peryfraza
  • geneza frazeologizmów
    2.11.2013
    2.11.2013
    Dzień dobry,
    interesuję się genezą związków frazeologicznych w języku polskim. Gdzie mogę znaleźć takie informacje? Chodzi mi o literaturę, którą będę mogła wykorzystać do napisania pracy magisterskiej na ten temat. Niestety wszystkie słowniki, które do tej pory przejrzałam nie wspominają o pochodzeniu frazeologizmów, a jedynie tłumaczą ich znaczenie.
  • inwalidzi i styliści fryzur
    23.03.2008
    23.03.2008
    Znalazłem w sieci taką opinię: „Czy etycy i poloniści wystąpią o zmianę słowa inwalida na bardziej przyjazne, bowiem to oznacza człowieka nieważnego?”. Przyznam, że mocno się zdumiałem. Podobno niektórzy fryzjerzy wolą mówić o sobie styliści fryzur, bo fryzjer to według nich zbyt pospolite określenie, ale czy słowo inwalida rzeczywiście jest „nieprzyjazne” albo np. poniżające? Przecież od dawna jest to określenie osoby niepełnosprawnej – chyba w pełni neutralne i powszechnie akceptowalne.
  • iracki Kurdystan

    11.11.2020
    11.11.2020

    Zwracam się do Państwa z prośbą o pomoc w ustaleniu poprawnej pisowni. Pracuję w fundacji Orla Straż, która pomaga ofiarom terroryzmu na Bliskim Wschodzie. Naszym obszarem działań jest głównie Irak oraz... no właśnie. Iracki Kurdystan, czy iracki Kurdystan? Chodzi o pisownię słowa "Iracki/iracki". Nie mogę znaleźć żadnych rzetelnych informacji na ten temat. Oficjalna nazwa tego autonomicznego regionu brzmi Kurdyjski Rząd Regionalny lub Region Kurdystanu (czasem Kurdystan lub Rząd Regionalny Kurdystanu). Kraj, czy też region istnieje od 1991 roku. Ma swoje przedstawicielstwo w Polsce. Można stosować jedną z podanych przeze mnie nazw, ale w artykułach i mediach społecznościowych staramy się posługiwać najbardziej przystępną i najprostszą nazwą. Jak jest z tym Kurdystanem? Jest on iracki, bo należy do Iraku, czy Iracki, sugerujący położenie, ale zaznaczający odrębność narodową, czy wręcz państwową?

    Bardzo proszę o poradę. Pozdrawiam serdecznie.

    Dawid Czyż

  • jedwab z Mawangdui
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowna Redakcjo,
    czy w nazwie jedwab z Mawangdui powinno być duże „j”? Czy można tu dostrzec analogię do kamienia z Rosetty?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Wierna czytelniczka
  • Książkavita
    18.04.2002
    18.04.2002
    Czy nazwa biblioteki w szkole podstawowej: „Książkavita” jest poprawna pod względem językowym???
  • mieszkaniec Małej Wsi

    7.07.2022
    7.07.2022

    Szanowni Państwo,

    Uprzejmie proszę o wskazaniejJak brzmi nazwa mieszkańca wsi Mała Wieś (w powiecie płockim) oraz Mała Wieś przy Drodze (w powiecie nowodworskim). Zasada będzie zapewne ta sama.

  • moja lepsza połowa
    24.01.2015
    24.01.2015
    Witam!
    Chciałbym się zapytać, co oznacza peryfraza: moja lepsza połowa.
  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Orzeczenie przy wyliczeniach; góra Eiger i jej „ściana śmierci”
    12.02.2018
    12.02.2018
    Szanowna Poradnio,
    czy w zdaniach z wyliczeniami dopuszczalne jest orzeczenie w liczbie pojedynczej? Czy tłumaczenia potocznych nazw geograficznych (np. ściana śmierci na Eigerze) należy pisać małymi czy dużymi literami? Po niemiecku oczywiście wszystko jest od dużej.
    Dziękuję i pozdrawiam
    D.
  • Peryfrastyczne określenia miast

    6.07.2023
    6.07.2023

    Czy określenia w stylu Miasto Świateł należy pisać dużą literą?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego