posiłkowy
  • Mnożenie bezokoliczników

    9.11.2020
    9.11.2020

    Czy poprawne jest umieszczanie w czasie przyszłym złożonym dwu bezokoliczników jeden po drugim, przy czym drugi mógłby zostać zastąpiony rzeczownikiem, lub też pierwszy czasownik mógłby przyjąć formę osobową?

    Chodzi mi np. o zdanie typu będziemy kontynuować rozmawiać (zamiast będziemy kontynuować rozmowę albo będziemy kontynuowali rozmowę, czy w końcu będziemy kontynuowali rozmawiać)

    Mnożenie bezokoliczników w czasie przyszłym złożonym wydaje mi się dość rażące. Nie znalazłem jednak reguły, która zabraniałaby formowania zdania w taki sposób. Czy zatem reguła tego rodzaju istnieje – abym mógł ją przywołać na dowód, że to forma błędna? A jeśli nie istnieje, to czy można zaaprobować taki sposób wyrażania się, powiedzmy, u osób uczących się języka obcego, które konstrukcję pochodzącą z tego języka starają się jakby skopiować do polszczyzny?


    Z góry dziękuję.

    Z poważaniem,

    Łukasz K.

  • można było, można będzie – można jest?
    21.05.2015
    21.05.2015
    Szanowni Państwo,
    pewien problem nie daje mi spokoju. Dlaczego w języku polskim, używając w czasie teraźniejszym predykatywów typu: trzeba, można, wolno, pomijamy czasownik jest, podczas gdy w czasach przeszłym i przyszłym czasownik w formie osobowej jest obligatoryjny, np. można było, trzeba będzie itd. Czy ma to swoje uzasadnienie? Czy forma złożona w czasie teraźniejszym istniała dawniej? Jeśli tak, dlaczego zanikła? Z tego, co wiem, np. w języku czeskim występuje do dziś.
    Z pozdrowieniami
    KG
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • pourywane -śmy
    29.10.2007
    29.10.2007
    Dzień dobry, mam pytanie.
    W popularnej niegdyś serii westernów Wiesława Wernica o przygodach Karola Gordona i doktora Jana autor konsekwentnie stosował taką pisownię: „Zgasiliśmy ognisko, zalali je wodą, po czym wskoczyli na konie i pocwałowali w prerię”. Nigdzie indziej nie spotkałem tak zbudowanych zdań, z „pourywanymi” -śmy. Czy to aby na pewno poprawne? Wydaje mi się, że to jakaś nieco archaiczna pisownia.
    Andrzej Nowakowski
  • równoważniki zdań
    17.06.2004
    17.06.2004
    Dzień dobry.
    Chciałem zapytać, czy poprawne jest nagminne stosowanie w mediach równoważników zdań zamiast pełnych zdań, np. „Adam Małysz po raz kolejny zwycięzcą konkursu lotów narciarskich”. Czy nie jest błędem ciągłe pomijanie orzeczenia (tu: został)?
    Z poważaniem, Piotr Gach
  • rzec
    12.05.2008
    12.05.2008
    Bardzo proszę o podanie odmiany czasownika rzec przez osoby w czasie teraźniejszym. Problem mam głównie z pierwszą osobą liczby pojedynczej (rzeczę czy rzekę?) oraz trzecią osobą liczby mnogiej (rzeczą czy rzeką?).
  • Skąd się wzięło niech?
    2.01.2009
    2.01.2009
    Formy 3 os. trybu rozkazujacego w jęz. pol. tworzy się za pomocą partykuły życzeniowej niech(aj). Podobne konstrukcje spotyka się w języku scs. (da …) i rosyjskim (pust'…). Jaka jest geneza tych partykuł? Czy nie są to zniekształcone formy trybu rozkazujacego czasowników posiłkowych (do)puść albo daj, podobnie jak let him do w języku angielskim?
  • subsydialny czy subsydiarny
    17.11.2004
    17.11.2004
    Witam. Czy przymiotnik subsydialny jest równoznaczny z przymiotnikiem subsydiarny? Dziękuję za odpowiedź.
  • szyk członów strony biernej
    1.09.2013
    1.09.2013
    Zastanawia mnie, czy składnia w wyrażeniu „Wyświetlone zostanie okno dialogowe” jest faktycznie niepoprawna. Ostatnio zetknąłem się z opinią, że poprawna jest składnia „Zostanie wyświetlone okno dialogowe”. Mam jednak wrażenie, że oba warianty składniowe są równie dobre.
  • szyk składników konstrukcji biernej
    3.01.2011
    3.01.2011
    Witam!
    Która forma zapisu strony biernej jest poprawna: „Kot jest myty przez Maję” czy „Kot myty jest przez Maję”? A może obie?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego