopedii PWN jest inny reżyser, Aleksiej German – dlaczego nie Gierman, tak jak Gierasimow? Jest też Trauberg, Stołper, Awerbach – a nie Traubierg, Stołpier, Awierbach. A Pawieł Łungin – powinno być właśnie Pawieł (brzmi dziwnie) czy Paweł? I czy tytuł filmu znanego u nas jako Dersu Uzała w poprawnej transkrypcji nie powinien brzmieć Diersu Uzała?
  • Troje oczu
    8.01.2018
    8.01.2018
    Szanowni Państwo,
    czy o trzech gałkach ocznych można powiedzieć trzy oczy? Czy forma troje oczu nie będzie sugerowała, że chodzi o trzy pary oczu?
  • Tyber Tybr?
    7.02.2008
    7.02.2008
    Wg Słownika poprawnej polszczyzny PWNTyber (nie: Tybr). Wg https://www.google.com/search?hl=pl&tbo=p&tbm=bks&q=Tybr formy Tybr mogli używać (piszę mogli, a nie używali, bo to tylko interpretacja skąpych wycinków) m.in. Górnicki, Koźmian, Słowacki, Żeromski, Iwaszkiewicz, Miłosz, Krzyżanowski, Janion (przypomina to sytuację z odpowiedzi https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zdejmij-czy-zdejm;1665.html). Tybr jest w Słowniku peryfraz, czyli wyrażeń omownych. Czy to może nobilitować (bądź rehabilitować) Tybr?
  • Tylko Apollo w mianowniku
    23.01.2020
    23.01.2020
    Czy forma mianownika Apollin jest dopuszczalna (np. jako archaizm)? W przypisie do Promethidiona napisano: Współcześnie używana jest forma Apollo, co można by rozumieć, że kiedyś i Apollin był w łaskach. Mianownik w tekście się nie pojawia, a przypis jest do dopełniacza (Apollina), który współcześnie słowniki umieszczają pod Apollo.
    (wspomniany przypis – zob. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/promethidion.html#footnote-idm139931596965744 )
  • Tylko nie kontrol
    7.02.2013
    7.02.2013
    Szanowna Redakcjo,
    zwracam się do Państwa z dwoma pytaniami:
    1. Jak to jest ze słowami kontrol i kontrola? Słyszałam, że poprawna jest tylko kontrola, ale niegdy nie słyszałam kontrola lekarska. Raczej „Jutro jadę na kontrol”.
    2. Czy jak w poniższych zdaniach jest poprawne, czy lepiej je zastąpić przez kiedy, gdy?
    Jak wrócisz, pójdziemy do sklepu.
    Jak już to zrobisz, przyjdź.

    Dziękuję i pozdrawiam
    Iwona
  • Tytulatura
    26.12.2016
    26.12.2016
    Dlaczego nauczycieli w liceum niektórzy tytułują profesorami, wicedyrektorów – dyrektorami, a wicepremierów – premierami, skoro nie mają oni takich tytułów ani stanowisk?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego