Walery Pisarek w artykule Poczucie językowe, znajomość języka i praktyka językowa (Socjolingwistyka 1977, nr 1) wspomina, że według pewnych poradników językowych „czasownika wykorzystać nie powinno się używać”, lecz nie przytacza argumentacji, która by za tą wstrzemięźliwością przemawiała. Dlaczego wspomniany czasownik był krytykowany i czy dziś jego użycie może budzić jeszcze jakieś wątpliwości?

Witam.
Mam pytanię o spolszczenie imienia Agatha (w odniesieniu do pisarki Agathy Christie). Czy poprawna jest forma Agata? Znalazłam w Edycji tekstów Wolańskiego zasadę, że imiona niektórych postaci, żyjących przed XX wiekiem, mają oprócz postaci oryginalnej także oboczną postać spolszczoną (np. Aleksandr – Aleksander Puszkin). Czy tę zasadę można analogicznie potraktować do pisarki Agathy Christie?

Szanowni Państwo,
nurtuje mnie, czy zwrot cieszyć się powodzeniem jest poprawny? W Słowniku języka niby-polskiego z 1978 roku autorstwa Walerego Pisarka natrafiłam na ten zwrot (jak również inne: cieszyć się zdrowiem / popularnością) wymieniony wśród pozostałych „rażących poczucie językowe”, niepoprawnych.
Poproszę również o rozwianie wątpliwości dotyczące zwrotu języczek u wagi – czy oprócz dosłownego ma on także znaczenie przenośne? Co oznacza, w jakich sytuacjach się go używa?
Dziękuję.

Śp. pan profesor Walery Pisarek często wspominał nazwy dwóch miejscowości, w których się wychowywał. Chodzi o Milejów i Jaszczów. Jak się one odmieniają (chodzi zwłaszcza o formę celownika) i czy tak samo, jak nazwy miejscowości zakończone na -owo (jak choćby Darłowo)?

Dzień dobry,

czy użycie wyrażenia „na ile” w zdaniach typu: „W skali od 1 do 10, na ile Ci to przeszkadza?” lub „nie wiem, na ile można mu zaufać” jest poprawne? W „Słowniku języka niby- polskiego” Walerego Pisarka na stronie 61 jest to opisane jako błąd (http://mbc.malopolska.pl/Content/83901/pisarek_slownik_1978.pdf), jednak trzeba dodać, że jest to słownik z 1978 roku. Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości.

Pozdrawiam

Justyna

W notatce o spotkaniu autorskim z pisarką w Adelajdzie pojawiło się między innymi następujące zdanie: „Na zakończenie noty o pisarce należy chyba dodać, że ma Ona wiele wcieleń i dlatego niektórzy z Państwa znają Ją jako nauczycielkę, inni dziennikarkę radiową, jeszcze inni felietonistkę”.
Pisanie o kimś, nawet znanym i szanowanym, z dużej litery (Ona, Ją) jakoś mnie razi, tym niemniej nie mogę znaleźć odpowiednich zasad pisowni określających tego rodzaju przypadek.
Nowy słownik ortograficzny PWN (Warszawa 1999) określa użycie wielkiej litery ze względów uczuciowych i grzecznościowych i w mojej opinii pisanie Państwa dużą literą jest prawidłowe, gdyż jest to grupa osób, do których notatka jest adresowana. Niemniej jednak w słowniku tym znajduje się także zdanie o dużej swobodzie pozostawionej piszącemu, ponieważ użycie wielkiej litery jest wyrazem jego postawy uczuciowej. Mam pytanie. Czy pisanie o pisarce Ona, Ją dużą literą mieści się w ramach tej swobody, pozostawionej piszącemu, czy też jest sprzeczne z zasadami polskiej pisowni?
Załączam wyrazy szacunku,
Paul Jaworski

Prof. Pisarek twierdzi,że połączenie ponieważ…, przeto… jest redundantne, a więc niepoprawne. A przecież spotykamy wiele analogicznych spójników zdaniowych skorelowanych, np. chociaż…, jednak…, które – zwłaszcza w dłuższych zdaniach złożonych – ułatwiają uchwycenie związku przeciwstawności, przyczynowości itp. Proszę o opinię.

Szanowni Państwo!
Czy obecnie jest błędem stosowanie starej (łącznej lub rozdzielnej) pisowni nie z imiesłowami przymiotnikowymi? Czy muszę gwałcić swoje poczucie ortografii i koniecznie pisać np. niebędący? Bardzo proszę o jednoznaczne potwierdzenie bądź zaprzeczenie.
Serdecznie pozdrawiam.
Ewelina

Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie, w jaki sposób odmieniać nazwisko zmarłej niedawno pisarki Ludmiły Aleksiejewej, a może jednak Aleksiejewy – bo taka forma też jest spotykana w prasie.
Bardzo dziękuję.
Łączę wyrazy szacunku
Kamila Z.

Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?