podniosły
  • „miękkie w

    16.05.2024
    16.05.2024

    Chciałbym poprosić o krótki opis miękkiego „wь” w języku polskim, które nie istnieje w formach rzeczownikowych słów, ale ujawnia się we fleksji, na przykład Wrocław ale Wrocławiu, także w słowach takich jak czerw/czerwie albo paw/pawie. Czemu miękkie „wь” zanikło w mianowniku, a nie zrealizowało się jako „j”, jak na przykład „Wrocławj” albo „pawj”? Analogicznie jest chyba w przypadku niektórych słów z „b” na końcu, jak np „gołąb”, którego liczba mnoga brzmi u nas „gołębie”, podczas gdy np w słowackim mamy odmianę po twardej spółgłosce: „holuby”.

  • Minus jedynka
    2.11.2016
    2.11.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, jak powinno być zapisywane wyrażenie minus jedynka. Zdrowy rozsądek podpowiada, że właśnie tak, jak to zrobiłem. Z drugiej strony, czy to nie jest przypadek nieodmiennej przydawki stojącej przed rzeczownikiem, co wskazywałoby na pisownie łączną? Minusjedynka wygląda dziwnie, ale chyba nie gorzej niż na przykład stodwudziestkapiątka.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Módl się za nami
    2.02.2016
    2.02.2016
    Interesuje mnie etymologia zwrotu módl się za nami będącego częścią modlitwy Zdrowaś Mario, a także powtarzanego w odpowiedzi na wezwania w modlitwach litanijnych. Czy jest on gramatycznie poprawny? Czy nie powinniśmy mówić módl się za nas?
  • na czworaka(ch)
    3.12.2004
    3.12.2004
    Czy poprawnie mówi się na czworaka, na czworakach, czy może obie formy są poprawne? Redakcja przeprawiła mi czworaka na czworakach i istotnie tylko tę drugą formę znalazłam w Uniwersalnym słowniku języka polskiego jako samodzielne hasło, ale przypadkiem pod hasłem raczkować trafiłam na chodzić na czworaka.
  • nazwiska męskie na -o
    10.04.2003
    10.04.2003
    Uprzejmie „donoszę”, że w audycji w PR BIS o godz. 13.30 podniesiono kwestię odmiany polskich nazwisk zakończonych na -o. M.in. zwrócono uwagę, że niektóre osoby preferują niedmienną formę swych nazwisk, choć jest to niezgodne z regułami języka polskiego. W tym kontekście padło też nazwisko Bańko. Proszę o komentarz, najlepiej Pana Prof. M. Bańko(-ę?).
    Pozdrowienia,
    Stefan Z.
  • Nemezis

    3.02.2023
    23.05.2021

    Witam! Moje pytanie odnosi się do słowa Nemezis. Ostatnio wdałem się w dyskusje z moim kolegą i chciałbym doprecyzować pewną rzecz. Według niego słowo to odnosi się do (weźmy za przykład chociażby filmy) arcywrogości pomiędzy osobą dobrą a złą, walki tych sił. Według mnie odnosi się to do zwyczajnego „najważniejszego z wrogów”, niezależnie od nastawienia postaci, chodzi tylko o rywalizacje z drugą stroną.

  • Niech Mu ziemia lekką będzie
    9.09.2009
    9.09.2009
    Witam,
    piszę do Państwa, ponieważ w prasie natknęłam się na nekrolog, którego autor użył sformułowania „Niech Ci ziemia lekką będzie”. Zastanawiam się, czy wykorzystanie tego zwrotu jest akceptowalne. Z góry dziękuję za pomoc.
    Pozdrawiam serdecznie
    AK
  • niewiasta
    18.10.2005
    18.10.2005
    Czy słowo niewiasta obejmuje również pannę, dziewicę, czy dotyczy tylko kobiet zamężnych? Pytam w związku z tekstem przygotowywanym do publikacji. Słownik i encyklopedia nie pozwalają tej kwestii rozstrzygnąć.
    Pozdrawiam,
    Marek Nalewajka
  • Oksymoron (?)

    5.05.2023
    5.05.2023

    Dzień dobry, czy określenie "ostatnio nigdy" można uznać za oksymoron? Z poważaniem, A. Starukiewicz

  • pacjentela

    17.05.2024
    17.05.2024

    Dzień dobry, czy istnieje takie słowo jak pacjentela? Piszę pracę o spółdzielni medycznej oraz szukam medycznej określenia klienteli, tj. zbioru pacjentów korzystających z usług placówki medycznej.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego