oczywisty
  • klasztor, kościół itp.
    2.12.2002
    2.12.2002
    Chciałabym wrócić do sprawy pisowni nazw zakonów, poruszonej przy omawianiu połączenia kościół Dominikanów. Nie do końca jest dla mnie jasne rozróżnienie pomiędzy – jak to Państwo określili – zakonem jako wspólnotą a zakonem jako instytucją i wynikającą z tego różnicą w pisowni. Rozumiem, że małą literą należy zapisać – jak określono w słowniku ortograficznym – nazwy członków bractw, zgromadzeń zakonnych, np. jezuita. Wtedy liczba mnoga – jezuici, byłby to właśnie zakon jako grupa ludzi, wspólnota. Ale w jakim wypadku użyć słowa: Jezuici (jako instytucja), pisanego dużą literą? Jak rozróżnić, kiedy jest mowa o wspólnocie, a kiedy o instytucji? Czy na przykład na tablicy zawieszonej w przedsionku kościoła, informujacej w uproszczony sposób o tym, że kościół należy należy do określonego zgromadzenia, należy napisać:
    kościół św. Andrzeja Boboli
    jezuici (czy Jezuici?)

    I czy klasztor dominikanów w każdym wypadku będzie oznaczał wspólnotę mieszkających tam ludzi, czy może też oznaczać budynek należący do zakonu (jako instytucji) i wtedy należy zapisać go jako klasztor Dominikanów?
  • Kryć się a skrywać coś

    9.03.2021
    9.03.2021

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie poprawności poniższych sformułowań: Co kryje się za przeszłością mężczyzny? i

    Co skrywa przeszłość mężczyzny?


    Pozdrawiam,

    xxx

  • Kto jest pisarzem?
    22.05.2010
    22.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zakresu znaczeniowego określeń autor i pisarz. Oczywiście cały czas chodzi o dzieła składające się ze słów, a nie na przykład z zapałek, działa literackie, pisane. Każde takie dzieło ma autora – to oczywiste. Kiedy ten autor staje się pisarzem? Jest nim niewątpliwie autor powieści. A autor wiersza? Albo eseju? Albo cyklu artykułów? Albo jednej noweli?
    Z poważaniem
    Karoń
  • Która godzina?
    28.05.2011
    28.05.2011
    Dzień dobry.
    Proszę o wyjaśnienie następującej kwestii. A chodzi o liczebniki. Czy niepoprawną formą jest mówienie, że jest godzina pierwsza (po popołudniu) lub czwarta (po popołudniu) itd.? Uczono mnie, że mówi się czternasta, siedemnasta, dwudziesta pierwsza, dwudziesta czwarta itd. Ostatnio coś zachwiało moją pewność w tej kwestii, to znaczy, że można równie dobrze mówić dwunasta (w nocy), szósta wieczorem czy siódma. Dlatego proszę o jej wyjaśnienie. Dziękuję.
    Pozdrawiam serdecznie
    Patrycja
  • Kurtyna w górę
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    w moich stronach (Ziemie Odzyskane, a więc tygiel językowy) funkcjonuje quasi-przekleństwo kurtyna w górę, akcentowane nietypowo (brzmi nieco jak „kurtynawgóre” lub „kurty-nawgóre”, na końcu jest [e], nigdy [ę]). Interesuje mnie etymologia tego eufemizmu, pytani o nią krajanie nie znali odpowiedzi. Czy gdybym chciał użyć tego zwrotu w utworze literackim, powinienem go zapisać jako kurtyna w górę, czy może jakoś zaznaczyć ową specyficzną wymowę?

    Z wyrazami szacunku
    Kamil
  • kwadrans
    5.05.2012
    5.05.2012
    Szanowni Państwo!
    Która forma dopełniacza liczby pojedynczej słowa kwadrans jest poprawna: kwadransa czy kwadransu? Pytanie jest dość oczywiste, ponieważ w każdym słowniku podana forma to kwadransa, lecz moja znajoma studiująca filologie polską twierdzi, że w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją Markowskiego widnieje forma kwadransu. Proszę o jednoznacznie rozstrzygnięcie sporu. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
  • Liczba mnoga od nazwisk zakończonych na [e]
    26.11.2016
    26.11.2016
    Szanowni Państwo,
    W SWTiK, w artykule „Kolbe, Rabelais, Mile”, pojawia się informacja: „Nie od wszystkich nazwisk zakończonych na -e tworzymy formy liczby mnogiej”. Czy można prosić o przykłady takich nazwisk? Czy zależy to od uzusu, czy właściwości gramatycznych nazwiska?
    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik
  • Marusza (rzeka) – maruski
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo,
    czy od rzeczownika Marusza (nazwa dopływu Cisy, przepływającego przez Rumunię i Węgry) funkcjonuje w języku polskim forma przymiotnikowa? Jeśli tak, jak ona brzmi?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Daniel
  • masakryczny
    5.10.2005
    5.10.2005
    Czy poprawne jest utworzenie od rzeczownika masakra przymiotnika masakryczny, na zasadzie makabra – makabryczny?? Czy masakryczne opowiadanie to wyrażenie poprawne?? Co właściwie oznacza wyraz masakryczny, który często jest używany jako przymiotnik nacechowany pozytywnie, np.: „To była masakrycznie fajna zabawa”?? Dziękuję za odpowiedź.
  • miejsce przecinka
    21.09.2011
    21.09.2011
    Witam,
    mam pytanie dotyczące stawiania znaków interpunkcyjnych w pisaniu na komputerze. Czy np. stawianie przecinków po wyrazie i przed odstępem jest normowane jakimiś zasadami, czy jest to tylko sprawa zwyczajowa? Czy poprawne jest stawianie przecinka pomiędzy odstępami?

    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego