piękno-
  • pisownia wyrazów pospolitych od nazw własnych
    19.07.2010
    19.07.2010
    Czy wszystkie eponimy powinno się pisać wielką literą? Zauważyłem, że słownik wyrazów obcych podaje np. pisownię amfitrion, apollo, cerber, dulcynea, eldorado, krezus i wiele innych, ale już Beatrycze, Jonasz, Junona, Kasandra, Kirke, Nikodem, Ofir. Z kolei słownik języka polskiego podaje jednak pisownię jonasz i kasandra. Dlaczego nie jest to jednoznacznie ustalone? Wydaje mi się, że wszelkie użycia przenośne lub żartobliwe takich słów mogłyby być pisane małą lierą.
  • a zarazem
    18.05.2015
    18.05.2015
    Szanowni Językoznawcy!
    Czy przed zwrotem a zarazem nie powinno się stawiać przecinka? Nigdy? W zasadzie a można zawsze wymienić na i. A może właśnie powinno? Czy jest to kwestia uznaniowa? „Była piękna (,) a zarazem niebezpieczna”, „Mógł (,) a zarazem nie mógł tego powiedzieć”.
    Pozdrawiam
    Anna
  • Brawo ja!
    23.12.2015
    23.12.2015
    Hasło jednej z serii reklam brzmi Brawo ja. Mam co do tej formy wątpliwości. Wydaje mi się, że poprawnymi formami są konstrukcje
    brawo + celownik
    lub
    brawo + dla + dopełniacz, np.
    brawo mnie, brawo jemu, brawo dla mnie, brawo dla niego. Analogicznie do reklamy tworzone są sformułowania nie tylko z zaimkami, ale z rzeczownikami, np. brawo logika. Wg mnie poprawne formy brzmią: brawo logice lub brawo dla twojej logiki.
  • Bułgarski wypiek burek
    29.01.2024
    23.01.2018
    Chciałabym spytać o odmianę bułgarskiego wypieku, którego nazwa w mianowniku brzmi burek. Czy należy ją odmieniać? A jeśli tak, to w jaki sposób?

    Bardzo dziękuję.
  • Co zamiast rodzajnika?
    11.06.2019
    11.06.2019
    Czy w języku polskim występowały kiedyś rodzajniki? Czy można mówić o tym, że mamy namiastkę rodzajników (określonych: ten/ta/to oraz nieokreślonych: jeden/jedna/jedno)?
  • Czy odmieniać nazwiska?
    22.05.2003
    22.05.2003
    Złości mnie maniera nieodmieniania nazwisk. Dziecko przyniosło ze szkoły pięknie wypisany dyplom. Cóz z tego, skoro wstyd mi go pokazać. Na dyplomie bowiem imię jest odmienione, nazwisko zaś nie. Całość sprawia wrażenie co najmniej dziwne. Nikt nie zadał sobie trudu opracowania tekstu, by nazwisko występowało w mianowniku. Nieśmiała uwaga rzucona w towarzyskiej rozmowie wywołałą burzę. Podobno niepotrzebie się czepiam drobiazgów, skoro nawet w sądzie protokoły zawierają takie konstrukcje i nikomu to nie przeszkadza. Mnie przeszkadza! Na dowód, że nie mam racji, pokazano mi taki dokument. Rzeczywiście, było napisane (używam fikcyjnych nazwisk): „Wyrok przeciwko Mateuszowi Józefowi Młotek w sprawie Karola Zenona Wilusz”. Pokusiłam się nawet o uwagę, że nie podpisałabym takiego sądowego dokumentu, bo nazwisko nieodmienione uznałabym za obce. Śmiech rozmówców mnie ogłuszył. Podobno z sądem się nie dyskutuje. Uważam, że mam rację. Proszę o poradę, jak postąpić w sytuacji, gdy urzędowo ktoś przekręca moje nazwisko i czyni to w majestacie prawa.
  • Day careo day carze
    8.05.2016
    8.05.2016
    Od jakiegoś czasu popularne stało się słowo daycare (lub day care) 'opieka dzienna dla dzieci'. Jak zapisać miejscownik tego rzeczownika? O daycarze?

    Z góry pięknie dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam
    Iwona
  • Dlaczego imiesłów to imiesłów?
    20.03.2020
    20.03.2020
    Mam 2 pytania związane z imiesłowami:
    1. Jak jest etymologia słowa imiesłów?
    2. Skąd się wzięła nazwa imiesłów przysłówkowy? Innymi słowy: Co ma wspólnego imiesłów przysłówkowy z przysłówkiem? Pytanie wynika z tego, że przykładami imiesłowu przysłówkowego są słowa: idąc, pisząc, zrobiwszy, powiedziawszy a przykładami przysłówków: pięknie, wysoko, wczoraj. Jaki jest więc związek między tymi wyrazami?
  • Dopełniacz w funkcji okolicznika czasu
    10.02.2020
    10.02.2020
    Dlaczego w krótkich odpowiedziach na pytania kiedy? jak często? możemy użyć (m.in.) konstrukcji z dopełniaczem? Mam na myśli odpowiedzi takie jak każdego roku/poniedziałku itd. Skąd ten dopełniacz?
  • epatować
    26.09.2002
    26.09.2002
    Witam,
    Czy słowo epatować ma w dzisiejszym języku polskim zabarwienie negatywne? Czy słusznie kojarzy mi się z czymś nachalnym, obrazoburczym? Mam wrażenie, że używa się tego słowa właśnie w kontekście np. epatowania kogoś jakimś obrazem okrucieństwa czy przemocy. Chyba raczej nie mówi się dziś np. epatował kogoś pięknem, dobrem itp.
    Mam rację?
    Z góry dziękuję
    Krystian
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego