1. Często spotykam się z pomijaniem przecinków w tytułach. Według reguł rzeczownik (lub grupa rzecz.) w wołaczu wymaga użycia przecinka. Jak więc należy napisać tytuł „Chwal duszo moja Pana”. Czy „Chwal, duszo moja, Pana”?
2. Czy należy stawiać przecinek po wykrzykniku O? Napiszemy: „O, wielki Boże” czy też „O wielki Boże”?
3. Czy poprawne jest zdanie: „Widzę cię trochę zmęczonego”? Wybrałabym formę: „Widzę cię trochę zmęczonym”, ale może to archaizm. Z wyrazami szacunku,
H. Jakubowska

Witam, i proszę o odpowiedź na następujące pytanie: nurtuje mnie od dłuższego czasu kwestia, czy aby nie powinniśmy wziąć się za reformę ortografii. W końcu wszelkie różnice w wymowie między h a ch czy między ó a u, ż a rz znikły (zniknęły?), a pisownia powinna być przecież odwzorowaniem mowy. Pomijając przywiązanie do tradycji, czy istnieją jakieś inne powody, aby takiej reformy nie przeprowadzać (swoją drogą, przydałaby się ona nie tylko w Polsce)?
Pozdrawiam

Spotkałem w literaturze poświęconej historii sztuki przymiotnik relikwiowy. Używany jest m.in. w wyrażeniu figura relikwiowa (rodzaj figuralnego relikwiarza). Słowniki nie notują jednak tej formy. Czy jest więc poprawna, czy też może istnieje inny przymiotnik odnoszący się do relikwii? Wyraz relikwiarzowy (np. krzyż relikwiarzowy) nie budzi moich wątpliwości, ale odnosi się on do relikwiarza, a nie relikwii.
Z góry dziękuję za pomoc,
Marek Machowski, Warszawa

Dzień dobry,
rendez-vous (w oryg. z fr.), w internecie również – randez vous, randevous – czy te formy są zgodne z zasadami poprawnej pisowni?
Dziękuję
Marta Ś.

Chodzi mi o pisownię arabskiego rodzajnika al- (i jego odmian) z nazwami własnymi. Pisze się go z wielkiej, np. Al-Asad, jeśli jednak nazwa własna składa się z dwóch elementów, to rodzajnik przed drugim piszemy małą literą: Hafiz al-Asad, Anwar as-Sadat. Mamy więc z Anwarem as-Sadatem, ale: z As-Sadatem (tak piszą arabiści – choć też nie wszyscy; dziennikarze nieznający reguły piszą raz tak, raz siak). Dlaczego wielkość litery w wyrazie zmienia się w środku zdania?

Pytanie jest dość nietypowe. Czy wiedzą Państwo może, dlaczego w sporej części rosyjskiego internetu nie stosuje się litery Ё (jo)? Zamiast niej używa się E (je). Często muszę przełożyć cyrylicę na nasz alfabet i brak litery Ё jest bardzo mylący, np. gdy film Броненосец Потёмкин, czyli Potiomkin, pisany jest jako Потемкин – Potiemkin, a imię Alena (Алена) okazuje się Aloną (Алёна). Ten zwyczaj zauważyłem głównie na wielu stronach filmowych, które są przedmiotem moich zainteresowań.

Szanowni Państwo,
Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
Pozdrawiamy.
Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego

Drukowane słowniki PWN (w tym WSO) nie zawierają haseł rozszczelnić i rozszczelniać. Czasowniki te nie występują także w udostępnionej części Korpusu, co jest dziwne, skoro są dość powszechne w internecie i w mowie.

Nowsze okna pozwalają zwykle na 4 pozycje: otwarte, zamknięte, uchylone i rozszczelnione. Czy tę ostatnią pozycję można nazwać jakoś inaczej?

Dzień dobry.
Chciałem zapytać, czy poprawne jest nagminne stosowanie w mediach równoważników zdań zamiast pełnych zdań, np. „Adam Małysz po raz kolejny zwycięzcą konkursu lotów narciarskich”. Czy nie jest błędem ciągłe pomijanie orzeczenia (tu: został)?
Z poważaniem, Piotr Gach

Szanowni Państwo,
czy zdania: Co raz, to któryś górników pchnął kogoś, Od razu, jak mi napisałaś, pomyślałem…, Zaraz, jak mi napisałaś, pomyślałem…, Zauważyłem [to] zaraz, jak wysłałem wiadomość…, Są i tacy, którym płacą nie wiem za co, Można go kupić, np. zamawiając przez Internet, Nie wiem dlaczego tak [a nie inaczej] mają poprawną interpunkcję?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik