opisanie
  • Użycie zaimków wskazujących

    1.05.2023
    1.05.2023

    Dzień dobry, czy w zdaniu: "Wkrótce po opisaniu sieci grzybowych zaobserwowano, że za ich pośrednictwem rośliny przesyłają między sobą węgiel, fosfor, azot czy wodę, co sugeruje, że mogą one odgrywać istotną rolę ekologiczną", zaimek "one" jest użyty poprawnie? Podobnie, czy w zdaniu: "Opisano tu opowiada twórcy pod kątem jego wielowątkowości", zaimek "jego" jest w porządku? Z logicznego punktu widzenia nie ma wątpliwości, że pierwszy odnosi się on do "sieci grzybowych", a drugi do "opowiadania", ale składniowo mogłyby odnosić się w pierwszym przypadku zarówno do sieci, jak i do roślin; a w drugim: zarówno do opowiadania, jak i do twórcy. Czy więc w tej wersji te zdania są poprawne, czy nie?

  • Czy starość może zabić?
    6.04.2016
    6.04.2016
    Czy jak ktoś umarł ze starości (czas. nieprzechodni), to czy można to zdarzenie opisać także za pomocą czasownika przechodniego z podaniem przyczyny (nieosobowy sprawca) w pozycji podmiotu, np. Starość zabiła Janka?
  • Spójnik
    11.06.2019
    11.06.2019
    Szanowni Państwo,
    jaką funkcję pełni słowo we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?

    Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
    Jak tam lepiej leżeć w błocie.
    W chłodzie. w głodzie i na słocie,
    Ale w Polszcze między swemi!

    Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
  • wszyscy czy nikt?
    24.12.2002
    24.12.2002
    Czy można powiedzieć: „Wszyscy nie płacą podatków”, czy też poprawne jest „Nikt nie płaci podatków”? Jakie zasady tu obowiązują i gdzie je można znaleźć?
    Pozdrawiam.
  • Żwirki - na Żwirkach?

    24.12.2020
    24.12.2020

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać, jak można opisać zjawisko językowe, które występuje w zwyczajowej odmianie nazw typu: rondo Antoniego Matecznego(jadę) na Mateczne, (coś jest) na Matecznym; kładka Ojca Bernatka(spotkajmy się) na Bernatce. Albo dlaczego wyrazy w takiej potocznej odmianie często przybierają liczbę mnogą: akademik przy Żwirki i Wiguryna Żwirkach.

    Z pozdrowieniami,

    Karolina

  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • biografia
    8.03.2013
    8.03.2013
    Czy odnoszenie słowa biografia do zespołów muzycznych jest poprawne? Słownik języka polskiego definiuje biografię jako „opis życia i działalności jakiejś osoby”. Czy można zatem używać tego słowa do opisania działalności np. grupy muzycznej?
  • branża
    10.09.2011
    10.09.2011
    Szanowni Państwo,
    Czy słowo branża, użyte w celu opisania jakiejś gałęzi przemysłu (np. branża budowlana lub branża piekarska), to termin użyty poprawnie w tekście o charakterze popularno-naukowym? Spotkałem sie ostatnio z poglądem, że słowa tego nie należy już używać w ten sposób, jako że podział na branże w polskiej gospodarce zaniknął i obecnie należałoby je zastąpić np. gałęziami lub sektorami gospodarki.
    Uprzjmie dziekuję za pomoc
  • Chleb jałmużny

    20.12.2020
    20.12.2020

    Czy w dość popularnej frazie chleb jałmużny drugi wyraz jest przymiotnikiem, czy dopełniaczem od jałmużna? Przymiotnika nie udało mi się znaleźć w żadnym słowniku, jak również nie znalazłem potwierdzenia dla odmienionej frazy (chleba jałmużnego itd.).

  • choroba Heinego-Medina – i podobne nazwy
    29.11.2001
    29.11.2001
    Szanowni Państwo,
    Chciałabym zapytać o odmianę nazwisk dwuczłonowych spotykanych w literaturze medycznej, np. Scipion Riva-Rocci, oraz par nazwisk, od których pochodzą nazwy chorób, np. Heine Medine czy Otto Chrobak. Czy aparat do mierzenia ciśnienia jest Riva-Rocciego czy Rivy-Rocciego? Choroba jest Heinego i Medina, Heinego-Medina, Heine-Medina; choroba Otta i Chrobaka, Otto i Chrobaka, Ottona i Chrobaka, Otto-Chrobaka (jak Heine-Medina)?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam
    Jadwiga Miernik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego