pewno
  • Stypizowany
    24.03.2020
    24.03.2020
    W tekstach prawniczych często pojawia się sformułowanie stypizowany, np. Pierwsze z wykroczeń stypizowanych w art. 19 ust. 1 ustawy o informowaniu… lub W razie skazania za przestępstwa stypizowane w art. 65 § 1 i 3…. Czy należy uznać już za poprawne takie fachowe znaczenie, mimo braku w słownikach? I co tak naprawdę znaczy?
    Z poważaniem
  • usłyszeć zarzuty
    14.10.2013
    14.10.2013
    Ponieważ w mediach natrętnie pojawia się zwrot usłyszeć zarzuty (o przestępstwo), zastanawiam się, czy jest on w 100% poprawny. W końcu nie wiadomo, czy skazany na pewno zarzuty usłyszy bądź usłyszał (to bowiem zależy od stanu jego narządu słuchu, koncentracji uwagi itp.), natomiast można powiedzieć, że zarzuty zostaną czy zostały mu postawione, wysunięte, wytoczone itp. Czy rozumuję słusznie i czy moja troska o zwiększoną różnorodność frazeologiczną nie jest przejawem puryzmu?
  • Zapis dialogów w tekście niebeletrystycznym

    22.03.2021
    22.03.2021

    Dzień dobry,

    czy w tekście popularnonaukowy, jeśli przytoczenia wypowiedzi ustnych ujmuje się w cudzysłów, dialogi również można zapisać w ten sposób? I czy wówczas należy je składać w osobnym akapicie, czy mogą występować obok siebie? Przykład: "Zrobiłem to", powiedział. "Ale czy na pewno dobrze?" "Na pewno".


    Czy raczej dialogi powinno się zaczynać od pauz w nowym akapicie?

    Pozdrawiam

  • Zator
    24.06.2023
    8.12.2017
    Szanowni Państwo,
    jaka jest poprawna forma dopełniacza nazwy miasta Zator (chodzi mi o miasto położone w Małopolsce, niedaleko Oświęcimia)? Wykazy urzędowe podają tylko Zatoru, Mały słownik nazw polskich miast… wydany przez TMJP notuje wyłącznie Zatora. W tych okolicach mówi się tylko Jadę do Zatora (nigdy Zatoru). Czy obie formy są dopuszczalne?
    Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź.
  • Aby…
    3.04.2020
    3.04.2020
    Zastanawiam się, czy jeśli zdanie zaczyna się od spójnika aby (np. Aby wygrać rozgrywkę / musiał uciec się do podstępu), to czy w miejscu „/” powinien znaleźć się przecinek. Tak byłoby na pewno w przypadku, w którym człony byłyby odwrócone, tzn. Musiał uciec się do podstępu, aby wygrać rozgrywkę – tu obowiązuje zasada przecinka przed spójnikiem. Co jednak w przytoczonym przeze mnie przykładzie? Teoretycznie przecież orzeczenie jest jedno…
    Pozdrawiam
  • Akcent nazw i imion biblijnych
    6.07.2020
    6.07.2020
    Szanowni Państwo,
    szukam zasad dotyczących akcentowania nazw i imion biblijnych, teraz szczególnie interesuje mnie Jozue (JozUe czy JOzue?) oraz Kanaan (KAnaan, KaNAan czy KanaAN?). Z ciekawości sprawdzałam nagrania Biblii Audio i kazania dostępne online – i mam wrażenie, że każdy wymawia, jak chce. Które wersje akcentowania są uznane za poprawne w polszczyźnie? Gdzie szukać odpowiedzi na podobne dylematy?
    Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku,
    M.N.
  • Ambasadorka czy pani ambasador?
    5.02.2020
    5.02.2020
    Jak jest lepiej – ambasadorka czy ambasador (pani) ….
  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
  • Bartodzieje (w Bydgoszczy) – Bartodziei; Bartodzieje (wieś w powiecie radomskim) – Bartodziejów
    21.02.2017
    21.02.2017
    Wynajmuję mieszkanie na osiedlu Bartodzieje w Bydgoszczy. Zastanawia mnie jak powinienem odmieniać tę nazwę w dopełniaczu – mieszkam w centrum Batrodziejów, Bartodzieji czy Batrodziei?

    Pozdrawiam
    Tobiasz
  • Bazer
    20.02.2013
    20.02.2013
    Witam serdecznie.
    Zwracam się do Państwa z zapytaniem, czy imię Bazer posiada negatywne konotacje w języku polskim. Takim imieniem chcielibyśmy obdarzyć bohatera kampanii kierowanej do dzieci, stąd pytanie, czy imię to na pewno, w żadnym regionie Polski, nie kojarzy się z brzmieniem wyrazów, które mogą mieć negatywne zabarwienie, szczególnie w odniesieniu do najmłodszych. Będę zobowiązana za pomoc.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Alicja Woźniak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego