począć
  • Licząc, wyjąwszy, począwszy

    20.12.2021
    20.12.2021

    Szanowni Państwo,

    wydawnictwa poprawnościowe podają, że wyrażeń  wyjąwszy kogoś, coś i począwszy od kogoś, czegoś nie należy wydzielać przecinkami jak imiesłowowych równoważników zdania, gdyż uległy leksykalizacji. Czy podobnie powinno się traktować wyraz licząc i nie wydzielać przecinkami wyrażenia, którego jest ośrodkiem? Chodzi o użycie go na przykład w zdaniu: Termin realizacji zamówienia upływa po 30 dniach kalendarzowych, licząc od dnia zawarcia umowy.

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

  • Od interpunkcji począwszy, na frazeologii skończywszy
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy przecinki są w dobrych miejscach:
    Począwszy od 2000 r.(,) firma opracowała tysiące tekstów
    Plan miał być równie dobrze znany pokonanym oddziałom(,) jak wcześniej żołnierzom przeciwnika?
    Czy w zdaniu:
    Nie można było wejść i sprawdzić, co robi Adam i inni uczestnicy szkolenia
    orzeczenie ma dobrą formę?
    Czy w związku z tym zdanie:
    Filozofowie byli stabilną instytucją, która mogła sfinansować wsparcie ich pracy
    nie budzi wątpliwości? Może pohamować kogoś czy tylko coś?
  • zapis nazwy kościoła
    21.06.2015
    21.06.2015
    Dzień Dobry,
    chciałabym zapytać jak powinna brzmieć w zaproszeniu ślubnym nazwa kościoła w którym odbędzie się uroczystość. Pełna nazwa parafii to: Rzymskokatolicka Parafia Katedralna p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Siedlcach.
    Czy możemy napisać, że uroczystość odbędzie się w katedrze/kościele katedralnym pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Siedlcach? Chodzi mi o wielkość liter w słowie kościół/katedra oraz skrót pw.
    Dziękuję.
  • Nienarodzony

    30.11.2021
    30.11.2021

    Szanowni Państwo.

    1. Czy  nie narodzone dziecko można rozumieć w znaczeniu czasownikowym jako to, które się nie narodziło (z różnych powodów), choć zostało poczęte? (z inskrypcji z 1994 r. cmentarnym na Pomniku PAMIĘCI DZIECI NIE NARODZONYCH).

    2. Czy znaczenie przymiotnikowe dotyczyłoby dzieci pozostających w łonie matki oraz tych, które nigdy się nie narodzą, gdyż nie zostały poczęte?

    3. Czy prawdą jest, iż przed 1997 ten imiesłów zawsze pisało się rozdzielnie?


    Pozostaję z wyrazami szacunku

  • polszczenie x-a
    11.01.2009
    11.01.2009
    Szanowni Eksperci,
    o Cezeksie i Linuksie już było, mnie zastanawia jednak, co począć z iksem stojącym w środku lub na początku słowa, np. czy „Kupiłem Xboksa”, czy może „Kupiłem Iksboksa”? O ile tutaj można sobie poradzić, dodając słowo konsolę, to co począć z nazwą X (tryb graficzny pod uniksami). Jak zapiszemy „Uruchomiłem serwer /iksów/”, „Uruchomiłem /iksy/”, „/Iksom/ coś się nie podoba”?
    Byłbym niezmiernie wdzięczny za rozstrzygnięcie, jak odmieniać tego typu słowa.
  • zachodzić w ciążę
    30.08.2002
    30.08.2002
    Serdecznie proszę o pomoc w rozwiązaniu pewnego problemu językowego. Chodzi o wyróżniony dużym drukiem fragment poniższego zdania:
    „Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
    W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
    Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
    Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
  • Anioł Pański

    21.01.2021
    21.01.2021

    Dzień dobry

    Wiem, że tytuły modlitw piszemy kursywą. Czy dotyczy to również wyrażeń, w których nazwy te zostały użyte metaforycznie, jak np. „już biły dzwony na Anioł Pański”?

  • bawole oczy
    10.09.2004
    10.09.2004
    Przeprowadziłem niedawno skromne „badania” na temat występowania zwrotu bawole oczy (ew. wole oczy, wole oko) w języku polskim i nie tylko (również w niemieckim, angielskim, szwedzkim i francuskim), i zaskoczyła mnie liczba zebranych przykładów. Nie Państwa należy pytać, skąd popularność bawolich oczu, ale chciałbym się dowiedzieć, czy potrafią mi Państwo podsunąć jakieś znaczenia tego zwrotu (oby do tej pory mi nieznane).
  • Bielinski
    21.06.2015
    21.06.2015
    Szanowni Państwo,
    nieraz już przychodziło Państwu odpowiadać na pytania dotyczące polonizacji imion (np. Włodzimierz Lenin, lecz Władimir Putin) i wiem, że obecnie zaleca się tego nie robić. Chciałbym jednak spytać się o polonizację rosyjskich nazwisk. Otóż co począć przykładowo z nazwiskiem słynnego krytyka literackiego, a Белинский go zwano. Czy powinniśmy pisać Bieliński, Bielinski, czy wręcz Bielinskij (przyznam, że spotkałem się z każdym wariantem).
    Z góry dziękuję za odpowiedź!
  • Boguszów-Gorce
    27.09.2002
    27.09.2002
    Dzień dobry.
    Proszę o odpowiedź, jak prawidłowo odmienić nazwę miejscowości dolnośląskiej Boguszów-Gorce. Czy powinno to być Boguszowa-Gorc, czy też Boguszowa-Gorców?
    Spotkałam się z obiema wersjami, mieszkańcy raczej mówią Boguszowa-Gorc, taka też wersja jest na oficjalnej stronie internetowej miasta. Są jednak osoby, które twierdzą, że powinno się odmieniać tak, jak nazwę regionu Gorce, czyli – Gorców. Proszę o wyjaśnienia. Pozdrawiam serdecznie
    Natasza Chyb
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego