Mój znajomy nazywa się Łukasz Kado. Czy na pamiątkowym dyplomie dla niego można napisać dla Łukasza Kado? Mam problem z odmianą jego nazwiska. On sam nie chce, żeby jego nazwisko odmieniać. Znajomi poloniści twierdzą, że jest to obowiązkowe i powinno się napisać dla Łukasza Kady. Proszę o szybką odpowiedź! Dziękuję.
Z poważaniem – Krzysztof Grodzicki

Szanowni Państwo,
WSO podaje, że nazwisko Falkone jest nieodmienne (z odmiennym imieniem), choć jednocześnie zasady mówią, że nazwiska włoskie zakończone na -e należy odmieniać jak przymiotniki. Czy poprawne są więc sformułowania metoda Falkone, drzewo Falkone itp.? Co zrobić w sytuacji, kiedy w danym tekście nazwisko to występuje wiele razy? Czy na przestrzeni całego tekstu muszę za każdym razem używać go wraz z imieniem? (To raczej trudne). Jak postąpić z podobnymi nazwiskami włoskimi?
MP

Drodzy Państwo!
Mam problem, który nie dotyczy może bezpośrednio pisowni polskiej, ma z nią jednak związek. Otóż chodzi o zasady pisowni imion i tytułów arystokratycznych osób spoza Polski.
Wiem, że ogólne zasady pisowni imion wymagają, aby imiona postaci panujących (np. królów) lub funkcjonujących powszechnie w polskiej świadomości (np. Joanna d'Arc) spolszczać, zaś pozostałe pozostawić w formie oryginalnej. Tak przedstwia się sytuacja w większości książek, z którymi miałem do czynienia. Jadnakże prof. W. Dworzaczek w swojej Genealogii (zestaw tablic genealogicznych rodów panujących w Polsce i krajach ościennych) ominął powyższą zasadę, spolszczając bez wyjątku wszystkie imiona. Wydaje mi się, że w tym przypadku zabieg ten nadał zestwieniom genealogicznym przejrzystości – jest więc uzasadniony.
Gorzej sprawa przedstawia się z tytułami arystokratycznymi. W różnych publikacjach spotkałem się z różną ich pisownią. Np. w biografii Ludwik XVI pióra Jana Baszkiewicza (Wrocław 1983) sam król, przed objęciem władzy, nosi tytuł księcia Berry. Natomiast jego bratanek, który nigdy władzy nie objął, tytułowany jest już księciem (diukiem) de Berry. Przytoczę jeszcze jeden przykład. W powyższej książce brat Ludwika XVI (przyszły Karol X) tytułowany jest hrabią Artois, natomiast w biografii Karola X autorstwa José Cabanisa (W-wa 1981)- hrabią d'Artois. Takie przykłady można zresztą mnożyć w nieskończność.
I tutaj pojawia się mój problem i moje pytanie. Opracowuję właśnie tablicę genealogiczną francuskiej dynastii Burbonów. Pojawia się tam mnóstwo osób zarówno panujących, jak i posiadających czysto tytularne godności arystokratyczne, wiele odsób, które są Polakom znane dobrze jak i nie. Jak postąpić w takiej sytuacji? Być może w przypadku tytułów obowiązuje podobna zasada jak i w przypadku imion? A jeśli tak, to czy dla zachowania przejrzystości mogę zrezygnować z przedrostków de, d' itp.?
Proszę Państwa o sprecyzowanie zasad obowiązujących w przedstawionych przeze mnie przypadkach i z góry dziękuję za odpowiedź.

Z poważaniem
Przemo Jaworski

W którym miejscu należy umieścić odsyłacz przypisu wówczas, gdy nie dotyczy on cytatu, lecz omówienia czyichś poglądów czy wręcz odesłania do dalszych lektur?
Z wyrazami szacunku
iwona Kurz

Szanowni Państwo,
czy w takim przypadku powinien pojawić się przecinek:
Co ja tu robię?(,) pomyślał.
Czy zapisanie Co ja tu robię? kursywą coś zmienia?

Z wyrazami szacunku
Anna Kubiak

Szanowni Państwo,
czy w zdaniu Za nic na świecie nie pójdę na ten mróz! No chyba, że suto mi zapłacą można dopuścić przecinek we wskazanym miejscu? Myślę o zapisie wypowiedzi ustnej, w której na chyba pada akcent. Nie jestem w stanie przekazać poprzez formularz efektu prozodycznego, o którym myślę, ale mam nadzieję, że można to sobie wyobrazić: spowolnienie w trakcie wymawiania chyba. Coś w znaczeniu ‘no ewentualnie… w ostateczności mogę to zrobić’.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Mam problem z przecinkiem w krótkiej dedykacji – postawić go czy nie?

Rodzicom, na pamiątkę
tych pięknych chwil

czy

Rodzicom na pamiątkę
tych pięknych chwil?

Szanowni Państwo,
piszę pracę naukową z botaniki i muszę wymienić w niej kilka synonimów danego terminu. Bardzo bym prosiła o pomoc w wybraniu poprawnego wariantu:
– przecinki – np. ginogeneza, gynogeneza, pseudogamia,
– nawias – np. ginogeneza (gynogeneza, pseudogamia),
– ukośniki – np. ginogeneza / gynogeneza / pseudogamia.
Być może znają Państwo jeszcze jakieś inne wersje – oczywiście jestem otwarta na sugestie.
Z góry dziękuję za pomoc.
Łączę wyrazy szacunku
Olga Świder

Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy wyrażeń jak mógł, jak należy itp. Czy trzeba je wydzielać przecinkiem?

Szanowni Państwo,
znanym elementem etykiety akademickiej jest zwyczaj, by do doktora habilitowanego zwracać się per panie profesorze. A czy pisząc o doktorze habilitowanym jako o osobie trzeciej w liście do innego pracownika naukowego, również warto przestrzegać tej zasady, czy może należałoby postąpić jakoś inaczej?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik