pierwszy
  • Jak zacząć mail?
    15.11.2010
    15.11.2010
    Szanowna Poradnio,
    czy jest jakaś pośrednia forma powitania pomiędzy oficjalnym Dzień dobry a – właściwie poufałym – Cześć? Rozwiązaniem mogłoby być Witam, lecz to zakłada nierównowagę. Interesuje mnie zwłaszcza kontekst korespondencji mailowej (Internet wszak z założenia zbliża ludzi :) – czy można rozpocząć maila od Witam własnie zamiast sztywnym i niespotykanym właściwie w wirtualnym świecie Dzień dobry? Jeśli nie – czy jest jakaś alternatywa?
    Pozdrawiam,
    Edgar Filip Różycki
  • Janusz Korwin-Mikke
    15.09.2003
    15.09.2003
    Czy w nazwiskach dwuczłonowych, w których jeden z członów stanowi nazwa herbu, nazwa owa podlega odmianie? Innymi słowy – czy powinno się mówić: Janusza Korwina-Mikkego czy Janusza Korwin-Mikkego?
  • kobieta-wampir czy kobieta wampir?
    27.07.2001
    27.07.2001
    Który zapis jest poprawny: kobieta-bluszcz czy kobieta bluszcz? W publikacjach zazwyczaj spotyka się tę pierwszą formę, podczas gdy Nowy słownik ortograficzny PWN zaleca rozłączną pisownię podobnego wyrażenia, tzn. kobieta wampir.
  • Księga Wyjścia
    7.01.2008
    7.01.2008
    Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
  • Lata dwudzieste, lata trzydzieste…
    15.03.2017
    15.03.2017
    Jeśli coś wydarzyło się w latach 1940–1949, mówimy, że wydarzyło się w latach czterdziestych, w latach 1950–1959, w latach pięćdziesiątych itd. Jak zatem mówimy o latach 1900–1909? W latach 1900? Czy może należy użyć omówienia np. w pierwszej dekadzie XX wieku?
  • mój i swój
    21.04.2009
    21.04.2009
    Dzień dobry.
    Czesto mam wątpliwości dotyczące zaimków mój / swój. W moim odczuciu w zdaniach: „Mieszkam ze swoim / moim chłopakiem”, „W swoim / moim długim życiu nie widziałam nigdy…” te pierwsze brzmią lepiej. Czy obie formy są poprawne? I jak się powinno powiedzieć: „Siłą odwróciłem ją do siebie / do mnie” oraz „Przypominał mi mnie samego / siebie samego”? Także tutaj w moim odczuciu te pierwsze formy są poprawne, ale nie potrafię wyjaśnić dlaczego.
    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Anna Szarak
  • nazwy sakramentów
    1.10.2003
    1.10.2003
    Witam,
    chciałam zapytać o pisownię dużych i małych liter w nazwach sakramentów: Sakrament pokuty, sakrament pokuty czy Sakrament Pokuty; Pierwsza Komunia, Pierwsza komunia czy pierwsza komunia?
    Dziękuję za pomoc.
  • Neville, Neuville
    20.06.2006
    20.06.2006
    Jak prawidłowo wymawia się nazwisko niemieckiego piłkarza, które pisze się Neuville, oraz angielskiego – pisane Neville? Komentatorzy wymawiają je jednakowo jako [newil], czasem z akcentem na pierwszą, a czasem na drugą sylabę. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że pierwszy z nich urodził się w wielojęzycznej Szwajcarii.
  • (Nie)powtórzone spójniki
    22.05.2018
    22.05.2018
    Czy w zdaniu takim jak: Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku(,) czy może po prostu czegoś nie rozumiem? należy stosować regułę [373] o stawianiu przecinków po powtórzonych spójnikach rozłącznych (lub partykule czy)? W końcu partykuła czyżby jest bliskim znaczeniowo przekształceniem partykuły czy — można by ją tu bez dużej szkody na czy zamienić. Może to nadinterpretacja reguły, ale chciałem się upewnić.
    A taki przykład: Lepiej by zatańczył to albo tamto(,) alboby w coś zagrał?
  • Określenie człon w słownikowych definicjach strukturalnych

    28.01.2024
    28.01.2024

    Szanowni Państwo,

    w SJP PWN pierwsze wyrazy definicji haseł „czerwono-” i „bio-” zaczynają się od słów „pierwszy człon...”. Wydawało mi się do niedawna, że pierwsze człony ogółem liczą się jako przedrostki, jednak spotkałam się z opinią, że przedrostkiem jest jedynie drugi z nich (nie ma bowiem podstawy słowotwórczej w polszczyźnie), pierwszy zaś jest tematem słowotwórczym (od podstawy „czerwony”). Jak to właściwie jest z tą klasyfikacją -- czy jedno i drugie możemy zaliczyć do przedrostków?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego