normatywny
  • Jesteśmy piąci?

    15.05.2017
    15.05.2017

    Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:

    http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty

    http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty

    Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:

    https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty

    https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci

    Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.

    Pozdrawiam serdecznie

    Marta

  • Kruchszy i bardziej przyjazny
    16.05.2017
    16.05.2017
    Chciałam zapytać Państwa, dlaczego w języku polskim sprawa stopniowania przymiotników jest tak skomplikowana. SPP podaje przy niektórych przymiotnikach dwie lub nawet trzy poprawne formy stopnia wyższego, przy innych tylko jedną, np. bardziej przyjazny lub przyjaźniejszy, ale tylko przyjemniejszy, łagodniejszy. Dlaczego bardziej przyjemny czy bardziej łagodny to formy niepoprawne? Z kolei np. forma kruchszy jest poprawna, a brzmi dziwnie. Myślałam do niedawna, że jest niepoprawna.
  • małpionosek fidżyjski na skwerze J. Turaszwilego

    6.02.2020
    6.02.2020

    Jeden z krakowskich skwerów ma nazwę Jerzego Turaszwiliego (zob. http://www.krakow.pl/modules/fotogal/gallery/index.php/Maj-2018/Ods-oni-cie-tablicy-z-nazw-Skwer-Jerzego-Turaszwiliego/DSC_1252-copy), a w „Polskim nazewnictwie ssaków świata” jest małpionosek fidżijski. Zgodnie z zasadami powinno być Turaszwilego, a słownik podaje tylko formę fidżyjski. Jak zatem pisać o małpionosku na skwerze – powielając błędy dawców oficjalnych/naukowych nazw czy poprawiając je?

  • normy języka mówionego
    19.01.2005
    19.01.2005
    Witam serdecznie,
    Proszę o wskazanie mi lektury, za pomocą której będę mogła poznać obowiązujące normy polskiego języka mówionego. Nie chodzi mi przy tym o Nowy słownik poprawnej polszczyzny, ale o inną publikację, może bardziej wyczerpującą temat, na którego poznaniu mi zależy.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Joanna Drzazga
  • Pisownia cząstki żeśmy
    14.11.2015
    14.11.2015
    Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.
    1. Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
    2. W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.

  • polonizacja nazw geograficznych
    13.04.2006
    13.04.2006
    Czemu w polskich słownikach nie ma Liege, Nimes (jest Liège, Nîmes), skoro są Lome (Lomé) czy Rio de Janeiro (Río de Janeiro)? Co stoi na przeszkodzie, by źródła normatywne zaakceptowały Nimes (bez î) i Liege (bez è)? Czy zjawisko polszczenia obcych nazw, dawniej tak częste (Madryt, Londyn, Zurych, Genewa, Krajowa, Peru) – to już tylko przeszłość?
  • technicznoprawny

    5.05.2023
    5.05.2023

    Dzień dobry,


    uprzejmie proszę o wyjaśnienie, co oznacza przymiotnik "technicznoprawny".


    Przykłady użycia:

    "Bardziej prawidłowe jest jednak traktowanie pojęcia szkody w sposób technicznoprawny."

    "Dyrektywy wyboru konsekwencji można traktować jako technicznoprawny środek zwężania luzu decyzyjnego (...)."

    "Pozostałe przedstawione w uwagach Biura Legislacyjnego propozycje poprawek mają charakter (...) technicznoprawny."

    "Otwarcie spadku to termin technicznoprawny (...)."


    Z poważaniem

    Czytelnik

  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • akcentowanie form czasownika powinien i winien
    8.04.2014
    8.04.2014
    Jaki jest akcent słów powinienem i powinieneś? Słownik poprawnościowy Kurpisza podaje akcent na trzeciej sylabie od końca, czyli [powInienem] i [powInieneś], natomiast NSPP nie wskazuje na taki akcent. A SPP Doroszewskiego odwołuje się do zasady akcentowania enklityk i podaje przykład akcentowanych na trzecią sylabę od końca słów [mOżeście], [gotOwiśmy]. Czy słowa powinienem i powinieneś należą do tej grupy enklityk?
    Bardzo dziękuję za Waszą pracę i pozdrawiam!
    Joanna C.
  • Akcent w nazwiskach rosyjskich
    3.06.2016
    3.06.2016
    Czy w języku polskim akcentujemy rosyjskie nazwiska zgodnie z ich wymową w języku rosyjskim?

    Pozdrawiam
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego