W Wielkim słowniku ortograficznym PWN pod red. E. Polańskiego są wyrazy wielkonakładowy, wielonakładowy i wielonakładówka (nie ma natomiast wielkonakładówki). Przymiotnik z cząstką wielko- jest zrozumiały i potwierdzony w Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod red. S. Dubisza (PWN). Co oznaczają pozostałe dwa wyrazy, te z cząstką wielo-? Gazeta o wielkim nakładzie to będzie wielo- czy raczej wielkonakładówka?

Szanowni Eksperci!
Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
Monika Czarnota

Szanowni Państwo,

czy silnik można załączyć, czy tylko włączyć? Spotkałem się nazewnictwem załączony na schemacie elektrycznym, którego autor argumentuje, że jest to wersja dopuszczalna, gdyż opisy włączony i wyłączony są ze sobą mylone, szczególnie jeśli na schematach występują tylko skróty niniejszych wyrazów.

Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?

Witam serdecznie! Przeglądając prasę, natknęłam się na artykuł dotyczący telefonii komórkowej, w którym napisano takie zdanie: „Podczas wykręcania numerów czarujący kobiecy głos wypowiada nazwy wystukiwanych liczebników…”. Moje pytanie brzmi: czy owo zdanie jest poprawne, tzn. skoro w telefonach komórkowych są klawisze, które się wystukuje, to jak się ma owo zdanie do poprawności językowej? Dziękuję bardzo i pozdrawiam!

Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
Dziękuję i pozdrawiam
Piotr Krawczyk

Dzień dobry,

frapuje mnie przymiotnik wyrobiony, jakim wiele osób określa nieczytelny charakter pisma. Logicznie podchodząc do sprawy, wyrobionym należałoby nazwać raczej charakter pisma bardzo staranny, wprawny, owoc długiej pracy nad wyrobieniem go, podobnie jak wyrobiony gust to gust znawcy jakiejś sztuki, a wyrobiony pogląd to pogląd starannie przemyślany. Co Państwo sądzą na ten temat?

Łukasz

Będę wdzięczny za wyrażenie opinii w sprawie wytycznych. Co prawda, z przykładów słownikowych wynika, że wyraz ten łączy się bezprzyimkowo z terminami bardziej ogólnymi, np. wytyczne polityki, a z przyimkiem do, gdy chodzi o coś bardziej „konkretnego”, np. wytyczne do działania, ale czy występujące często w praktyce zastosowania tego wyrazu takie jak: wytyczne pobierania próbek czy też wytyczne interpretacji wyników badań są na tyle błędne, że trzeba to do wstawić (a może dotyczące), czy też można (poprawnie) pisać wytyczne pobierania itd.?

Dziękuję i pozdrawiam
Andrzej Górecki

Szanowni Państwo,
skąd wzięło się wyrażenie spuścić po brzytwie?
Czy jest to regionalizm?

Czy można ją wiązać z niemieckim słowem: abziehen – zieh ab!.

Dzień dobry,
według zasad opublikowanych przez Radę Języka Polskiego zaimki odnoszące się do Boga można pisać małą lub wielką literą. Chciałabym się upewnić, że dotyczy to również zaimków swój, swoja, swoje.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie!