pierwiastka
  • Pierwiastki chemiczne

    23.12.2021
    23.12.2021

    Dzień dobry,

    Czy nazwy pierwiastków chemicznych zapisuje się wielką czy małą literą? Przykładowo, jeśli zdanie brzmiałoby: „W przeciwieństwie do cyrkonu, prazeodym jest aliowalentnym metalem...“, z jakiej litery należałoby napisać nazwy pierwiastków w tym zdaniu? Czy za każdym razem się je pisze z dużej lub małej, czy w innych przypadkach mogą być raz z dużej, raz z małej?


    Pozdrawiam serdecznie,

    Nataniel

  • Dawne nazwy pierwiastków chemicznych

    2.01.2024
    2.01.2024

    W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?

  • odmiana nazw pierwiastków

    25.05.2006
    25.05.2006

    Na stronie http://www.ciop.pl/8461.html wypisano związki różnych pierwiastków, m.in. noblu i berkelu. Słowniki podają, że nobla. Co do Bk – różnie: berkela: https://sjp.pwn.pl/szukaj/berkel.html, berkelu: https://sjp.pwn.pl/so/berkel;4414106.html. Wszystkie pozostałe pierwiastki rodzaju męskiego mają w dopełniaczu -u (einsteinu, neptunu). Czy zatem noblu traktować jako błąd?

  • Nazwy pierwiastków

    9.06.2021
    9.06.2021

    Dzień dobry!

    Jak należy odmieniać nazwy hipotetycznych pierwiastków chemicznych. W przypadku nazw zakończonych na spółgłoskę, np. unoktkwad, przyjmie on w dopełniaczu formę unoktkwadu. Problem stanowią nazwy zakończone na spółgłoskę -i, np. unkwadbi czy unhekstri. Czy takie nazwy przyjmą również końcówkę -u w dopełniaczu (unkwadbiu, unhekstriu), końcówkę -a (unkwadbia, unhekstria) czy należy ich nie odmieniać?

  • Czytamy formuły matematyczne
    28.12.2010
    28.12.2010
    Szanowni Państwo,
    mając na myśli pierwiastek z liczby dwa, powinniśmy mówić pierwiastek z dwóch czy pierwiastek z dwa? Dalej: pierwiastek z dwóch iks kwadrat, pierwiastek z dwa iks kwadrat, a może jeszcze inaczej: pierwiastek z dwóch iksów kwadrat?
    Szczęśliwego Nowego Roku
    Tomasz Tarasiuk
  • antymon
    22.05.2011
    22.05.2011
    Szanowni Państwo,
    zastanawiałem się ostatnio nad nazwami pierwiastków chemicznych. Ich nazwy w większości mogę sobie jakoś wyjaśnić. Prócz jednego: antymonu. W większości języków nazwa pierwiastka 51 brzmi podobnie, ale już po łacinie to stibium, a po rosyjsku surma. Co oznacza nazwa antymon i czy ma coś wspólnego znaczeniowo z surmą i stibium?
    Pozostaję z poważaniem
    K. Pawłowski
  • Kłopoty z imieniem
    8.10.2019
    8.10.2019
    Szanowni Państwo!
    Czy poprawnie byłoby napisać, że spotkałem kobietę imieniem Margaret Burbidge lub nazwiskiem Margaret Burbidge? Nie podaję przecież tylko jednego z dwojga. Tymczasem szkoła SP 11 im. M. Burbidge w nazwie miałaby jej nazwisko, mimo że „jest jej imienia”. Idąc tropem nazewniczym: czy torowi (pierwiastkowi) nadano imię nordyckiego boga, czy tylko nazwano imieniem, a może najadekwatniej nadano nazwę pochodzącą od imienia?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • agrafka i ancymon
    21.02.2015
    21.02.2015
    Szanowni Państwo,
    zaskoczyłem znajomych informacją, że język polski nie zawiera ani jednego wyrazu o pochodzeniu czysto polskim, który zaczynałby się na literę a, oczywiście wykluczając takie słowa jak: ale, albo, ach itp. W związku z tym chciałbym zapytać o etymologię słów: agrafka i ancymon.
    Pozdrawiam
    Ł.K.
  • bąbelek

    5.01.2024
    5.01.2024

    Skąd wzięło się stwierdzenie bąbelek używane w stosunku do dziecka?

  • Co może być powodem do dumy?
    10.04.2017
    10.04.2017
    Czy można być dumnym z bycia Polakiem, czarnym lub gejem? Czy to ma sens? W języku angielskim są gay pride i black pride, w polskim takie zestawienia są rzadsze, ale istnieje duma etniczna. Czy można być dumnym z faktu urodzenia się i wychowania w danym kraju, co jest niezależne od nas i nie jest też żadnym osiągnięciem? Wielu ludzi kwestionuje takie zwroty, twierdząc że nie mają sensu i dumnym można być wyłącznie z własnych osiągnięć. Chciałbym poznać Państwa (specjalistów od języka) zdanie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego