ponad--ponad
  • Szimei
    5.06.2016
    5.06.2016
    Chcę zapytać o odmianę biblijnego imienia, które w mianowniku brzmi Szimei. Zasada mówi, że imiona zakończone na i odmieniamy jak przymiotniki. Słowniki podają na przykład odmianę włoskiego imienia Luigi, czyli D. Luigiego, C. Luigiemu itd. Czy według tego wzorca należy odmienić imię Szimei? Czy może zmienia coś fakt, że przed końcowym i stoi samogłoska?? Czy formy Szimeiego, Szimeiemu są poprawne?
  • Taurona albo Tauronu
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    Od jakiegoś czasu bardzo drażni mnie reklama Tauronu. W dźwięcznej piosence pada zwrot: loteria Taurona. Wg mnie Tauron powinno się odmieniać tak samo jak tron (dopełniacz (kogo? czego? tronu), czyli tu w dopełniaczu powinno być loteria Tauronu. Czy się mylę, czy może obowiązują jakieś inne reguły w przypadku nazw własnych?

    Pozdrawiam
    Piotr Walczak
  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • Trzy pierwsze raty
    26.06.2020
    26.06.2020
    Wojciech Mann w swoim poście na Facebooku uznał, że sformułowanie trzy pierwsze raty jest błędne. Czy ma rację?
  • tu i teraz
    8.06.2007
    8.06.2007
    Przyznam, że irytować mnie zaczyna stosowanie bez umiaru konstrukcji tu i teraz albo na tu i teraz. Znajduję to coś już nawet w nowych książkach, np. „Na tu i teraz uważam, że masz rację”. Wystarczyłoby przecież obecnie, w tej chwili czy coś podobnego. Czy te tu i teraz są poprawne?
  • tuzin
    28.03.2007
    28.03.2007
    Witam.
    Która forma jest prawidłowa, „Tuzin niewolników pracował przy rozładunku” czy „Tuzin niewolników pracowało przy rozładunku”?
    Pozdrawiam i dziękuję
  • tużpowojenny?
    23.07.2001
    23.07.2001
    Który zapis jest poprawny: tuż powojenny czy tużpowojenny?
  • uchyłek Meckela

    31.01.2024
    20.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy prawidłowa forma to "uchyłek Meckla" czy "uchyłek Meckela"? Słownik medyczny PZWl oraz słownik Stedmana podają "Meckla", natomiast mianownictwo Feneisa "Meckela".

    Z poważaniem

    Anna Nowosielska

  • UK i GB
    23.03.2010
    23.03.2010
    Dzień dobry,
    otrzymałam do redakcji tekst, w którym występuje takie zdanie: „Każdego roku w UK ludzie zgłaszają ponad 200 tys. pogryzień przez psy”. Skrótowiec UK opatrzony został przypisem, który wyjaśnia czytelnikowi, że „UK – ang. United Kingdom, Zjednoczone Królestwo, nazwa odnosi się do czterech krajów: Anglii, Szkocji, Irlandii Północnej i Walii”. Proszę Państwa o opinię, czy zaproponowany przez tłumacza zapis jest prawidłowy?
    Magda Urban
  • ul. 9 Maja
    4.04.2007
    4.04.2007
    Która forma pisania nazw ulic jest poprawna: 9-go Maja czy 9. Maja?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego