Do Pana Doktora Jana Grzeni mam pytanie w związku z Jego dzisiejszą radą na temat kościoła św. św. Męczenników. W zasadzie się zgadzam, formalnie Pańska rada jest słuszna, poparta stosowną regułą, jednak proszę mi wyjaśnić, dlaczego przez całe dziesięciolecia uczono (nie tylko mnie, to stoi w niektórych słownikach), że skrót wyrazu święci ma postać śś. Postać dziwną, przyznaję, ale dość często spotykaną, zwłaszcza w kontekście kościół śś. Piotra i Pawła. I druga sprawa, innego rodzaju. Czy nie sądzi Pan, że wyrażenie kościół św. św. Męczenników wygląda nieco dziwacznie i że – odpowiadając na pytanie korespondenta – warto by przy okazji doradzić niestosowanie skrótów w podobnych okolicznościach?
Serdecznie pozdrawiam!

Szanowni Państwo,
który zapis jest właściwy (słow. Univerzita sv. Cyrila a Metoda v Trnave):
1) Uniwersytet św. św. Cyryla i Metodego w Trnawie,
2) Uniwersytet Świętych Cyryla i Metodego w Trnawie,
3) Uniwersytet św. Cyryla i Metodego w Trnawie,
4) Uniwersytet im. św. św. Cyryla i Metodego w Trnawie,
5) Uniwersytet im. Świętych Cyryla i Metodego w Trnawie,
6) Uniwersytet im. św. Cyryla i Metodego w Trnawie?
Z góry dziękuję za odpowiedź. Z wyrazami szacunku,
–- słowacki czytelnik

Szanowni Państwo!
Jakiego rodzaju gramatycznego są nazwy klubów sportowych Jarota Jarocin czy Zawisza Bydgoszcz? Pierwsze człony nazw pochodzą od postaci historycznych, które – niewątpliwie – były mężczyznami. Jednak w kontekście nazw drużyn byłbym skłonny uznać, że są rodzaju żeńskiego i uprawniony jest w gazecie tytuł np. „Jarota przegrała trzeci mecz”. Czy mam rację? Dodam, że uznawanie Jaroty za rodzaj żeński jest na naszym terenie bardzo powszechne.
Z poważaniem,
Karol Górski

Eks- z rzeczownikiem piszemy łącznie (ekszapaśnik) lub z łącznikiem (eks-zapaśnik). A jak napisać eks- z frazą rzeczownikową, np. eks- + wolny strzelec, + kick bokser, + top modelka?

Dlaczego liczba 3 albo grupa trzech elementów to normalnie trójka, a w kontekście religijnym trójca (Trójca Święta)?

Z poważaniem,
Łukasz

Witam.
Nowy słownik poprawnej polszczyzny wydany przez PWN w 1999 roku zawiera tak osobliwe przymiotniki (pisane z małej litery) jak: ujejski i słonimski. Czy są to błędy drukarskie, a jeśli nie, to od jakich słów zostały te derywaty utworzone? Dziękuję za odpowiedź,
Grzegorz Mazur

Bardzo proszę o odpowiedź, jakie jest pochodzenie wyrażenia w bród w znaczeniu 'obficie, pod dostatkiem'. A. Bańkowski w słowniku etymologicznym pisze o takim znaczeniu jako „osobliwym” i podaje: „chyba za białorus. ubród w znaczeniu 'przechodzić rzekę w bród'”. Czy jest możliwa, zdaniem Państwa, etymologia od brodzić? Ja mam taką hipotezę: w bród znaczy 'jest czegoś tyle, że można aż wśród tego brodzić, grzęznąć po kolana'. Czy to etymologia naiwna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowna Pani Profesor,

moje pytanie dotyczy powiedzenia wielkie mi mecyje. Czym są owe mecyje i czy jest to wyraz używany współcześnie w innych wypowiedziach niż to zacytowane?

Z poważaniem
Czytelniczka

Spotkałem się z wypowiedzą polonisty, że włączam używa się, gdy czynność opisywana jest jednokrotna (właśnie włączam komputer lub też go wyłączam), a włanczam, gdy czynność ta opisuje powtarzalne zachowanie („Przed wyjściem zawsze wyłanczam światło”, „Po przebudzeniu włanczam komputer” itp.). Zastanawiam się, czy wymowa włączam i wyłączam, z użyciem [an] zamiast [on], jest po prostu regionalizmem czy błędem.

1) Dużą literą piszemy nazwisko autora użyte w znaczeniu dzieła, małą – dzieło firmy (malarz Suzuki stworzył Suzuki, a firma Suzuki tworzy suzuki). Czy wśród językoznawców, np. w PWN czy w RJP, są zwolennicy ujednolicenia tej kwestii? Wolałbym pożyczać stachurę niż Stachurę.
2) Dwie książki Cooka to dwa Cooki. A dwie książki Zoli, Fredry, Witkacego, Hanny Krall, braci Strugackich?