polegać
  • zagramaniczna kożelanka
    16.09.2013
    16.09.2013
    Czy istnieje jakiś uczony wyraz (coś jak paronim czy afektonim) określający wyrazy typu zagramaniczny, stety, kożelanka – czyli takie, które nie mają wstępu do słowników, ale używane są dość powszechnie, przy czym niemal wyłącznie z przymrużeniem oka?
    Czy wymieniony wśród przykładów wyraz zagramaniczny rzeczywiście jest tylko takim żartem językowym, czy wpierw był „wyrazem na serio” (np. w jakiejś gwarze)?
  • zakopianka czy Zakopianka?
    6.09.2006
    6.09.2006
    Szanowni Państwo,
    w archiwum znalazłem informację, że Zakopianka w znaczeniu 'droga Kraków – Zakopane' pisze się wielką literą. Słownik ortograficzny PWN podaje zaś pisownię małą literą. Chciałbym zatem zapytać, czy nie można by uznać pisowni słownikowej i tym samym pisać: zakopianka, berlinka, odrzanka czy gierkówka. Dodam, że częściej spotykam pisownię małą literą.
    Chciałbym jeszcze zapytać, czy poprawne są zapisy gazociąg północny i gazociąg jamalski. Dziękuję.
  • zakreślić sprawę w repertorium

    12.01.2023
    12.01.2023

    Co oznacza słowo zakreślić, jak np. w zdaniu: „zakreślić sprawę w repertorium”. Nie odnajduję znaczenia tego słowa w tym ujęciu w słownikach on-line (dlaczego?).

    Olbrzymia ilość słów zakreślić (aż 114) występuje np. w dokumencie dostępnym on-line pt. „Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej z dnia 19.06.19”, ale brak jest jego definicji. Czy używanie tego słowa w taki sposób jest poprawne?

  • zapis inicjałów
    22.02.2010
    22.02.2010
    Witam,
    czy używając inicjałów zamiast pełnego imienia (imion) i nazwiska, należy rozdzielać je spacjami, a jeśli tak, to w jaki sposób? Podam przykład: Jarosław Marek Rymkiewicz to J.M. R., J.M.R., J. M. R., a może JMR, bo i z takim zapisem się spotkałem?
    Pozdrawiam,
    Paweł Kulpiński
  • zapis inicjałów

    12.06.2015
    12.06.2015

    Szanowni Państwo,

    chciałam wrócić raz jeszcze do kwestii imion złożonych. Niech przykładem znów będzie Sartre. Poprawny zapis to: J.-P. Sartre (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/francuskie-imiona-dwuczlonowe;2816.html) czy też J.P. Sartre (https://rjp.pan.pl/uchway-ortograficzne?view=article&id=84:pisownia-inicjaow&catid=43)?

    Z serdecznymi pozdrowieniami

    K.

  • zapis liczb wielocyfrowych
    27.10.2009
    27.10.2009
    Witam,
    chciałbym dowiedzieć się od Państwa, czy w zapisie liczb należy używać kropki jako separatora tysięcznego (np. 120.000.000), czy też „spacji” (120 000 000). A może prawidłowe będzie zapisanie liczby w sposób ciągły (120000000)? W tekstach aktów prawnych zwykle używany jest ten drugi zapis. Zapis z kropką wyróżniającą kolejne „tysiące” w aktach prawnych jest raczej niespotykany, mnie jednak wydaje się najbardziej prawidłowy. A jak jest w rzeczywistości?
    Z góry dziękuje za odpowiedź.
  • Zarówno
    14.11.2015
    14.11.2015
    Szanowni Państwo!
    Proszę o rozstrzygnięcie mojej wątpliwości. Czy konstrukcja typu zarówno pieprz, jak i wanilia jest jedyną poprawną? A może dopuszczalna jest także wersja przestawna: pieprz, zarówno jak i wanilia? Nie znalazłem rozstrzygającej odpowiedzi w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny ani materiałach zamieszczonych na stronie Poradni.
    Z poważaniem
    Marek Kornacki
  • Z broną w lesie

    18.11.2015
    18.11.2015

    W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Zgoda między wtrąceniem a elementem pozostającym poza nim
    24.02.2016
    24.02.2016
    Szanowna Poradnio,
    w magazynie popularnonaukowym wypatrzyłem zdanie, które mnie zastanowiło:
    Życzymy przyjemnej lektury tego – oraz innych – naszych wydań.
    Czy myślniki zostały tu użyte prawidłowo? Dotąd sądziłem, że wtrącenie z użyciem myślników powinno po usunięciu zostawić logicznie sformułowane zdanie, ale tym razem wyszłoby: Życzymy przyjemnej lektury tego naszych wydań, czyli lekko bez sensu. Nie wiem, czy dobrze rozumuję, dlatego chciałbym prosić o wyjaśnienie.

    Wojciech
  • Zgodnie z…
    5.06.2012
    5.06.2012
    „Zgodnie z ujęciem neoklasycznym, aktywna integracja państwa w procesy gospodarcze, polegająca w szczególności na regulowaniu popytu na dobra i usługi, nie jest potrzebna do zwalczania bezrobocia”. Czy użycie przecinka przed słowem aktywna jest uzasadnione? Przecież jeżeli uznamy zgodnie z ujęciem neoklasycznym za wtrącenie, to będzie to znaczyło, że dalsza cześć jest prawdziwa według wszystkich ekonomistów, a tak nie jest.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego