program
  • Zaimek ty
    15.06.2020
    15.06.2020
    Redaguję właśnie książkę; ustaliłam z autorką, że będziemy zwracać się do czytelnika wielką literą. Mam jednak wątpliwość co do pisowni ww. zaimka tam, gdzie nie jest on zwrotem do adresata sensu stricto lub tam, gdzie jest to cytat wypowiedzi skierowanej do samej autorki. Podam przykłady:
    1.
    „Opowiem Ci tę historię, żeby Cię poruszyć i zmobilizować do przemyśleń, do przyjrzenia się sobie"
    „Postarałam się wpleść tutaj sporo wiedzy psychologicznej, która może Cię wzbogacić i zainspirować do przemyśleń.”
    – tu nie mam wątpliwości, to zapis zgodny z przyjętą konwencją.
    2.
    „Książka, którą trzymasz w rękach, jest bardzo osobista. (…) Gdy pokazałam pierwszy szkic jednemu z moich przyjaciół, napisał mi: (…) Ja w nim widzę twój cel osobisty: rozliczyć się ze wszystkim co cię spotkało i co masz w głowie. (…) Chcesz żeby cię oceniali?"
    „Pewnego razu przyjaciel zapytał mnie:
    — Słuchaj, ale powiedz, czy wolałabyś nieść ten swój bagaż i żyć, czy tego nie mieć, ale żeby cię w ogóle nie było?
    Ja odpowiedziałam sobie na to pytanie. A Ty? Co odpowiesz?"
    – tu autorka cytuje swojego przyjaciela, który zwracał się bezpośrednio do niej.
    3.
    „Albo gdy byłyśmy nad morzem z mamą, siostrą mamy i moją kuzynką, w ramach rozrywki chodziłyśmy na Rodeo – sztucznego byczka, który robiąc gwałtowne zwroty starał się zrzucić swojego jeźdźca. Ta zabawa miała rosnące programy trudności. Płaciło się raz, ale jak byczek zrzucił cię od razu, to twoja strata.”
    – tu, podobnie jak wyżej, mam poważne wątpliwości; nie jest to zwrot do adresata sensu stricto.
    Czy podane zapisy są poprawne, czy może jednak przekombinowałam i powinnam wszędzie zastosować wielką literę?
  • zainstalować
    21.06.2007
    21.06.2007
    Proszę o definicję słowa zainstalować: czy wyposażenie budynku np. w schodołaz dla niepełnosprawnych można uznać za zainstalowanie takiego urzadzenia?
  • zajawka
    30.05.2001
    30.05.2001
    Czy poprawne jest słowo zajawka jako zwiastun czegoś… np. zajawka programu radiowego? Czy na antenie radia mogę używać tego słowa? Dodam, iż drukował je SUPER EXPRES i DZIENNIK RZECZPOSPOLITA, jednak moja słuchaczka była bardzo oburzona, że ja użyłem tego słowa… Proszę o odpowiedź. DZIĘKUJĘ !
  • zajawka
    18.01.2002
    18.01.2002
    Kilkakrotnie w różnych tekstach natknęłam się na słowo zajawka, nie znalazłam go natomiast w żadnym słowniku. Co ono oznacza i czy można się nim swobodnie posługiwać nie tylko w mowie potocznej?
  • zapamiętywalność
    20.06.2013
    20.06.2013
    Dzień dobry,
    mam pytanie o słowo zapamiętywalność. W pewnej firmie używa się tego słowa w badaniu ankietowym jako wskaźnik mierzący liczbę zapamiętanych spotkań w porównaniu do wszystkich spotkań. W Słowniku Języka Polskiego istnieje słowo zapamiętywalny, stąd moje pytanie – czy w takim razie istnieje też słowo zapamiętywalność? Jeśli nie, to czy najlepszym poprawnym zamiennikiem określającym ten wskaźnik jest zapamiętanie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Zapis didaskaliów w transkrypcjach reality show

    8.03.2022
    8.03.2022

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do cytatów z programu reality show, które przytaczane są na zasadzie inicjał imienia (M: Jestem tutaj. / D: A ja tutaj.), i przy których wstawki wyjaśniające kontekst przytoczone są w nawiasach kwadratowych, w nowych wersach: [Michał wstał z krzesła i podszedł do lodówki]. Jak w takiej sytuacji te "didaskalia" zapisać? Czy powinny być zapisane kursywą? Czy kropka powinna znaleźć się za nawiasem? Czy, jeśli jest to jasne, nie trzeba dodawać "dop. aut."?

  • zastosowywać?
    18.01.2013
    18.01.2013
    Szanowna Poradnio!
    Ostatnio zauważyłem, że w tłumaczeniach programów komputerowych bardzo często angielskie apply jest tłumaczone jako zastosowywanie. Słowniki wprawdzie wymieniają zastosowywać jako niedokonaną formę zastosować, ale ja bez wahania stwierdziłbym, że niedokonaną formą czasownika zastosować jest po prostu stosować. Słowo zastosowywać wydaje mi się dosyć dziwaczne. Jaka jest różnica między stosowaniem a zastosowywaniem?
  • zmiany w pisowni

    11.06.2001
    11.06.2001

    Jak pisze się wyrażenie nie opodal? W słowniku ortograficznym, który posiadam, wyrażenie to pisane jest oddzielnie. Natomiast w programie telewizyjnym, w którym wybiera się mistrza ortografii, wydawało mi się, że wyrażenie to napisane było razem. Czy tak należy to pisać? Przez takie niespodzianki w telewizji czuję, że tracę swoje wyczucie językowe. A może moja wiedza jest przestarzała? Jak człowiek, któremu kontakt z językiem polskim i ortografią skończył się wraz z ukończeniem szkoły średniej, ma zdążyć za zmianami w pisowni? Największe kłopoty obecnie sprawia mi właśnie pisownia łączna i rozdzielna. Wydaje mi się, że w ostatnich latach dużo się w tej kwestii zmieniło. Po co tak częste zmiany? Czy aby nie po to, by znawcy języka mieli co robić?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego