posługiwać
  • z i bez
    25.04.2002
    25.04.2002
    Czy skróty składniowe typu: transformatory z jednym lub kilkoma uzwojeniami albo elementy z lub bez tulei należy traktować jak błąd wymagający korekty redakcyjnej, czy też można je dopuścić w tekstach technicznych, w których takich skrótów jest dużo i są czytelne dla fachowców?
    Z wyrazami szacunku,
    Andrzej Górecki
  • Zjedzmy coś w „Galicyjskiej” (bądź „restauracji „Galicyjskiej”)
    24.06.2019
    24.06.2019
    Szanowni Państwo, mam pytanie dotyczące nazw obiektów, np. restauracji. Jak rozpoznać, kiedy nazwa obiektu jest częścią nazwy własnej, a kiedy nie? Czy w przypadku restauracji „Galicyjska” będzie to tylko nazwa pospolita? Skoro, mówiąc „Galicyjska”, w „Galicyjskiej”, rozmówcy wiedzą, że chodzi o obiekt, w którym można zjeść, to nazwą własną (tak sądzę) będzie tylko „Galicyjska”. Czy spotkanie odbędzie się w restauracji „Galicyjska” czy w restauracji „Galicyjskiej”?
    Dziękuję za odpowiedź, Ina.
  • Zlatynizowane hellenizmy
    3.10.2016
    3.10.2016
    Dlaczego nie mamy dziś musejonów, nie mówimy o bitwie pod Aktionem czy o tym że stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego był Bizantion (przemianowany przez cesarza Konstantyna Wielkiego na Konstantynopol), a zamiast tego mamy muzea, mówimy o Akcjum i Bizancjum? Czy zachodzi taka ogólna prawidłowość, że grecka końcówka -on jest zamieniana na łacińskie -um?
  • Z mojego wieku
    18.05.2020
    18.05.2020
    Szanowni Państwo,
    od osoby pochodzącej z województwa lubelskiego usłyszałam z mojego wieku w miejscu, gdzie ja powiedziałabym w moim wieku. Czy jest to błąd? A może chodzi o regionalizm (osoba posługuje się np. konstrukcją kłamać kogoś)?
    Pozdrawiam serdecznie
    Małgorzata
  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
  • Z rokiem albo bez roku

    23.01.2021
    23.01.2021

    Czy przy zapisie daty trzeba pisać słowo rok lub r. (np. 17.12.2020 roku lub 17.12.2020 r.)? Od długiego czasu pomijam "rok", gdyż uważam to słowo za zbędne i piszę np. 17.12.2020. Jeśli zapisuję sam rok i wiadomo, że chodzi o rok, również zostawiam samą liczbę [np. "w 1750 wynaleziono (...)", "w 1918 Polska odzyskała niepodległość", "w 2025 wydarzy się (...)"]. Czy słusznie?

  • związek przyczynowo-skutkowy

    29.04.2023
    29.04.2023

    Czy określenie związek przyczynowo-skutkowy jest pleonazmem? Czy wystarczy/należy pisać "związek przyczynowy".

    Dziękuję!

    D.

  • zwyczajowe pleonazmy
    10.10.2010
    10.10.2010
    Czy poprawne jest mówienie tylko i wyłącznie? Czy poprawne jest mówienie szczerze i otwarcie? Mnóstwo osób posługuje się takim językiem, pisząc czy mówiąc w ten sposób. Chciałbym, by Państwo się do tego ustosunkowali.
  • Żyd i Żydek
    15.01.2007
    15.01.2007
    Dzień dobry,
    chciałbym zapytać, czy można uznać, iż słowa Żyd lub Żydek są w języku polskim nacechowane pejoratywnie. Czy obraźliwe będzie powiedzenie, że ktoś jest Żydem (np. „Ty Żydzie”, funkcjonują też przecież zwroty takie, jak żydowski procent)? Czy też powiedzenia o Żydach – Żydki sugeruje nastawienie osoby posługującej się tym zwrotem? Z góry dziękuję za odpowiedź w tej delikatnej i trudnej kwestii.
  • żywotne czy nieżywotne?
    15.02.2007
    15.02.2007
    Szanowni Państwo,
    mówi sie wypić szampana albo kupić szampana. Słowo to – rodzaju męskiego nieżywotnego – przyjmuje koncówkę -a w bierniku, co jest nietypowe. Zwykle rzeczowniki męskie nieżywotne w bierniku nie zmieniają swej formy (jak na przykład kwiat, talerz, nóż). Jak wyjaśnić wyjątki (szampana, mercedesa, tenisa)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego