pomarańcz
  • pomarańczowy
    29.05.2011
    29.05.2011
    Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?
  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • Opuszka – opuszek
    19.12.2015
    19.12.2015
    Chciałbym zapytać, jakie jest stanowisko językoznawców normatywistów wobec formy (ten) opuszek. Dostępne mi słowniki języka polskiego i poprawnej polszczyzny notują wyłącznie formę (ta) opuszka, nie wypowiadając się w ogóle na temat wariantu męskiego, ale choćby w Narodowym Korpusie Języka Polskiego (podkorpus zrównoważony) znaleźć można wiele zaświadczeń formy męskiej w cytatach ze współczesnej literatury pięknej (także uznanych autorów, np. Ryszarda Kapuścińskiego czy Krystyny Kofty).
  • itp., itd.
    13.12.2006
    13.12.2006
    Szanowni Państwo,
    czy przed wyrazami itd. oraz itp. stawia się przecinek? Na przykład w zdaniu: „Sprzedawał cytryny, pomarańcze, ananasy, itp.”. Często spotykam obie formy, a nie znam reguły określającej, która z nich jest poprawna.
    Uprzejmie dziękuję
  • Niskoli- on czy wysokoprocentowy?
    23.11.2018
    23.11.2018
    Dzień dobry!
    Czy mogę prosić o rozstrzygnięcie poniższego dylematu?
    Czy poprawny będzie zapis nisko-li on czy wysokoprocentowy (bo byłoby przecież niskoprocentowyli on czy wysokoprocentowy w wersji nieskróconej) czy też niskoli- on czy wysokoprocentowy?

    Z góry bardzo dziękuję. Z poważaniem
    Agnieszka Buczkowska
  • ze smakiem
    11.05.2011
    11.05.2011
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się nad poprawnym zapisem faktu, jaki ma miejsce na koniec słodkiego posiłku mojego dziecka:
    Oblizywała ze smakiem palce z czekolady.
    Oblizywała ze smakiem czekoladę z palców.

    Serdecznie proszę o odpowiedź, która wersja jest poprawna/poprawniejsza.
    Z poważaniem
    Iza Kętrzyńska
  • kolory
    2.01.2012
    2.01.2012
    Chciałbym zapytać o nazwy kolorów. Na przykład beżowy: czy przed pojawieniem się zapożyczenia z francuskiego kolor ten miał jakąś polską nazwę, czy po prostu nazwy nie miał? Czy liczba nazywanych kolorów ulegała w historii polszczyzny gwałtownym zmianom?
    Pozdrawiam serdecznie
  • oksymoron?
    1.05.2015
    1.05.2015
    „Przyjemnie o tym [o śmierci] myśleć. A jednocześnie bezgranicznie smutno” (Dziewczyna z Pomarańczami).

    Szanowni Państwo,
    czy w tym fragmencie można mówić o oksymoronie, który służyłby oddaniu uczuć i przeżyć bohatera powieści Josteina Gaardera? Bardzo proszę o wyjaśnienie.
    Z poważaniem
    Renata
  • Pomidor – owoc czy warzywo?
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo,
    spotykam się czasem z pewnym zdziwieniem, że pomidor jest owocem, a nie warzywem. Formalnie rzecz biorąc, warzywa są chyba po prostu szerszą kategorią niż owoce i każdy owoc jest warzywem, ale nie na odwrót. Niemniej w języku potocznym zwykliśmy nazywać warzywami te warzywa, które nie są owocami. Poza tym chyba na ogół owoce są w naszym odbiorze słodkie, a warzywa nie i może stąd zdziwienie z powodu pomidora. Ciekaw jestem Państwa opinii.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego