Z czego wynikają dość kuriozalne zmiany w rdzeniu w takich formach, jak: jechać, jadę, jedziesz, jeździć, jazda? Oboczność e: a w języku polskim jest powszechna wskutek tzw. przegłosu polskiego, ale chciałbym wiedzeć, dlaczego w tym czasowniku raz pojawia się ch, raz d (zmiękczone ewentualnie do dź), a czasem dodatkowo przed nim jeszcze z?

Szanowni Państwo,
w procedurach związanych np. z wprowadzeniem systemu zarządzania jakością występuje słowo standaryzacja. Zauważyłem, że w angielskim odpowiedniku występuje drugie „d” (standardization), ale w naszym słowie już nie. Nie wiem, dlaczego tak jest, i chciałbym poznać Państwa wykładnię w tym temacie. Uważam, że zapożyczenie jest przekłamane i po polsku to słowo powinno brzmieć standardyzacja. Bo przecież standard, a nie standar. Prawda?

Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam, A.

Szanowni Państwo,
w poradni językowej poruszano już wątek odmiany nazwisk dwuczłonowych, pisanych z dywizem (łącznikiem). Chciałbym jednak zapytać, jak należy postępować z nazwiskami obcojęzycznymi, choćby Milinković-Savić, Loftus-Cheek czy Maitland-Niles. To, że odmieniamy drugi człon, to jasne, ale jak należy postąpić z pierwszym? Pozostawić nieodmieniony czy wręcz przeciwnie?

Pozdrawiam.

Dzień dobry,
piszę do Państwa, ponieważ od dłuższego czasu zastanawiam się nad poprawną formą odmiany nazw tzw. bibliotek programistycznych. Za przykład podam takie nazwy jak: React, Angular, Mobix, Redux, jQuery. Myślę, że temat jest ważny, ponieważ mamy w Polsce bardzo wielu blogerów, którzy opisując swoje przygody z wymienionymi narzędziami, popełniają takie kwiatki jak Reactcie, co już na zdrowy rozsądek wydaje się błędne.

Będę wdzięczny za odpowiedź.

Pozdrawiam
Bartosz

Dzień dobry,
prowadzę serwis technologiczny, w którym często opisujemy telefony marki Apple – iPhone’y. Wiąże się z tym sporo problemów.
1. Zastanawia mnie, czy na początku zdania zaczynającego się od słowa iPhone powinniśmy zapisywać nazwę modelu małą czy dużą literą (zmieniając wówczas zapis nazwy własnej). Przykładowe zdanie: iPhone XS Max oferuje dwa aparaty.
2. Bardzo proszę o przypomnienie zasad poprawnej odmiany słowa iPhone.
3. Czy można używać spolszczonego ajfona?
Pozdrawiam

Szanowni Państwo,
czy mogą mi Państwo podać choć jeden powód, dla którego słowniki (SJP PWN; Wlk. Słownik Ort.-Fleks., Świat Książki) podają jako poprawny czasownik urzeczowiać od urzeczowić? Próbowałam znaleźć inny taki przykład, ale mi się nie udało. Wszędzie o przechodzi w a: ustanowić – ustanawiać, wznowić – wznawiać, wyłowić – wyławiać, upaństwowić – upaństwawiać, uzdrowić – uzdrawiać, uzmysłowić –uzmysławiać.
Z poważaniem
Barbara Słomka

Piszemy zrobić, zbić, zgonić, ale: spaść, stopić. Piszemy wrobić, wbić, wgonić; czemu nie piszemy: fpaść, ftopić? Jak można wytłumaczyć tę różnicę w potraktowaniu przedrostków z- i w- (to, że z- przechodzi w s- przed bezdźwięczną spółgłoską, a w identycznej sytuacji w- nie przechodzi w f-)?

Szanowni Państwo,
co znaczy powiedzenie Psy szczekają, a karawana idzie dalej? Moja interpretacja jest taka, że chodzi o ludzi przechodzących wyniośle i obojętnie obok tych, którzy próbują im szkodzić czy dokuczyć. Dodam, że przysłowie to znalazłem w popularnej książce dla dzieci (i nie tylko) „Mikołajek”, przekładanej z francuskiego.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o etymologię słowa sowa.

Wszystkiego dobrego na święta!
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Czy w polskiej kulturze w relacji dorosły uczeń-dorosły nauczyciel można zwracać się do siebie po imieniu? Mam na myśli np. lekcje indywidualne, uczeń i nauczyciel są w podobnym wieku (uczeń/kursant, nauczyciel/lektor).

Ja właśnie w ten sposób zwracam się do moich uczniów i oni do mnie też, ale wielu nauczycieli twierdzi, że to niezgodne z polską kulturą, tradycją, że to moda, wpływ kultury anglosaskiej itd. Oczywiście w środowisku np. uniwersyteckim sama wolę formę oficjalną, ale mam na myśli właśnie środowisko szkół prywatnych i nauczanie indywidualne.

Moim zdaniem jak najbardziej zgodne z polską tradycją jest przechodzenie na "ty" dwojga dorosłych ludzi, jeśli oboje wyrażą zgodę. W dyskusji z innymi nauczycielami próbuję zawsze zwracać też uwagę na to, że etykieta językowa i oficjalność/nieoficjalność to nie jest system zero-jedynkowy, jednak nadal jest spora grupa nauczycieli, których moje argumenty nie przekonują.