odłożyć
  • Odłożyć czy odstawić?
    15.01.2020
    15.01.2020
    Na jednej z grup dyskusyjnych użytkownicy spierali się na temat stwierdzenia odłożyć kieliszek wina. Czy poprawne jest sformułowanie, że x odłożył kieliszek wina? Zaproponowana forma to odstawił kieliszek wina.

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • Obawiam się…
    27.09.2012
    27.09.2012
    W USJP w haśle ad acta znalazłem następujący przykład:
    Istnieje obawa, aby – w związku z trudnościami – nie odłożono ad acta projektu budowy.

    Intuicja i SPP PWN sugerują, że należałoby napisać:
    Istnieje obawa, czy […] nie zostanie odłożony…
    Istnieje obawa, że […] zostanie odłożony…

    Podobne wątpliwości budzi konstrukcja:
    Obawiam się, (czy) aby nie zrobił tego przede mną.

    zamiast:
    Obawiam się, że zrobił to (mógł to zrobić) przede mną.
    Obawiam się, czy nie zrobił tego przede mną.
  • Anaforyczne jiż i jenże
    30.10.2018
    30.10.2018
    Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)? 

    Pozdrawiam,
    Katarzyna K.
  • ekspozycja na światło

    25.04.2023
    30.03.2023

    Jak rzeczownikowo określić fakt, że człowiek, który przebywa na zewnątrz, wystawia się na światło. Anglicy mówią „light exposure”. Czy „ekspozycja na światło” jest brzydką kalką? Po polsku o ekspozycji mowa chyba głównie w kontekście fotografii.

    Z góry dziękuję

    D.

  • ęsi i am
    4.07.2003
    4.07.2003
    W jednej z odpowiedzi napisał Pan: „Autorzy słowników biorą pod uwagę stopień rozpowszechnienia wyrazu w różnych tekstach i różnych odmianach polszczyzny…”. Chciałbym się dowiedzieć, jak to się ma z rozpowszechnieniem słowa (?) ęsi i am. Według słownika ęsi to „okrzyk dziecka zawiadamiający o potrzebie naturalnej”; tylko nie znam osoby, której dziecko wołałoby ęsi, bo wszyskie raczej wołają am, am (przynajmniej tak wołały dzieci, których ja słuchałem). Jednak to ęsi jest w słownikach, a am nie ma.
    Chiałbym się dowiedzieć, kto wymyślił ęsi i ile razy występuje ono w korpusie, a ile razy am.
  • inne pytanie o Inny słownik
    19.09.2014
    19.09.2014
    Czy nowe wydanie Innego słownika języka polskiego PWN różni się w treści od pierwszego?
  • latem, czyli w lecie
    2.03.2011
    2.03.2011
    Witam,
    jakiś czas temu, rozmawiając z koleżanką, zwróciła mi uwagę, gdy powiedziałam w lato. Jaka jest poprawna forma? W lecie? Latem? W Lato? Na jesieni? Na jesień? Na wiosnę? We wiośnie?
    Pozdrawiam
  • na + po
    28.11.2019
    28.11.2019
    Czy wzorując się na sformułowaniach na po domu, na po obiedzie, na po świętach i na po wakacjach, możemy tworzyć dowolne konstrukcje tego typu, np. na po mistrzostwach, na po pracy, na po szkole, na po wyborach?
  • tajemnicze profitki
    16.11.2009
    16.11.2009
    Jak podają słowniki (m.in. Doroszewski, Kopaliński) profitka to okrągła osłonka dla ochrony lichtarza przed spływającą ze świecy stearyną. W Zaklętych rewirach profitki jako słowo pojawiają się parokrotnie, lecz z kontekstów nie sposób wywnioskować znaczenia. Poza jednym przypadkiem – kiedy mowa jest o… nasypywaniu cukru do profitek (Rewiry ciemne, rozdz. 6). Czy zatem profitki to również, w innym znaczeniu, cukierniczki?
  • Wielka litera czy duża litera?
    5.12.2017
    5.12.2017
    Szanowna Pani Profesor,
    mam następujące pytanie. Dlaczego większość językoznawców w Poradni Językowej PWN (nie tylko tu zresztą) z uporem maniaka posługuję się formą wielka litera? Czy słowo duża nie wystarczyłoby? Moim zdaniem ma rację profesor Miodek, mówiąc, że wielki może być na przykład budynek, a nie litera o wielkości jednego centymetra.

    Z uszanowaniem
    Ernest Łach
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego