-
niż ten, który
29.12.202029.12.2020„Klimat grenlandzko-skandynawskiej części północnej Pangei był o wiele cieplejszy niż ten, który dzisiaj panuje na Grenlandii czy w Szwecji” – nie jest dla mnie jasne, czemu od kilkunastu lat (pod ewidentnym wpływem języka angielskiego, w którym istnieje bliźniacza konstrukcja, wymuszona znacznie mniejszą swobodą kształtowania szyku wyrazów w zdaniu niż w języku polskim) stosuje się w takich sytuacjach dodatkowe słowa „ten, który”, zamiast po prostu napisać „był o wiele cieplejszy niż panujący d
-
o pogodzie11.06.200111.06.2001Czy powinno się mówić „Była ładna pogoda”, czy „Panowała ładna pogoda"?
-
biuro30.09.200230.09.2002Proszę o wyjaśnienie etymologii słowa biuro, a także, a może przede wszystkim, o rozstrzygnięcie, czy mówiąc biuro, przywołujemy obraz instytucji jako całości, czy jednostki organizacyjnej tej instytucji. Jest to dla mnie ważne, ponieważ pragnę poprawnie ułozyć schemat instytucji, w której jest wykonywana praca zbiorowa, zorganizowana, i w skład tej instytucji wchodzą różne jednostki organizacyjne. Czy lepiej użyć słów dział, sekcja, zespół? Bardzo proszę o odpowiedź.
-
ciebie czy Ciebie?28.08.200228.08.2002Z powodów grzecznościowych piszemy Pan, Pani, Ty, Ciebie dużą literą, kiedy zwracamy się do kogoś w liście czy formularzu ankiety. Czy taka duża litera obowiązuje również np. w opowiadaniu, gdzie słowa są cytowane – jeden bohater kieruje je w dialogu do innego?
I druga sytuacja: czasem używa się drugiej osoby, nie mając na myśli bezpośrednio tego, do kogo się zwracamy, lecz „kogoś, kogokolwiek”. Na przykład o atmosferze panującej w jakiejś restauracji możemy pisać tak: „Wchodzisz, a tam nikt się do Ciebie nie odezwie, nikt na Ciebie nie zwróci uwagi, nawet menu Ci nie podadzą”. Mimo użycia drugiej osoby piszę w takim wypadku bardziej o sobie samym niż o adresacie słów (bo to ja tego doświadczyłem i o swoich, a nie jego doświadczeniach piszę). Jeśli więc zdecyduję się (w liście) na taki styl, to czy stosować wielką literę do każdego wystąpienia słowa ty niezależnie od tego, czy w danym wypadku oznacza ono adresata słów czy „mnie, kogoś, kogokolwiek”? -
Dlaczego państwo to państwo?
27.03.202127.03.2021Jako historyka i polonisty zastanawia mnie pochodzenie słowa państwo, zwłaszcza w kontekście dwuznaczności tego słowa. Mówimy przecież państwo Kowalscy, ale i państwem jest Polska. Dlaczego tak jest?
-
heretyk
16.07.202216.07.2022Szanowni eksperci,
Ostatnio dręczy mnie pewne zagadnienie językowe na które nie mogę znaleźć odpowiedzi, dlatego postanowiłem zwrócić się tu o pomoc. Czy słowo heretyk w obecnym języku ma znaczenie pejoratywne?
Z wyrazami szacunku
-
Hyperforeignism po polsku20.04.201720.04.2017Czy istnieje polski odpowiednik angielskiego terminu hyperforeignism, czyli pewnego rodzaju hiperpoprawności odnoszącej się do słów zapożyczonych (w języku polskim byłaby to np. wymowa Honsiu jako „honsju”)? Jeśli nie, jak można by go utworzyć? Hiperzapożyczenie brzmi głupio, a nie chcę używać angielskiego terminu, jeśli można by polskiego.
-
imię, nazwisko i tytuł na kopercie25.11.201025.11.2010Moje pytanie dotyczy pisowni skrótu Profesor – prof.: kiedy piszemy ten skrót literą wielką, a kiedy małą? Chodzi mi o umieszczenie tytułu i nazwiska na kopercie, który zapis z tych przykładów jest poprawny?
– prof. dr hab. Jan Kowalski, prof. zw. UJ
– Prof. dr hab. Jan Kowalski, prof. zw. UJ
– Prof. dr hab. Jan Kowalski, Prof. zw. UJ
Oczywiście nazwisko oraz skrót uczelni jest przypadkowy.
Bardzo dziękuję.
Radomir Graczyk -
imię przed nazwiskiem8.02.20088.02.2008Wkrótce po katastrofie samolotu Casa zostały publicznie odczytane nazwiska pilotów, którzy zginęli. Oficer czytał nazwiska z szacunkiem, głośno i wyraźnie, ale… no właśnie, zastosował szyk: stopień wojskowy, nazwisko, imię. Czy, nawet biorąc pod uwagę wyjątkowość chwili, w tym przypadku stawianie nazwiska przed imieniem nie było zgrzytem z językowego punktu widzenia? O ile mi wiadomo, w języku polskim obowiązuje zasada, że szyk nazwisko plus imię stosuje się tylko w wykazach alfabetycznych.
-
Imiona władców
27.09.202227.09.2022Witam. Z tego co wiem spolszczamy imiona władców i książąt, ale czy należy spolszczać imiona ich małżonków? Innymi słowy: żona króla Karola III to królowa Camilla, czy królowa Kamila?
Pozdrawiam
Mateusz