podniosły
  • podnieść oczy
    28.10.2013
    28.10.2013
    Czy poprawne jest zdanie: „Szepnęła, nie podnosząc na niego oczu”? Czy istnieje tylko zwrot podnosić na kogoś wzrok?
  • Alternacja czy obniżenie/podniesienie artykulacji?
    4.09.2018
    4.09.2018
    Szanowni Państwo,
    byłabym niezmiernie wdzięczna za wyjaśnienie, w jaki sposób można odróżnić alternację od zjawiska podwyższenia/obniżenia artykulacji. Na przykład zastanawiam się, czy w nazwisku Biniaszek i Gaworzewski (od imienia Bieniaszek, nazwy miejscowości Gowarzewo) doszło do wymiany e:o, a:o czy obniżenia artykulacji.

    Z wyrazami szacunku,
    Karolina
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • Me, twe, swe…
    8.05.2018
    8.05.2018
    Czy formy me, mego, swego, twego, twej, twym itp. są charakterystyczne wyłącznie dla stylu podniosłego? Czy ich użycie wydaje się Państwu rażące we współczesnych powieściach?
  • Podlaskie podjąć
    8.12.2017
    8.12.2017
    Mieszkam obecnie na Podlasiu w okolicy Białegostoku, choć pochodzę z Mazowsza i bardzo mierzi mnie, oprócz słynnego dla, używanie określenia podejmij zamiast podnieś. Kilka przykładów: Podejmij chusteczkę z podłogi, Podejmij kubek itp. Przyzwyczajona jestem, że słowo podejmij używane jest w określeniach typu: podjąć pracę, podjął jakieś działanie, a nie, jak ma to miejsce na Białostocczyźnie, do ‘podnoszenia czegoś skądś’. Co jest właściwe?
    Pozdrawiam
  • problemy z wołaczem
    24.03.2013
    24.03.2013
    Według Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny (WSPP) można tworzyć wołacz od nazwisk męskich, a według Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych, wołacz jest równy mianownikowi. Skąd ta różnica? Czy takie same zasady obowiązują w stosunku do nazwisk męskich i żeńskich, polskich i obcojęzycznych?
  • Zdanie z imiesłowowym równoważnikiem
    18.06.2020
    18.06.2020
    W powieści, którą aktualnie czytam, natrafiłem na takie zdanie: Gdy mijali kuźnię, Gann podniósł wzrok i obejrzawszy się przez ramię, Fairfax zobaczył, że kowal wyszedł na drogę. Wydaje mi się, że jest to podręcznikowy przykład złego zastosowania imiesłowu przysłówkowego i że powinno być np. tak: Gdy mijali kuźnię, Gann podniósł wzrok i Fairfax, obejrzawszy się przez ramię, zobaczył, że kowal wyszedł na drogę. Po prostu ciekawi mnie, czy mam rację, dlatego proszę o opinię…
  • Dnia trzeciego czy trzeciego dnia?
    9.04.2019
    9.04.2019
    Szanowni Państwo
    Proszę o udzielenie informacji, która z poniższych form jest poprawna lub jeśli obie są poprawne, czy jedna z nich należy do normy wzorcowej. Pytanie dotyczy form dnia trzeciego oraz trzeciego dnia.

    Z poważaniem
    Barbara
  • gmina
    19.10.2006
    19.10.2006
    Jak jest prawidlowo: gmin Gdynia i Kosakowo czy gmin Gdyni i Kosakowa? Bardzo proszę o pomoc w rozwiązaniu tego problemu.
  • Gotować a przygotować
    30.09.2019
    30.09.2019
    Dzień dobry Państwu!
    Chciałabym się dowiedzieć, jaka jest różnica między czasownikami gotować i przygotować?

    Z góry dziękuję za odpowiedź!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego