Czy konstrukcja pijany plus narzędnik jest poprawna? Czy można być pijanym winem/władzą itp.

Serdecznie dziękuję
Dorota

Szanowni Eksperci,

moje pytanie dotyczy związku frazeologicznego „pijany w siwy dym”. Najstarszym znalezionym przeze mnie tekstem, w którym występuje, jest wiersz Jacka Kaczmarskiego „Pejzaż z szubienicą” z 1978 r., jednak większość przykładów użycia pochodzi chyba z XXI wieku (R. M. Groński, Jacek Piekara, książka W. Grossmana „Życie i los” w tłumaczeniu Jerzego Czecha). Czy ten frazeologizm nie został przypadkiem utworzony przez samego Kaczmarskiego? Jeśli nie, to jakie jest jego pochodzenie?

Proszę o pomoc w rozwikłaniu następującej kwestii: czy wyrażenie pijany w (samo) południe ma albo kiedykolwiek mogło mieć charakter przysłowiowy? Poszukiwania w NKJP oraz za pomocą przeglądarki Google nie przyniosły mi odpowiedzi na to pytanie, dlatego będę bardzo wdzięczny za wszelkie wskazówki.
Serdecznie pozdrawiam.

Panie Profesorze!
Czy prawdą jest, że powiedzenie pijany jak bela pochodzi od imienia węgierskiego króla Beli, który lubił intensywnie biesiadować z polskimi „bratankami”? Tak przynajmniej sugerował niedawno felieton w gazecie Metropol.
Pozostaję z szacunkiem – L.B.

Szanowni Państwo,

Kto był pijany w poniższych zdaniach? Czy wszystkie zdania są zapisane poprawnie?

1. Matka uderzyła córkę, ponieważ była pijana.

2. Matka uderzyła córkę, ponieważ ta była pijana.

3. Matka uderzyła córkę, ponieważ ona była pijana.

Od jakiegoś już czasu uczę się angielskiego i nasunęło mi się pewne pytanie. Otóż jak mam powiedzieć: „Codziennie pijam herbatę” czy „Codziennie piję herbatę”?

Dzień dobry,
nurtuje mnie pewna wątpliwość – weźmy pod uwagę takie przykładowe zdania:

1. Wszedłem do pokoju i zobaczyłem, że Tomasz jest pijany.
2. Wszedłem do pokoju i zobaczyłem, że Tomasz jest pijanym.

Czy zdanie 2 jest poprawne (zalecane) z punktu widzenia współczesnej polszczyzny? Czy jest to raczej forma archaiczna, będąca wyrazem określonej stylizacji?
Bardzo dziękuję i pozdrawiam,
Kazimierz

Które z każdej pary zdań jest lepsze stylistycznie: „Pijał nie kawę, lecz herbatę” – „Nie pijał kawy, lecz herbatę”; „Nie chodzi o ciebie, ale o nią” – „Chodzi nie o ciebie, ale o nią”; „Rozważamy to w aspekcie nie naukowym, ale praktycznym” – „Rozważamy to nie w aspekcie naukowym, ale praktycznym”? Ogólnie problem dotyczy miejsca partykuły przeczącej w zdaniu: czy powinna się ona znajdować przed członem bezpośrednio zaprzeczanym, czy przed dłuższą całością?

Dzień dobry,
poznałem ostatnio łacińskie słowo ululare, które znaczy 'wyć/krzyczeć' (od niego angielskie ululate). Czy polskie ululać (w znaczeniu usypiania kogoś) jest spokrewnione z tymi słowami? Jeśli tak – skąd zmiana znaczenia o 180 stopni?
pozdrawiam,
Jarek Hirny

Sporo mówi się o prawidłowej wymowie i pisowni wyrazów obcych. Mnie natomiast interesuje sam proces ich adaptacji. Jakie są tendencje i kolejność (wymowa, pisownia, gramatyka) w spolszczaniu zapożyczeń?
Zbyszek