pierwszym-królem-Polski
  • Czy syn króla jest jego dzieckiem?

    27.09.2007
    27.09.2007

    Proszę o ocenę zdania: „Zygmunt Stary był dzieckiem Kazimierza Jagiellończyka”. Zwykle w tym kontekście używa się słów potomek, syn, ale wg https://sjp.pwn.pl/ i potomek jest dzieckiem («dziecko w stosunku do rodziców»), i syn («czyjeś dziecko płci męskiej»). Co więcej, w definicji dziecka jest i takie znaczenie: «syn lub córka, niezależnie od wieku».

    W związku z tym zdanie wydaje się poprawne, więc czy można właśnie tak ująć to pokrewieństwo?

  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Forma w Polszcze

    19.06.2023
    16.06.2023

    Dlaczego w staropolszczyźnie mówiono „w Polszcze” (pewnie celownik też tak brzmiał?). I dlaczego skoro tak, to obecnie poprawna forma jest „w Polsce” – czy to wpływ mazurzenia?

    Dziękuję za pomoc

    Łukasz

  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Kassim i Mardżana

    4.12.2007
    4.12.2007

    Do odpowiedzi https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/odmiana-obcych-imion;8655.html warto dorzucić drugi – obok Robin Hooda – przykład: Ali Babę (https://sjp.pwn.pl/wso/szukaj/baba). Wspominam o tym przy okazji, bo chciałem zapytać o pisownię imion innych postaci z tej baśni, a mianowicie brata Alego – Kasima / Kassima / Cassima oraz służącej o imieniu Morgiana / Mardżana.

  • Statuty kazimierzowskie; źródło czegoś; klasztor Benedyktynów/ benedyktynów
    15.06.2018
    15.06.2018
    Szanowni Państwo
    Który zapis jest poprawny: statuty kazimierzowskie czy statuty Kazimierzowskie (Kazimierza Wielkiego)?
    Czy można powiedzieć, że kronika jest źródłem do czegoś? Jaka jest prawidłowa łączliwość?
    Jak zapisać klasztor benedyktynów, jeśli chodzi o konkretny obiekt, ale znajdujący się poza Polską?
    Pozdrawiam
  • tatarskie wieści

    19.05.2024
    19.05.2024

    Szanowni Państwo,

    skąd się wziął i co oznacza związek frazeologiczny „tatarskie wieści”, na który napotykam niekiedy w polskiej prasie przedwojennej? Wiem, że istnieje publikacja Jolanty Ignatowicz-Skowrońskiej „Wyrażenie tatarskie wieści jako nieobecny w słownikach frazeologizm stylu publicystycznego”, która zapewne rozjaśnia tę kwestię, ale niestety nie udało mi się do niej dotrzeć.

    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • typer
    11.06.2002
    11.06.2002
    W Gazecie Wyborczej pojawiło się następujące zdanie zachęcające do uczestnictwa w typowaniu wyników piłkarskich mistrzostw świata: „Zostań królem typerów”. Proszę o opinię co do dopuszczalności użycia neologizmu typer w publikacji prasowej.
  • Waraha
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy etymologii i znaczenia słowa, którym od lat zamęcza mnie mój Tato. Słowo pochodzi z tradycyjnej piosenki ludowej. Tekst:

    Już słoneczko na zachodzie
    Przegląda się w sinej wodzie.
    Rybaku wiosła złóż
    I na brzeg wracaj już.
    Waraha, waraha, hej.

    Żegnaj, moja miła łódko,
    Rozstajemy się na krótko.
    Zarzucę znowu sieć
    Nim ranek zacznie dnieć.
    Waraha, waraha, hej.

    Pytanie dotyczy słowa waraha. Co ono oznacza, skąd pochodzi i jaka może być jego etymologia?
  • wybrać – kim lub na kogo?
    6.11.2002
    6.11.2002
    Witam,
    Nardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy poprawnie jest napisane następujące zdanie: „W wyniku głosowania Starostą wybrano Pana Jana Nowaka”. Czy należało napisać, że „…na Starostę wybrano Pana Jana Nowaka”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego